Winderig, onveilig en heel duur, zo noemt stedenbouwkundige Sjoerd Soeters de hoogbouwplannen van de gemeente voor de nieuw te bouwen Sluisbuurt. Vandaag presenteert de ontwerper van onder andere het Java-eiland een alternatief plan, met woonblokken van maximaal zeven verdiepingen.
In de plannen van de gemeente worden er in de nieuwe buurt op het Zeeburgereiland in totaal 28 woontorens gebouwd, waarvan de grootste 143 meter hoog moet worden. Een heel slecht idee zegt Soeters en bovendien onnodig. In zijn plannen, met 31 gesloten woonblokken en op de noordrand 12 hogere gebouwen van maximaal 15 verdiepingen, creëert hij hetzelfde woonoppervlak als in de plannen van de gemeente.
Lees ook: Zeeburg moet wolkenkrabbers krijgen: hoogste toren straks 143 meter
Veiligheidsvoorschriften, trappen en liften
Het probleem begint volgens Soeters al bij de bouw van de torens, die is namelijk erg kostbaar vergeleken met de bouw van zijn woonblokken. Wanneer een gebouw hoger dan vijftien tot twintig woonlagen wordt, dan daalt het bruikbare oppervlak tot 50 procent. Dat komt door extra veiligheidsvoorschriften en de aanleg van trappen en liften. Bij de woonblokken van Soeters ligt het bruikbare woonoppervlak op 75 procent.
De woontorens van de gemeente gaan volgens Soeters zorgen voor een erg winderige wijk, met veel schaduw en weinig leven op straat. 'Rijke mensen wonen bovenin de torens, want hoger gelegen verdiepingen zijn bijna altijd duurder en mensen met minder geld wonen onderin, in de schaduw en wind.' Hij zegt dat de plannen van de gemeente juist voor scheiding van inwoners gaat zorgen.
Lees ook: Stadsdeel Centrum niet blij met plan voor wolkenkrabbers op Zeeburg
Gatenkaas met onveilige ruimtes
Een ander probleem zijn de vele ongedefinieerde ruimtes in de gemeentelijke plannen. Hoge woontorens hebben namelijk veel meer lege ruimte rondom nodig. 'Het is een soort gatenkaas met heel veel sociaal onveilige ruimtes, waar veel shit gaat plaatsvinden', zegt Soeters. Vanuit de woonblokken van Soeters kijken mensen uit op de openbare ruimtes en is er veel meer sociale controle. 'Bovendien kunnen kleine kinderen veilig spelen in de binnentuinen.'
Links een bovenaanzicht van de plannen van de gemeente, rechts de gesloten woonblokken van Soeters.
'Moet hier geen Dubai worden'
Soeters waarschuwt voor een 'dode' wijk met vooral veel auto's en weinig mensen op straat. 'Je wil dat mensen elkaar tegenkomen, dat er een wijkgevoel ontstaat. De plannen van de gemeente noem ik "bling bling-architectuur". Kijken wie de grootste toren heeft. Daar zitten Amsterdammers helemaal niet op te wachten. Het moet hier geen Dubai worden, waar mensen helemaal niet samenleven.'
Lees ook: Indrukwekkende beelden: skyline Amsterdam verandert door hoogbouw
Grachten en kades langs het IJ
In de plannen van Soeters worden auto's naar de rand van de wijk verbannen. Op straat is ruimte voor spelende kinderen. Op de aan te leggen grachten en kades langs het IJ, kan er gewandeld en gefietst worden. En een groot voordeel: omdat er weinig hoogbouw is, is er ook weinig schaduw. 'De schaduw die er is, valt aan de noordkant op het water, waar de hogere gebouwen staan.'
In het ontwerp van Soeters is ruimte voor grachten en kades.
De gemeente is nog niet op de hoogte van het plan van Soeters. Maar dat heeft er volgens hem ook mee te maken, omdat de deur dichtgehouden wordt voor alternatieven. 'Er is een publiek debat geweest en daarna een charme-offensief in De Balie, waar wij niet mochten spreken', vertelt Soeters. Over het ontwerp van de gemeente is hij duidelijk. 'Als er na anderhalf jaar werk zo'n baggerplan uitrolt, dan moet je je schamen.'
'Gemeente van een slechte koer afhelpen'
Op de vraag of hij niet bang is te laat te zijn met zijn alternatief, zegt hij: 'Ik ben nergens bang voor. Het gaat mij erom dat ik de gemeente van een slechte koers wil afhelpen, want dit past gewoon niet bij de Amsterdamse samenleving.' Naar verwachting reageert de gemeente volgende week op het alternatief van Soeters.
Sjoerd Soeters was onlangs te gast in het AT5-programma De Stelling van Amsterdam. Die aflevering is hier terug te zien.
