GVB heeft vandaag het nieuwe lijnennetwerk van trams, metro's en bussen bekend gemaakt, een historisch grote verandering die op 22 juli 2018 ingaat als ook de Noord/Zuidlijn moet gaan rijden. Vervoerkundige Jaap Feitsma van GVB reageert op vragen en (vooral negatieve) reacties van AT5-lezers.
Wees gerust, zegt vervoerkundige Jaap Feitsma van GVB. Eigenlijk blijft op alle plekken een tram rijden, soms heeft die alleen een ander nummertje. Het grote voordeel van de grote verandering op 22 juli is dat de reistijd voor veel mensen korter wordt. Helaas geldt dat niet voor iedereen, zegt hij erbij. En je nieuwe reisroute voor 2018 bepalen, dat zal nog wel even een puzzel worden. Ook zul je misschien vaker moeten overstappen.
Lees ook: Nieuwe lijnen GVB bekend: negen trams hebben andere route
AT5 legde aan Jaap Feitsma vragen en opmerkingen van lezers voor:
'Lijn 9 is weg!'
'Je hebt nu lijn 9, van Diemen via Artis naar CS. Het stukje van Diemen tot het Alexanderplein wordt straks lijn 19. Het stukje tussen Alexanderplein en CS heet straks lijn 14. De tram verdwijnt dus niet op die route: op alle plekken waar lijn 9 nu rijdt komt een ander nummer in de plaats. De tramlijn uit Diemen gaat alleen in plaats van Artis straks via Weesperplein en het Leidseplein. Iemand die van Diemen naar CS wil, kan straks met 19 naar Weesperplein en daar overstappen op de metro naar CS, die rijdt 24 keer per uur. Ondanks de overstap ben je ongeveer 9 minuten sneller. Mensen die van CS naar Artis willen, moeten straks lijn 14 pakken. Die rijdt nu ook al langs Artis, maar gaat nog niet langs CS.
Het zal absoluut voor veel mensen even wennen en puzzelen worden. Wat wordt nu mijn beste route? Dat kunnen ze op dit moment nog niet beoordelen want we zijn nu nog bezig om de dienstregeling uit te werken in een compleet schema.
Het is ons streven enkele maanden voordat de nieuwe dienstregeling ingaat de online reisplanner klaar te hebben, zodat mensen ruim van te voren kunnen uitzoeken wat voor hen de beste reisroute wordt.'
Ook lijn 10 en 16 staan niet meer op de kaart. Verdwijnen er tramlijnen?
'Nee, eigenlijk blijft op alle plekken een tram rijden, soms met een ander nummertje. Er zijn slechts twee stukjes spoor waar straks geen tram meer komt: dat is op de Witte de Withstraat, die gaat via de Hoofdweg rijden, en op de De Lairessestraat. De De Lairessestraat ligt in de buurt van waar tram 2 rijdt en die gaat vaker rijden dan nu. De rails van De De Lairessestraat wordt niet meteen weggehaald. Misschien is die in de toekomst weer nodig.'
'Inwoners van Noord moeten straks verplicht met die Noord-Zuidlijn. Nu kunnen we makkelijk direct met de bus door de tunnel naar Centraal Station, straks wordt het veel ingewikkelder.'
'Ik snap de opmerkingen, maar het voordeel is dat de meeste mensen uit Noord straks met een kortere reistijd op het Centraal Station zijn. Stel je wil van winkelcentrum Buikslotermeerplein naar CS. Nu is dat een kwartier met de bus, de metro doet er straks 4 minuten over. Een behoorlijke tijdwinst.
Het is wel een feit dat als je in Noord niet vlakbij een metrostation woont, je eerst met de bus of de fiets naar de metrohalte moet. Daar staat tegenover dat meer mensen op CS niet meer hoeven overstappen. Dat scheelt tijd.
Een voorbeeld: wie van de Volendammerweg naar het Rokin of de Kalverstraat wil, neemt nu bus 33 naar CS en pakt daar een van de trams die over het Damrak en Rokin rijden. Straks neem je de bus van de Volendammerweg naar het metrostation. Alle bussen in Noord gaan straks langs de twee metrostations. Vervolgens ga je met de Noord/Zuidlijn in één keer door naar het station Rokin en hoef je niet meer op cs over te stappen. Op CS is de loopafstand tussen de bussen en de trams groot. In noord ligt het busstation pal voor de ingang van de metro. Daar kost overstappen weinig tijd.
Bovendien vertrekt de metro daar om de 5 minuten, twaalf keer per uur en gaat zoveel sneller dan welke bus of tram dan ook. Daardoor gaan de meeste mensen in Noord er ondanks het overstappen in reistijd op vooruit.'
