'Zonder aankoopmakelaar nemen ze je niet meer serieus'

Een aankoopmakelaar in de hand nemen is doorgaans een luxe extraatje dat pakweg een paar duizend euro kost. De expert kan een klankbord zijn bij de zoektocht naar een woning en het uitbrengen van een bod. Maar volgens de Vereniging Eigen Huis is het in Amsterdam tegenwoordig vrijwel onmogelijk om nog zónder zo'n makelaar een huis te vinden.

Lees ook: Hoe de Amsterdamse vierkante meter in 14 jaar tijd 73% duurder werd

Kun je buiten Amsterdam nog prima zonder aankoopmakelaar; hier hebben kopers het idee dat ze niet eens meer serieus genomen worden als ze er niet eentje hebben. Dat ontdekte Sybren (31) ook. Samen met zijn vrouw huurt de vormgever nu al anderhalf jaar een appartement in het centrum. Ze zijn al sinds de zomer op zoek naar een koophuis. 'We hoeven niet uit onze woning, maar willen niet meer geld weggooien aan de huur', vertelt hij aan AT5.

Serieus
Het stel zoekt een huis met een tuin, twee slaapkamers (met oog op eventuele gezinsuitbreiding) en minstens 75 vierkante meters. Daar hebben ze rond de vier ton voor over. Maar een half jaar later hebben ze nog geen koophuis gevonden. 'Alles hebben we tot nu toe zelf gedaan. We kijken elke dag op Funda naar de nieuwste huisjes en deden al vier of vijf keer een bieding. Een van de eerste keren werd die ook geaccepteerd. Maar na de bouwtechnische keuring hield het gelijk weer op.'

Lees ook: Nieuwe erfpacht verrast huisbaas: 'Krijg het gevoel dat ik mijn huurder weg moet pesten'

Een paar weken geleden, bij de laatste bezichtiging, sprak het koppel een makelaar. 'Hij zei dat als hij eerlijk was, hij dan toch het voordeel geeft aan kopers die een aankoopmakelaar hebben. Dan weet hij dat ze serieus aan het kijken zijn, hun zaken financieel op orde hebben.'

Schaarste
Sindsdien hebben Sybren en zijn vrouw ook een aankoopmakelaar ingeschakeld. Ze hopen dat deze bij een volgend bod het verschil kan maken dankzij de 'gunfactor' van de verkopende makelaar.

Lees ook: 30 m2, geen zonlicht maar wel in hartje Amsterdam: 275.000 euro

Het heeft allemaal te maken met de schaarste op de Amsterdamse woningmarkt. Stonden er een krappe tien jaar geleden nog 9000 woningen te koop, nu zij het er gemiddeld maar 1400. Dat is het laagste aantal sinds de crisis.

Funda
'Zoek je in de populaire prijsklasse 200.000 tot 450.000 euro, dan kun je al bijna geen huis meer vinden', zegt Hans André de la Porte van de Vereniging Eigen Huis. 'We horen van heel veel leden die een huis proberen te kopen in Amsterdam, dat zij dat niet kunnen doen zonder een aankoopmakelaar. Een heleboel mensen beginnen nog wel zelf. Maar dan lukt het niet. Vaak zijn mensen gewoon te laat.'

Lees ook: Minder huizen en hogere huren: beleggers veroveren woningmarkt

'Ze worden op een kijkdag niet serieus genomen als ze geen aankoopmakelaar meenemen. Maar ook Funda is een probleem. Kijk je 's ochtend naar het nieuwe aanbod en bel je meteen, ook dan ben je vaak al te laat.' De la Porte vergelijkt het met een lastminutevakantie boeken door internet af te struinen. 'Die zijn dan al weg omdat anderen 's ochtends op Schiphol bij de balie staan.'

