Tientallen jaren was de literaire nalatenschap van de Surinaamse schrijver, activist en verzetsstrijder Anton de Kom spoorloos. Nu is het grootste deel boven water.
Eind vorig jaar kreeg de Vereniging Ons Suriname het grootste deel boven water. Tot grote vreugde van de familie, die jarenlang naar de manuscripten had gezocht.
,,Ik kon het in eerste instantie niet geloven'', zei De Koms dochter Judith dinsdag tijdens de overhandiging van het archief aan de Universiteit van Amsterdam (UvA). ,,Toen ik het thuis ben gaan lezen, was ik zo ontroerd. Wat heeft die man geschreven.''
De kinderen wisten dat hun vader veel schreef. ,,Hij zat in zijn stoel altijd te schrijven, met allerlei naslagwerken om hem heen. We wisten toen nog niet wat hij schreef. De enige verhalen die ik kende, waren de verhaaltjes over de spin Anangsieh. Die las hij voor het slapen gaan. Als het dan heel spannend werd, hield hij op.''
De oudste zoon van De Kom, Ad, vertelde dat zijn moeder de manuscripten in dozen had bewaard. Na de oorlog, De Kom overleed in 1945 aan tuberculose in een concentratiekamp, toonden Surinaamse studenten interesse voor zijn werk. Toen deze studenten later de politiek ingingen, bleven de manuscripten liggen en verdwenen ze. Op verzoek van de schrijvers van een biografie over De Kom heeft de vereniging de nalatenschap vorig jaar grotendeels opgespoord.
Prof. dr. Michiel van Kempen, bijzonder hoogleraar West-Indische letteren aan de UvA, sprak dinsdag van een ,,ontzettend bijzonder moment''. ,,De Kom heeft veel meer geschreven dan wij hadden gedacht.'' De universiteit gaat zich beraden op wat de beste manier is om de historische documenten te bewaren. Uiteindelijk gaat het archief naar het Letterkundig Museum.