Start van hoofdcontent

Politiek

nl

MC Slotervaart is verleden tijd: wat betekent dat voor de zorg in de stad?

26 oktober 2018, 07.00 uur · Aangepast 26 oktober 2018, 08.24 uur

Amsterdam telt nu zes ziekenhuizen, waar het er gisteren nog zeven waren. Het MC Slotervaart, tot 2015 bekend als het Slotervaartziekenhuis, ontving op 30 december 1975 haar eerste patiënten. Vanmiddag om 15:00 uur moet de laatste klinische patiënt zijn overgeplaatst.

Er zijn nog zes ziekenhuizen over in de stad. Gaan we het MC Slotervaart wel missen?
Ja en nee. Nee zou je kunnen zeggen omdat de zorg die patiënten kregen bij het MC Slotervaart door andere ziekenhuizen wordt overgenomen. Denk daarbij aan het Amsterdam UMC (dat zijn het AMC en het VUmc), OLVG Oost en West, Antoni van Leeuwenhoek, het BovenIJ en ziekenhuis Amstelland in Amstelveen.

Zorgverzekeraars hebben wettelijk een zorgplicht: zij moeten verzekerden garanderen dat ze op tijd en binnen een redelijke afstand de zorg krijgen die zij nodig hebben. Zilveren Kruis, de grootste zorgverzekeraar onder Amsterdammers, heeft deze week meerdere malen herhaald te zullen voldoen aan deze taak. De verantwoordelijk minister zei dit ook nog eens scherp in de gaten te zullen houden.

Lezen: Dossier MC Slotervaart

Econoom Marcel Canoy denkt daar ook zo over: 'Het is zeker voor patiënten de komende tijd even wennen. Ze zullen naar een ander ziekenhuis moeten en krijgen te maken met andere zorgverleners. Maar over een paar maanden is iedereen dit alweer vergeten en is men gewend aan het feit dat ze bijvoorbeeld soms iets verder moeten reizen naar het ziekenhuis.'

Ja omdat het MC Slotervaart zich in verschillende dossiers had gespecialiseerd. Kijk bijvoorbeeld naar de strijd tegen het overgewicht. Jaarlijks kregen ruim duizend mensen in het Amsterdamse ziekenhuis een zogeheten gastric bypass: een maagomleiding. Het MC Slotervaart was hier zo goed in dat zelfs het 'Centre Of Excellence' certificaat kregen. Vanuit het hele land reisden mensen af naar Slotervaart om daar geopereerd te worden. De aankondiging van het team van deze afdeling over de financiële situatie van het ziekenhuis leverde honderden positieve reacties op.

Terugkijken: Een operatie de oplossing van obesitas?: 'Geweldig om mensen hun leven terug te geven'

Een ander gemis voor de stad is de deskundigheid die het ziekenhuis had op het gebied van dementerende migranten. Geriaters en psychologen van het MC Slotervaart openden zelfs een speciale migrantenpoli en ontwikkelden een test om geheugenproblemen te herkennen. Steeds beter wist het ziekenhuis samen met onder andere huisartsen in de haarvaten van deze groep te komen. Nu het MC Slotervaart is omgevallen, moet worden gevreesd voor het wegvallen van deze sterk opgebouwde netwerken. 

Ook Frank de Groot, manager van SpoedZorgNet AMC, vindt dat er met de sluiting van MC Slotervaart een belangrijke zorgaanbieder verdwijnt in de stad. 'In Slotervaart wordt goede zorg geleverd in specialisaties, waarvan ik niet zo snel zie wie dit zou moeten opvangen.'

Waren er partijen om het MC Slotervaart over te nemen?
Nee. De afgelopen dagen heeft zich niemand bij de curator van het MC Slotervaart gemeld om het ziekenhuis over te nemen. Bij de andere ziekenhuizen van de MC Groep in Flevoland ligt dat anders. Daar hebben partijen zich gemeld om delen van de zorg over te nemen. Voor de IJsselmeerziekenhuizen is dus een doorstart mogelijk. Voor het MC Slotervaart lijkt of is het echt einde verhaal.

Had dit faillissement niet voorkomen kunnen worden?
Er heerst bij veel mensen veel onbegrip over het faillissement van het MC Slotervaart. Had de overheid niet moeten bijspringen om het ziekenhuis open te houden? De SP voerde al sinds begin deze week actie om een doorstart af te dwingen. 'Waarom zou je een financieel ongezond bedrijf overeind houden?', vraagt econoom Marcel Canoy zich af. 'Het is niet in het belang van de premiebetalers om een ziekenhuis dat keer op keer slecht blijft presteren op het gebied van de financiën te helpen.' 

