Duizenden hardlopers gaan morgen vanaf 09.30 uur van start voor de 43ste editie van de Amsterdam Marathon.
De lopers starten in het Olympisch Stadion en komen 42,195 kilometer later, na een veelzijdige route, ook op dezelfde plek over de finish. Maar wat maakt de marathon nou zo bijzonder en wie zijn de kanshebbers? Commentator Edward Dekker beantwoordt tien vragen.
Wat maakt de Marathon van Amsterdam zo bijzonder?
De historie in combinatie met het parcours. De route voert langs heel veel bekende plekken. Start en finish zijn in het Olympisch Stadion waar de marathon ook tijdens de Spelen van 1928 begon en eindigde. Sinds 1975 wordt de marathon in de huidige opzet jaarlijks (1978 uitgezonderd) gelopen. De editie van 2018 is de 43e.
Waarom is er nog nooit een wereldrecord gelopen in Amsterdam?
Ook hier zijn twee redenen voor: geld en het parcours. Het budget bepaalt in grote mate welke atleten er meedoen. Amsterdam moet het in financieel opzicht afleggen tegen andere grote steden zoals Berlijn. Bovendien is de route in Berlijn, dat een abonnement op wereldrecords heeft, sneller dan hier. Als je Amsterdam 'sneller' wilt maken zou bijvoorbeeld het open stuk langs de Amstel moeten worden ingeruild voor een meer beschut deel. Maar juist dit deel van de marathon levert fraaie plaatjes op die in meer dan honderd landen op tv te zien zijn.
Wat zijn de opvallende stukken in het parcours? Waar kan je als loper het verschil maken?
De onderdoorgang bij het Rijksmuseum is schitterend net als de route door het Vondelpark. Het stuk langs de Amstel levert typisch Hollandse plaatjes op. Een breekpunt voor de lopers ligt mogelijk bij het 36 kilometerpunt in de Wibautstraat. Dan zit je in het zwaarste deel van de marathon en gaat de weg eerst een stuk naar beneden en daarna weer omhoog. Daar kun je zien wie er goed is en wie er kraakt.
Hoe zit het met de haat-liefde verhouding van Amsterdammers met de marathon?
Van oudsher kunnen Amsterdammers goed klagen. Dat ze nergens meer in of uit kunnen, omdat de stad is platgelegd door de marathon. Geklaagd wordt er nog altijd, maar de uitstraling van de marathon is door de jaren heen wel een stuk verbeterd. De marathon van Amsterdam is uitgegroeid tot een gerenommeerd sportevenement met een groot (internationaal) deelnemersveld.
Maar hoeveel hardlopers doen er dan eigenlijk mee?
Bijna 45.000! Zo'n 15.000 mensen lopen de marathon. Voor de halve marathon hebben zich 20.000 lopers ingeschreven. De overige deelnemers rennen de kinderloop of de 8 kilometer. Iets minder dan de helft van alle deelnemers komt uit het buitenland.
Wie zijn de kanshebbers voor de snelste tijd?
Zowel bij de mannen als de vrouwen zijn de winnaars van vorig jaar weer van de partij. Lawrence Cherono uit Kenia en Tadelech Bekele uit Etiopië. Het is lastig te voorspellen of zij ook nu weer als eerste zullen finishen. Verrassingen zijn in Amsterdam niet ongewoon, juist doordat er opkomende talenten aan de start staan die hier doorbreken. Cherono mikt op een nieuw parcoursrecord, het liefste beneden de 2 uur en 5 minuten. Bij de Nederlanders is Michel Butter favoriet voor de nationale titel die op het spel staat, terwijl Miranda Boonstra normaal gesproken het goud pakt bij de vrouwen.
Wat zijn hazen?
Zij regisseren de race voor de toplopers. Bij de mannen zijn er drie lopers die de kopgroep van een man of twaalf door het eerste deel van de wedstrijd moeten loodsen. Zij bepalen het tempo en kiezen de ideale lijn. Zij gaan weg op een tijd van 2 uur en 5 minuten. Ook de tweede groep heeft de beschikking over twee hazen die op een iets rustiger schema vertrekken. Na zo'n dertig kilometer stapt de laatste tempomaker uit en is het aan de overgebleven lopers om de koers 'hard' te maken. Op die manier is de kans op een snelle eindtijd het grootst.
Hebben alleen de topatleten hazen?
Nee. In Amsterdam heb je een 'pacing-team' voor recreatieve lopers. Dit zijn duidelijk herkenbare en goed getrainde atleten waarbij je je kunt aansluiten. Zij kunnen een gelijkmatige race lopen en dat vergroot voor de recreanten de kans dat zijn hun streeftijd halen.
Hoe zit het ook alweer met die blauwe lijn die door de stad loopt?
Die ligt er niet meer. Vroeger werd 's nachts vlak voor de marathon een makkelijk afwasbare verflijn van 42 kilometer en 195 meter door de stad getrokken. Als de lopers die lijn volgden dan liepen ze precies de vereiste afstand. Bij een aantal grote marathons is de lijn er nog steeds, maar in Amsterdam richten de atleten zich de laatste jaren op de auto met de klok op het dak en enkele fietsers voor zich. Het ging in het verleden overigens ook nog wel eens mis met die blauwe lijn. Die spoelde bij regenachtig weer weg, voordat de wedstrijd begonnen was. Detail: toen ING hoofdsponsor werd, veranderde de lijn van kleur en was-ie enkele jaren oranje.
Hoe kunnen we de Amsterdam Marathon zondag volgen?
Vanaf 9.10 uur is hij live te zien bij AT5. Na een korte voorbeschouwing klinkt om 9.30 uur het startschot. Ruim twee uur later zijn de eerste atleten alweer terug in het Olympisch stadion. De laatste lopers finishen om 17.00 uur. Reportages