'Op de kaart wordt lijn 1 opeens deels lijn 11 en dan weer lijn 1, hoe zit dat?'
'Tram 11 is nieuwe lijn: het is onze manier om flexibel in te spelen op de drukte in de stad en de pieken in het vervoer aan te pakken. 11 rijdt waarschijnlijk alleen van een uur of elf tot zes uur 's avonds, de tijd dat het in het centrum super druk is.
11 rijdt een stukje van de route van 1, maar alleen op de drukke momenten en als we verwachten dat het heel druk is, met Pasen bijvoorbeeld. Het liefst hadden we 11 op het Leidseplein willen laten keren, maar dat kan niet. Het Surinameplein is de eerste plek waar het kan.
1 rijdt straks niet meer naar CS, die gaat van oost naar west rijden. Van Osdorp tot het Leidseplein blijft het hetzelfde, maar daarna slaat hij straks rechtsaf en kruist hij station Vijzelstraat en Weesperplein en eindigt hij bij Muiderpoort. We verwachten dat we zo meer reizigers trekken die nu allemaal moeten overstappen en straks kunnen blijven zitten. Ter compensatie gaat lijn 11 naar CS rijden. Lijn 17 vanuit Osdorp doet dat trouwens ook.'
Tram 14 verdwijnt, dat was al bekend, maar daar zijn mensen nog steeds boos over.
'Lijn 14 verdwijnt in West, maar blijft aan in Oost gewoon rijden. In West rijdt hij nu grotendeels dezelfde route als tram 7 en tram 13, maar het gebruik is veel lager dan op andere dwarsverbindingen. We willen het openbaar vervoer zo eerlijk mogelijk over de stad verdelen. Bij lijn 14 was sprake van enige overbediening, terwijl op andere plekken trams overvol zitten. Daar zetten we nu wat meer in.
We snappen dat mensen er niet blij mee zijn, een verslechtering is nooit leuk, maar we denken het wel op eerlijke manier gedaan te hebben. Waar tram 14 verdwijnt, gaan andere trams wat vaker rijden, zoals tram 7, 13 en bus 21. Maar inderdaad, het betekent per saldo een klein minnetje in die buurt.'
Lees ook: Schrappen tram 14 om passagiers met Noord/Zuidlijn te laten reizen zou ridicuul zijn'
'Doet de nieuwe dienstregeling wat aan het infarct bij IJburg?'
'We zijn nu met de gemeente en de regio bezig de enorme groei daar in goede banen te leiden. Daar wordt aan gewerkt dus. Het is ook zo dat tram 26 vanaf 22 juli 2018 vaker zal gaan rijden in de avondspits, net zo vaak als in ochtendspits. Dat kunnen we door de komst van de Noord/Zuidlijn doen. Doordat we trams op Rokin en Damrak trams vrijspelen kunnen we die inzetten op IJburg.'
'Als er iets aan de hand is met de Noord/Zuidlijn loopt de nieuwe dienstregeling al gauw in het honderd, toch?'
'Om te voorkomen dat er uitvallen komen, worden er allerlei tests en proeven gedaan. Je kunt nooit 100 procent dingen uitsluiten, dus we zijn ook bezig noodplannen te maken voor als er onverhoopt iets uitvalt. Aan de andere kant: bij de huidige metro is het aantal storingen heel beperkt.'
Lees ook: Visgraatmodel GVB nu definitief: 'Historische verandering'
'Alle adviesraden hebben toch nee gezegd tegen dit plan? Waarom wordt het lijnennetwerk dan toch aangepast?'
'Het is niet zo dat alle adviesraden nee hebben gezegd tegen dit plan. Natuurlijk heeft ieder plan voor- en nadelen, maar wij zeggen dat veruit de meeste mensen er beter van worden. Dat is niet slechts een bewering. Dat hebben we op veel manieren gecheckt en laten checken. Tegelijkertijd kunnen we niet ontkennen dat sommige mensen erop achteruit gaan, die groep is gelukkig wel klein.'
'Het openbaar vervoer in de stad gaat erop achteruit door deze bezuiniging.'
'Dat is een opmerking die niet klopt. Op sommige routes rijden we minder vaak en op andere routes meer. We bieden dezelfde hoeveelheid openbaar vervoer, alleen anders over de stad verspreid. Er wordt niet bezuinigd. Het wordt minder op de plekken waar de Noord/Zuidlijn onder de grond zit. Daar rijden nu heel frequent allerlei trams, bijvoorbeeld lijn 16 en 24 van CS naar de Albert Cuyp. Op die verbinding rijden straks veel minder trams, omdat we verwachten dat het grootste deel van de mensen met de Noord/Zuidlijn zal gaan. Wat we daar besparen, dat zetten we op andere plekken in.'