Lees ook: Bestuur MC Slotervaart reageert op crisis: tien banen weg

Canoy zegt de keuze van verzekeraar Zilveren Kruis te begrijpen om te stoppen met de financiering van het MC Slotervaart. 'Ze vinden dit zelf ook écht niet leuk om te doen. De onderhandelingspositie van Zilveren Kruis en andere zorgverzekeraars wordt in de regio alleen maar zwakker als er minder aanbieders zijn. Mogelijk zullen ze voor bepaalde type zorg de komende jaren meer moeten betalen aan de ziekenhuizen.'

Kunnen andere ziekenhuizen ook failliet?
Dat is zeker mogelijk. Als een ziekenhuis zijn begroting niet rond krijgt en meer geld uitgeeft dan er binnenkomt, dan is op termijn ook voor andere ziekenhuizen een faillissement nodig. In 2013 ging het Ruwaard van Putten-ziekenhuis in Spijkenisse nog failliet. Wel wist dit een succesvolle doorstart te maken.

Lees ook: Voormalig voorzitter MC Slotervaart opgestapt

Ook bleek deze week uit het jaarlijkse onderzoek van BDO Accountants & Adviseurs naar de financiële gesteldheid van ziekenhuizen in Nederland dat de financiële gezondheid van meer Nederlandse ziekenhuizen onder druk staat. Econoom Marcel Canoy beaamt dat rapport. 'Het moet geen gewoonte worden dat ziekenhuizen omvallen. Maar op dit moment zijn er helaas wel meer ziekenhuizen financieel kwetsbaar. Laten we hopen dat het faillissement van MC Slotervaart een les is voor ziekenhuizen en zorgverzekeraars.'

Waar gaan de patiënten van het MC Slotervaart heen?
Sinds bekend werd dat het ziekenhuis op het randje van de afgrond stond is er crisisoverleg gevoerd met de overige ziekenhuizen in de regio. Het ziekenhuis Amstelland in Amstelveen, Amsterdam UMC, OLVG, Antoni van Leeuwenhoek, Het BovenIJ en Zaans Medisch Centrum in Zaandam hebben gisteren samen met het MC Slotervaart en zorgverzekeraars besloten patiënten van het MC Slotervaart over te nemen. Voor de klinische patiënten (de mensen die in een bed liggen in het ziekenhuis) betekent dit concreet dat ze vanmiddag om uiterlijk 15:00 uur het MC Slotervaart hebben verlaten.

Lees ook: Artsen van MC Slotervaart vrezen faillissement

Mensen die poliklinische afspraken hebben worden op de hoogte gehouden van de gevolgen voor de zorg die zij moeten krijgen. Wie niks hoort van het ziekenhuis, kan er gewoon vanuit gaan dat de afspraak in het MC Slotervaart voorlopig doorgaat. Maar de afgelopen dagen heeft AT5 ook veel meldingen gekregen van patiënten die een afspraak hadden die is afgebeld door het ziekenhuis.

Kunnen andere ziekenhuizen in de stad de drukte wel aan?
Ingewijden melden dat het nog wel eens écht spannend kan gaan worden de komende tijd of de andere ziekenhuizen in de stad en de omliggende in de regio alle patiënten van het MC Slotervaart kunnen opvangen. In totaal kwamen er jaarlijks bij het MC Slotervaart zo'n 90.000 patiënten over de vloer. Deze worden voornamelijk verdeeld over het ziekenhuis Amstelland in Amstelveen, Amsterdam UMC, OLVG, Antoni van Leeuwenhoek, het BovenIJ en Zaans Medisch Centrum in Zaandam. Al deze ziekenhuizen hebben al enorme moeite om de reguliere stroom van patiënten aan te kunnen. Het tekort aan personeel is hier de belangrijkste oorzaak van.

Lees ook: Wat gebeurt er als het MC Slotervaart failliet gaat?

Natuurlijk zal een deel van het personeel van het MC Slotervaart waarschijnlijk snel een nieuwe baan vinden, waardoor de druk bij de andere ziekenhuizen hopelijk iets beter te beheersen zal zijn. Maar de verwachting is niet dat dit het grote probleem van het personeelstekort gaat oplossen. Het Amsterdam UMC deed gisteren ook nog een oproep om het MC Slotervaart langer open te houden vanwege de capaciteitsproblemen bij hun locaties AMC en VUmc. In een gezamenlijk persbericht lieten de ziekenhuizen in de stad en regio gisteren weten dat er afspraken gemaakt zijn waarmee de continuïteit van zorg wordt kan worden gegarandeerd.