Stad
Amsterdam door de ogen van Eberhard van der Laan: hoe de stad al eeuwenlang groeit
Van de 15e tot 17e eeuw groeide het inwonersaantal van Amsterdam van 12.000 naar 200.000. Die enorme groei bracht heel wat uitdagingen met zich mee. Net als nu eigenlijk. Het is misschien wel de laatste les die wijlen burgemeester Eberhard van der Laan zijn stad wil meegeven.
Voor een speciale expositie genaamd De Mooiste Stad, die komende zaterdag opent in het Amsterdam Museum, koos Van der Laan vlak voor zijn overlijden meerdere beelden uit. Deze laten zien hoe Amsterdam vroeger omging met grote ontwikkelingen die de stad uiteindelijk gemaakt hebben tot wat het nu is.
Gastconservator
Conservator bij het Amsterdam Museum, Laura van Hasselt, nodigde in 2016 Van der Laan uit om een keer gastconservator te zijn. Het resultaat is te zien in de gratis toegankelijke museumstraat, die vol staat met kunst, gebruiksvoorwerpen en foto's. Alles hangt aan steigers en houten panelen. En dat is bewust gedaan, vertelt Van Hasselt: 'Dat hebben we ook met hem overlegd, het moest allemaal niet te sjiek en te glad en te mooi. Dit gaat over een stad die altijd in beweging is, er wordt altijd gebouwd, het is nooit af.'
Wibaut
En dat is ook de essentie van de tentoonstelling. In een korte wandeling langs bijvoorbeeld wethouder Floor Wibaut, een groot beeld van Goliath uit een oud pretpark uit de 17e eeuw, en een foto van de eerste gastarbeiders in de stad. Maar er is ook recente geschiedenis. Zoals een parkeermeter. Van Hasselt: 'Soms is geschiedenis kort geleden zo anders. Een half uur parkeren voor een kwartje. Daar waren mensen niet blij mee, maar daar zou je nu voor tekenen.'
Arrogantie is ook Amsterdam
De gedachte van Van der Laan was om bezoekers na te laten denken over hoe de stad om moet gaan met grote vraagstukken van nu. Zoals het drukteprobleem, of de oververhitte woningmarkt. En soms doe je dat door naar heel oud werk te kijken. Bijvoobeeld de grachtengordel in de 17e eeuw.
Van Hasselt: 'Wat je hier op het schilderij ziet zijn een hoop naakte mensen. Dat zijn allemaal goden. De dame is de Stedenmaagd en die heeft in haar hand een plattegrond van de stad. Een deel is nog wit, dat is nog niet af. Dat is de grachtengordel in aanbouw. Ze weten dondersgoed dat dat bijna een megalomaan project is, en deze Stedenmaagd laat dat trots zien aan Jupiter en Juno, de oppergoden die daar op een wolk zweven en tevreden toekijken: die Amsterdammers kunnen het wel. Er zit een enorme arrogantie in, maar ook dat is Amsterdam.'
Vanaf zondag 17 juni tot en met zondag 4 november is 'De Mooiste Stad – Amsterdam door de ogen van Eberhard van der Laan' te zien in het Amsterdam Museum. De gratis toegankelijke museumstraat is dagelijks geopend tussen 10:00 en 17:00 uur.
De volledige uitzending van De Straten van Amsterdam over de tentoonstelling van Van der Laan is hier te bekijken.