De Nigeriaanse fraude is een mondiaal probleem met een Amsterdams randje.
Jaarlijks worden wereldwijd duizenden mensen voor honderden miljoenen euro's gedupeerd door Nigeriaanse fraudebendes. Amsterdam Zuidoost is het centrum van waaruit de fraudeurs opereren. Dit geldt met name voor zogenoemde Nigeriaanse 419-fraude, ook wel bekend als voorschotfraude. Deze fraudevorm is onder meer bekend van emails die de ontvanger melden dat hij/zij de hoofdprijs heeft gewonnen maar dat er eerst bepaalde kosten betaald moeten worden. De activiteiten van deze bendes zijn de laatste jaren sterk toegenomen. Dit is de uitkomst van een verkennend onderzoek in opdracht van het Programma Politie en Wetenschap is uitgevoerd.
De fraudeurs zijn in de loop van de tijd vanuit Nigeria uitgewaaierd over West-Afrika en de rest van de wereld. In Europa wordt 419-fraude op grote schaal gepleegd vanuit Spanje, het Verenigd Koninkrijk en Nederland. Amsterdam Zuidoost is het 419-hart van Europa en mogelijk zelfs van de wereld. Het staat bekend als veilige haven voor 419-fraudeurs en een bijkomend voordeel is dat iedereen Engels spreekt. Binnen Amsterdam Zuidoost kent iedereen elkaar.
De opbrengsten worden besteed in Nederland en verstuurd naar Nigeria (per koerier, verstopt in goederen of via ondergronds bankieren) voor familieleden en ter investering in vastgoed. Ook worden opbrengsten gebruikt om de 419-fraude te financieren, in de vorm van valse documenten, identiteitsfraude en het betalen van faciliteerders en andere handlangers. De fraudeurs in Nederland richten zich vooral op slachtoffers in de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk, Italië, andere Europese landen, Canada en Australië. De slachtoffers zijn opvallend vaak hoogopgeleid en worden op geraffineerde wijze in de val gelokt.
Doordat veel slachtoffers geen aangifte doen, zijn er geen betrouwbare gegevens over de werkelijke omvang en schade van de 419-fraude. Maar naar schatting gaat het minstens over de vele tientallen miljoenen. Internationaal, maar ook in Nederland, werken er uiteenlopende (opsporings)instanties aan de problematiek van de 419-fraude.