Onwenselijk
'Veel woningen worden verkocht via voorbezichtigingen, dus nog voor ze op bijvoorbeeld Funda komen', zegt De la Porte. Hij benadrukt dat makelaars dit informatiemonopolie altijd hebben gehad, ook voor Funda bestond. 'Wij vinden het een onwenselijke situatie, want zo zijn er bij iedere verkoop twee makelaarspartijen betrokken. Het zou ook zonder een aankoopmakelaar moeten kunnen.'

Lees ook: Beloning van 10.000 euro voor betaalbare huurwoning: 'In ruim een jaar terugverdiend'

De la Porte vindt de terugkeer van de aankoopmakelaar 'onwenselijk' en 'ongezond', maar tegelijkertijd 'onoverkomelijk'. 'Als je mee wil doen in die race om de schaarse appartementen in Amsterdam, kun je bijna niet anders dan zo te werk gaan. Als je denkt: ik kijk gewoon op Funda, en dan maak ik een kijkafspraak… Ja, dat gaat niet lukken. Het is uniek voor Amsterdam, in bijna alle stadsdelen is de druk heel hoog.'

Erfpacht
Zonder aankoopmakelaar op woningjacht gaan is alleen aan te raden als je een goed netwerk in de stad hebt en heel intensief via verschillende kanalen blijft zoeken. 'Is dat niet zo, dan moet je rekening houden met veel teleurstellingen.'

Lees ook: Chaos compleet: studentenwoningen opeens peperdure yuppenstudio's

De Vereniging Eigen Huis ziet wel de voordelen van een goede aankoopmakelaar. Zo kan de expert letten op uiteenlopende zaken zoals het onderhoud van een appartementencomplex, de erfpacht en of de woning echt het bod waard is (qua taxatierapport voor de hypotheek).

Gekaapt
Harm Plante is een Amsterdamse makelaar en herkent zich niet in het verhaal van de Vereniging Eigen Huis. Met name dat huizen al via voorbezichtigingen gekaapt worden, voordat zelfstandige woningzoekenden ze kunnen zien op Funda.

Lees ook: Wethouder kan niet lachen om bizarre woningmarkt, maar wat gaat hij doen?

'In de rol van verkopend makelaar behartig ik de belangen van de verkoper en die wil vaak de maximale opbrengst genereren. En dan wil je dus dat er zoveel mogelijk mensen komen kijken. Onderhands verkopen voordat “de markt er overheen is gegaan” is dan in de meeste gevallen helemaal niet gunstig', zegt Plante.

Geld
'Als aankoopmakelaar bereid ik daar mijn opdrachtgevers ook op voor. Het is heel moeilijk om in deze markt iets aan te kopen, want er zijn nou eenmaal veel kapers op de kust. Als ik namens opdrachtgevers een bod uitbreng op de eerste dag dat een woning te koop staat, is de kans op een succesvolle aankoop gewoon heel erg klein. Wacht de verkoper immers nog een week, dan heeft het grootste deel van de mensen die actief op zoek zijn de woning gezien en is de kans op een koper die de hoofdprijs betaald gewoon groter.'

Lees ook: Blind gekocht: Sophie zag haar nieuwe huis pas bij de sleuteloverdracht

'Ook als een gegadigde zonder makelaar een aanzienlijk hoger bod heeft uitgebracht, zal de verkoper in negen van de tien gevallen kiezen voor het geld. En dat is ook begrijpelijk. Dus iets aankopen voor een scherpe prijs is er niet meer bij', zegt Plante

Op orde
'Het is wel zo dat het bij gelijke biedingen kan helpen wanneer je een aankoopmakelaar hebt. Veel makelaars zullen de verkopende partij dan aanraden om in zee te gaan met de mensen die een aankoopmakelaar hebben. Dat zijn mensen die vaak beter voorbereid zijn, die hebben hun financiën op orde en die weten heel goed wat ze willen.'

Lees ook: Verkopers aan de macht: Wilford maakte ton winst op huis van 54 m2

Sybren en zijn vrouw hebben volgende week weer een nieuwe bezichtiging. Dit keer mét aankoopmakelaar achter de hand.