Start van hoofdcontent

Stad

nl

Het referendum over de aftapwet: waar gaat dat over?

20 maart 2018, 22.20 uur · Aangepast 21 maart 2018, 14.26 uur · Foto: AT5

Naast de gemeenteraadsverkiezingen en de deelraadcommissie mogen we morgen, dankzij vijf UvA-studenten, ook stemmen voor het referendum over de aftapwet. Deze wet geeft veiligheidsdiensten meer vrijheid om burgers af te tappen. Ook als je niets met het onderzoek te maken hebt.

AT5 sprak met de initiatiefnemers van het referendum, met David Korteweg van online burgerrechtenbeweging Bits of Freedom en met Paul Abels, die tientallen jaren bij de veiligheidsdiensten heeft gewerkt. 

Initiatiefnemers: 'Het is gewoon een grote inbreuk op je privacy'
De initiatiefnemers van het referendum, vijf Amsterdamse studenten, begonnen in de zomer van 2017 met het ophalen van 300 duizend handtekeningen. Zij zijn het niet eens met de vernieuwingen van de Wet op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Om erachter te komen waarom zij graag dit referendum willen, zijn we een dagje met ze meegegaan de Dappermarkt op, om te flyeren. 'Het is gewoon een grote inbreuk op mensenrechten en op je privacy.'

Oud-AIVD'er Paul Abels: 'Diensten kunnen niet wachten tot de daad gepleegd is'
Paul Abels werkte jarenlang bij de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten. Daardoor is hij dé expert op het gebied van veiligheidsdiensten. Hij wordt dan ook veelvuldig uitgenodigd bij programma's en debatavonden om het over deze vernieuwde wet te hebben. Volgens hem is het referendum te grof, maar ook te simpel, om daar alleen voor of tegen te mogen stemmen. Ook de veelgebruikte term 'sleepwet' dekt voor hem niet de lading. 'Het gaat helemaal voorbij aan allerlei andere elementen in de wet.'

Toezicht op de wet: Iets waar zowel voor- als tegenstanders zich in kunnen vinden
Nieuw aan de wet is het extra toezicht. Zowel vóór het aftappen, als na het aftappen zijn er commissies die het werk van de veiligheidsdiensten in de gaten houden. Maar, ondanks het extra toezicht zijn er beroepsgroepen die zich druk maken. Denk aan huisartsen, advocaten, maar ook journalisten. Thomas Bruning, van de Nederlandse Vereniging van Journalisten, is ook tegen de wet in zijn vernieuwde vorm. '(...) Op het moment dat bronnen zeggen: we gaan ons niet meer melden bij journalisten, dan komen misstanden die er potentieel zijn bij overheden, niet meer aan het licht.'


Stemmen
Het is een raadgevend referendum, wat betekent dat het een advies is aan het kabinet. Als een meerderheid tegen de aftapwet stemt, komt de wet er waarschijnlijk nog steeds, hebben politici gezegd. Wordt er vóór de wet gestemd, dan zal de wet, waarschijnlijk zonder aanpassingen, in mei van dit jaar in werking treden.