Stad
Restanten eeuwenoude Joodse sloppenwijk ontdekt in centrum
Het was zelfs voor stadsarcheoloog Jerzy Gawronski een grote verrassing, bij sloopwerkzaamheden in de Valkenburgerstraat werden de restanten van een zeventiende-eeuwse Joodse sloppenwijk gevonden.
'Spectaculairder dan dit kun je het niet hebben', zegt een gloeiende Gawronski. 'Ik sta hier met mijn voeten in een eeuwenoude steeg van Amsterdam. De stegen, of gangen zoals ze toen heetten, waren slechts een meter breed. De krottenbuurt van joods Amsterdam. Het was er slecht toeven, soms wel tien mensen in één woninkje. Het was vochtig, geen ramen en niet veel overleefden het hier. '
'Ze hadden nauwelijks afval, zo arm waren ze'
In 1594 was de wijk nog een haveneiland voor de bouw van binnenvaartschepen. Toen de scheepsbouw werd verplaatst naar Wittenburg en Kattenburg, ontstond er een bedrijventerrein met krotwoningen voor Joodse armen. Archeoloog Ranjith Jayasena wijst op de gestage drooglegging van stukjes grond. 'Ze timmerden vierkanten af met houten wanden en stortten het vervolgens vol met aarde. Dan hadden ze weer vier meter extra land.'
De krottenwijk werd pas in 1930 gesaneerd maar veel zijn er niet gevonden, en dat heeft een reden. 'De mensen waren zo arm dat alles op ging, ze hadden nauwelijks afval. Hier zien we nog een waterkelder die ook werd gebruikt als wc.' Vanaf morgen is de vondst alleen nog op foto's terug te zien, de kuil wordt dichtgegooid voor de bouw van nieuwe woningen en een hotel.