JP Coenschool verandert naam, Coentunnel blijft hetzelfde

Directeur Sylvie van den Akker vindt dat de JP Coen een vreedzame school is, daarom wil ze de school niet meer vernoemen naar de zeventiende-eeuwse gouverneur van Nederlands-Indië. Het argument van de school is dat de gouverneur vele oorspronkelijke bewoners van het toenmalige gekoloniseerde gebied vermoordde.

Remco Raben, bijzonder hoogleraar koloniale en postkoloniale literatuur en cultuurgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam (UvA), heeft begrip voor de beslissing van de basisschooldirecteur in Oost. 'Als de naam dusdanig besmet raakt met iets wat hij heeft gedaan; er zijn duizenden mensen vermoord, uitgehongerd, het land is onrechtmatig geannexeerd door de VOC, dan ik kan me voorstellen dat de school besluit om de naam te veranderen.'

Lees ook: Directrice J.P Coenschool over naamswijziging: 'We willen niet verbonden zijn aan deze man'

Naamsverandering
Vernoemingen zijn niet voor eeuwig. Zo werd eerder al de Stalinlaan in de Rivierenbuurt omgedoopt tot Vrijheidslaan. Ook de Karel Lotsylaan heeft de naam veranderd, toen bleek dat de sportbestuurder fout was in de oorlog. Inmiddels is deze straat bekend als de Gustav Mahlerlaan. 

In Amsterdam is ook een straat naar Peter Suyvesant vernoemd, die indianen vermoordde. Daarnaast is er een Fatih-moskee, die werd opgedragen aan een Ottomaanse veroveraar en ligt er in Amsterdam de Gandhilaan, terwijl Gandhi racistisch was ten opzichte van Afrikanen.

'Het is natuurlijk allemaal onderwerp van voortschrijdend inzicht', gaat hoogleraar Raben verder. 'Dat wil niet zeggen dat je de hele Indische Buurt moet opheffen, maar wel dat je er iets creatiefs mee moet doen. Hele sterke symbolen, zoals Jan Pieterszoon Coen, daar moet je wel een beetje voorzichtig mee zijn als je dat wilt gebruiken in de samenleving.'

Lees ook: J.P. Coenschool verandert naam vanwege koloniaal verleden

Coentunnel
De Commissie Naamgeving Openbare Ruimten gaat over vernoemingen van straten, bruggen en tunnels. Zij laat weten dat wijzigingen van straatnamen af en toe voorkomen in de stad. Straatnamen zijn voor bewoners en bezoekers van de stad herkenningspunten, dat betekent dat naamswijzigingen maatschappelijke consequenties met zich mee kunnen brengen. Daarom is de gemeente terughoudend met naamsveranderingen. 

Twee jaar geleden werd er ook al eens geopperd om de Coentunnel een nieuwe naam te geven. Wijlen burgemeester Van der Laan was het er niet mee eens, volgens hem moest de vernoemde persoon in de context van zijn eigen tijd worden gezien.

De huidige wethouder Simone Kukenheim denkt hier wat genuanceerder over: 'Er is voor beiden wat te zeggen. Een naam behouden en voorzien van een context over de naamgever kan. Maar je kunt ook besluiten, zoals de JP Coenschool, om de naam te wijzigen. Belangrijk is dat hierover het gesprek wordt gevoerd. En zeker goed dat een school dit doet met de kinderen.'