Advies vanuit Hamburgs HafenCity: 'Zorg in Haven-Stad voor groen en deelauto's'

Op de plek waar het Amsterdamse Haven-Stad moet komen is nu nog industrie, overslag van grondstoffen, scheepsbouw en andere bedrijvigheid. Rond station Sloterdijk is wel al begonnen met de eerste bouwprojecten, maar voordat Haven-Stad helemaal af is, zijn er al snel 30 tot 40 jaar verstreken. Tegen die tijd zal de soortgelijke wijk in Hamburg, HafenCity, al helemaal klaar zijn. Sterker nog: in de wijk wonen sinds 2005 al mensen.

Animatie: woon jij straks in de Amsterdamse haven?

Samen bouwen
Anders dan in Amsterdam ligt de wijk HafenCity direct tegen de oude binnenstad aan. Aan de andere kant van de wijk stroomt de Elbe en aan de overkant daarvan ligt de nog steeds actieve Hamburgse haven. Journalist Marianne Wellershoff verhuisde met haar gezin ongeveer een jaar geleden naar de wijk. Ze is vooral erg te spreken over de mogelijkheden die de wijk aan haar nieuwe bewoners biedt. Zo bouwde Wellershoff het appartementencomplex waarin ze woont, samen met de andere bewoners.

Lees ook: 'Wonen in een haven is het mooiste dat er is'

'Ik heb het gevoel dat mensen hier in de wijk veel opener zijn dan in het stadsdeel waar ik vroeger woonde, terwijl dat ook in de binnenstad lag. Maar dat was een volwassener stadsdeel, daar was alles al, hier was niets.' Vanaf het dak van het gebouw waar ze woont, wijst ze naar het braakliggende terrein in het oosten van HafenCity. In de zogenaamde Oberhafen zijn de eerste bouwprojecten net van start gegaan. 'Als je verder die kant op kijkt, in het oosten, daar moet alles nog ontstaan. Daar is alleen nog zand. Daar zijn geen gebouwen. Maar er zijn wel mensen die weten dat ze daar naartoe zullen verhuizen.

Woon-werk gebouwen
Twee straten verderop woont stedenbouwkundige Daniel Luchterhandt met zijn familie. Ook hij bouwde zijn appartementencomplex samen met de andere bewoners. Naast wonen, werkt Luchterhandt ook in het gebouw. Een paar passen naast de voordeur van zijn appartement, zit de deur naar zijn kantoor. In HafenCity zijn veel van dat soort woon-werkgebouwen. Onderin de bouwblokken zitten winkels, kantoren en andere bedrijven en daarboven de woningen.

Lees ook: GVB pleit voor nieuwe metrolijnen naar Haven-Stad

'Wij zijn vanuit een ouder Hamburgs stadsdeel, waar we zeer dol op waren en nog steeds zijn, naar HafenCity verhuisd', vertelt Luchterhandt. Op die oude plek is veel groen, staan mooie oude gebouwen en ze hadden zelfs een kanaal voor hun huis. Maar waarom dat toch verhuizen naar HafenCity? 

'HafenCity is als de camping'
In HafenCity kregen ze de kans kregen om een nieuw stadsdeel mede te vestigen, om een buurt te maken, vertelt hij. 'Ik vergelijk het graag met een camping, een plek die Nederlanders bijzonder goed kennen. Als je aankomt en anderen zijn er misschien al een weekje, dan vertellen zij je waar je dingen kunt halen en ze zijn vaak bereid om te helpen. Dat is in HafenCity niet heel anders.'

Lees ook: Wethouder Ivens: bedrijven in haven moeten wijken voor woningen Haven-Stad

Hoewel Luchterhandt en Wellershoff heel blij zijn met hun woning, zijn er ook ergernissen over de wijk. Zo woont Wellershoff aan een zesbaans weg die dwars door het gebied loopt. Nu is het daar nog relatief rustig. Maar omdat er om de hoek aan een gigantisch winkelcentrum gebouwd wordt, is de vrees dat er straks 54.000 auto's per dag voorbij razen. 'In 2030 rijden we allemaal elektrisch, maar tot die tijd zorgt dat verkeer voor veel geluid en stikstofoxide. Die uitlaatgassen zijn er sowieso al heel veel, vanwege de nabijheid van de haven', vertelt Wellershoff.

'Scheepshoornen zorgen voor sfeer'
Daarnaast is er nog de herrie uit de haven en aan de andere kant van de wijk loopt een druk treinspoor. Maar volgens Luchterhandt hoort dat nu eenmaal bij HafenCity. 'Dat zijn allemaal thema's waarvan we al wisten voordat we hier naartoe verhuisden. (...) De keerzijde is dat we regelmatig de scheepshoornen horen, wanneer de cruiseschepen aanleggen en dat zorgt voor een mooie sfeer'.

Lees ook: Havenbedrijf niet blij met nieuwe megawijk Haven-Stad: 'Onze economische waarde is groot'

Advies aan Amsterdam
Luchterhandt is zeer nieuwsgiering naar de Amsterdamse plannen voor Haven-Stad. Zijn aanbeveling: zorg dat er veel gebouwd wordt door toekomstige bewoners die zich verenigen in bouwgroepen. 'Dat zijn mensen die zich duurzaam willen binden aan een stadsdeel. Ze zijn bereid om zich in te zetten niet alleen voor hun woning, maar ook voor de buurt.'

Animatie: zo groeide Amsterdam de afgelopen eeuw

Volgens Wellershoff zou de gemeente hier er goed aan doen, om een duidelijk plan voor de auto te ontwikkelen. 'Er moeten groepen opgericht worden die auto's delen, zodat autoverkeer zoveel mogelijk buiten de deur gehouden wordt. En er moeten veel meer groenstroken gepland worden, dan hier in HafenCity.'

Ondanks het geluid en de uitlaatgassen zijn Wellershoff en Luchterhandt dolblij met 'hun' nieuwe wijk. 'Wie de haven niet fijn vindt moet hier niet naartoe verhuizen', zegt Luchterhandt. 'Maar voor mensen die van de stad en van dat maritieme houden. Voor hen is het hier tip-top.' 

Wil je meer weten over Haven-Stad? Check dan www.at5.nl/havenstad. Kijk voor meer video's op onze Youtube-pagina.