Start van hoofdcontent

Ajax

nl

Cruijff weg, revolutie Ajax mislukt?

1 januari 1900, 00.19 uur · Aangepast 16 november 2015, 19.06 uur

'Ik herken mijn Ajax niet meer.' […] 'Daarom doe ik een oproep aan alle Ajacieden om snel bij elkaar te komen.' Met die woorden in zijn wekelijkse column opende Johan Cruijff in 2010 de discussie, die uiteindelijk tot zijn fluwelen revolutie bij de club had moeten leiden. Vandaag kondigde Cruijff in diezelfde column aan: 'Ik stop ermee'.

De legendarische nummer 14 reageert daarmee op de perikelen rond hoofd opleidingen Wim Jonk die vorige week van Ajax te horen kreeg dat hij moet vertrekken. 'Al jarenlang stel ik vast dat de kern van mijn visie niet binnen Ajax wordt uitgevoerd. Daar komt bij dat ik steeds sterker het gevoel heb gekregen dat dit bewust gebeurt. En aan spelletjes doe ik niet mee', zegt Cruijff vandaag in De Telegraaf.

Vijf pijlers
Cruijff kwam met een visie en een plan om Ajax weer in de Europese top te krijgen. Grote vraag is, is het plan Cruijff mislukt? 'Vier van de vijf pijlers van het plan Cruijff zijn niet of nauwelijks uitgevoerd', zegt journalist Pieter Zwart. 'Je kunt dus wel stellen dat het plan Cruijff niet meer is.'

Lees ook: Welke grootheden vertrokken bij Ajax sinds de revolutie? Een overzicht

Om te begrijpen waar het plan Cruijff is misgelopen is het eerst nodig te begrijpen waar het uit bestaat. 'Ajax moet attractief en aanvallend voetbal spelen, is de eerste pijler. De tweede is dat de jeugdopleiding beter moet, door het individueel opleiden', vertelt Zwart. Volgens hem is Ajax sinds de revolutie van Cruijff afgestapt van het opleiden van een team, naar het opleiden van individuen. 'Dat zie je nergens anders in de voetbalwereld', zegt Zwart.

'Alleen maar aankopen op bank'
Een andere pijler uit het plan was dat er een gericht aankoopbeleid moest komen. Om spelers uit de jeugd een eigen kans te geven, zou er niet meer in de breedte ingekocht worden. 'Als je kijkt naar de bank van Ajax, dan zie je daar bijna alleen maar aankopen zitten. Een goed gericht aankoopbeleid is er nauwelijks geweest', zegt Zwart.

Om vanuit de kracht van de jeugd te kunnen voetballen was er meer aanwas van talenten nodig. Daarom moest Ajax samenwerkingen aangaan met andere clubs. Maar ook daar is in de afgelopen jaren nauwelijks iets van terecht gekomen, zegt Zwart. Sterker nog, veel samenwerkingsverbanden zijn opgezegd. 'De internationale samenwerking met het Slowaakse Trencin is helemaal stopgezet. De man van Ajax die toezicht hield bij Ajax Cape Town is weg en ook de samenwerking met de jeugd van Almere City is beëindigd.'

Lees ook: Toch protest bij aandeelhoudersvergadering Ajax

Voetballers in het hart
Tot slot misschien nog een belangrijke pijler van het plan Cruijff: voetballers moesten het binnen de club weer voor het zeggen krijgen. Edwin van der Sar, Dennis Bergkamp, Frank de Boer, Marc Overmars en Wim Jonk waren die oud-voetballers die Ajax weer op niveau moesten krijgen. Maar met name die laatste oud-speler kwam de laatste weken steeds vaker in het nieuws.

Jonk schoof niet meer aan bij vergaderingen met de rest, omdat hij vindt dat de visie van Cruijff niet goed wordt uitgevoerd. 'Er is veel onduidelijkheid in de verantwoordelijkheden van bevoegdheden van de mensen in het technisch hart van Ajax. Jonk die verantwoordelijk is voor de jeugdopleiding, kan bijvoorbeeld geen jeugdtrainers aanstellen.' Volgens Zwart hadden de commissarissen en de directie van Ajax meer lijn moeten aanbrengen in de bevoegdheden, maar hebben ze dat niet gedaan.

Over de revolutie van Cruijff is Zwart duidelijk: 'De man die verantwoordelijk is voor de enige goed functionerende pijler van het plan Cruijf, de jeugdopleiding, wordt nu weggestuurd. Het plan Cruijff is niet meer.'

Pieter Zwart is journalist bij de voetbalsite Catenaccio.nl. Zwart schrijft met name over tactische analyses en financiële analyses binnen de voetbalwereld. Hij schreef onlangs over het mislukken van het plan Cruijff.