De gemeente had nooit aan het gemeentebordeel My Red Light moeten beginnen. Dat is het kritische oordeel van een rapport dat is opgesteld op verzoek van burgemeester Femke Halsema. In het rapport komt een beeld naar voren van een bordeel met grote ambities, die in praktijk onhaalbaar bleken te zijn. Ondanks alle problemen moet de gemeente wel doorgaan met My Red Light.
Het in de volksmond genoemde gemeentebordeel wordt door de sekswerkers zelf gerund. Voor de opening twee jaar geleden was de gemeente intensief betrokken. Na een onderzoek wilde toenmalig burgemeester Van der Laan een bordeel op de Wallen waar sekswerkers zelf de baas zijn. Maar de hoog ingezette doelstellingen zijn stuk voor stuk niet gehaald. Dat concludeert voormalig nationaal rapporteur mensenhandel en seksueel geweld tegen kinderen Corinne Dettmeijer in het rapport.
Zwakke financiële positie
Zo is de financiële positie van My Red Light op dit moment niet gezond. Wel worden de verliezen inmiddels minder. De voornaamste oorzaak van de financiële problemen is het feit dat My Red Light er vanuit was gegaan dat de gemeente het mogelijk zou maken voor de sekswerkers om klanten via internet te ontvangen in het bordeel. Dat is niet gebeurd. Ook hangt My Red Light een bestuurlijke dwangsom van 25.000 euro boven het hoofd vanwege het niet tijdig melden van signalen mensenhandel.
Lees ook: Gemeentebordeel: 'Politie neemt ons niet serieus, nieuwe Saban B. loopt al over Wallen'
Dettmeijer is zeer kritisch over de veiligheid in het bordeel. Als belangrijkste voorbeeld haalt ze de eerder genoemde bestuurlijke dwangsom aan. My Red Light zou veel te laat zijn geweest met het melden van signalen mensenhandel. Inmiddels is er ook een tweede handhavingszaak gestart, waardoor het zeer waarschijnlijk is dat de dwangsom daadwerkelijk betaald moet gaan worden.
My Red Light is als antwoord hierop zeer kritisch op de meldplicht die vanuit de gemeente wordt geëist. In een brief aan de gemeente heeft het bordeel zelfs laten weten zich niet te zullen houden aan de regels die zijn vastgesteld in de APV. Volgens Dettmeijer is deze houding van het bordeel onbegrijpelijk.
Bestuur niet capabel
Ook het bestuur, dat voornamelijk bestaat uit (oud)sekswerkers, is volgens Dettmeijer niet capabel genoeg om het bordeel te runnen. 'Het idee dat (voormalig) sekswerkers ook een goed bestuur zouden vormen van een onderneming die financieel solide, innovatief, extra goed voor de huurders, en zich ook nog goed staande moet kunnen houden binnen een lastige sector is in feite nergens op gebaseerd', is het keiharde oordeel in het rapport.
Dettmeijer haalt ook hard uit naar de raad van toezicht (RvT). 'Het bestuur werd zeker gesteund door de RvT maar de vraag is of er voldoende corrigerend werd opgetreden tegen dit bestuur dat zeker naast steun ook correctie nodig had.'
Lees ook: Gemeentebordeel amper jaar na opening in zwaar weer: 'Weinig kans op overleven'
Verder komt er in het rapport een beeld naar voren van een verziekte relatie met stakeholders. De enige stakeholder die de relatie goed noemde is de Rabobank. De relatie met de politie zou wel enigszins verbeterd zijn. Het grootste probleem is de relatie met de gemeente, zo schrijft Dettmeijer. 'Het feit dat de gemeente na de start, ook al was dat duidelijk aangezegd, de relatie verbrak heeft op veel onbegrip gestuit. My Red Light voelde zich in de steek gelaten door de gemeente. De gemeente had verwacht dat My Red Light direct een modelbedrijf zou zijn, open voor overleg en meewerkend. En dat was een verwachting die aan alle kanten niet kon worden vervuld.'
Voorzieningen bordeel wel goed
Ondanks het harde oordeel van Dettmeijer, haalt ze in het rapport ook enkele voorbeelden aan van dingen die wel goed gaan bij My Red Light. Zo zijn de sekswerkers vol lof over de voorzieningen en de persoonlijke aandacht in het bordeel. Ook is een sekswerker opgeleid tot beheerder. 'Ook dat is een overwinning. Dit komt eigenlijk onvoldoende naar voren', vindt Dettmeijer.
Lees ook: Gemeentebordeel gaat bijna open: 'Sekswerkers bepalen hier alles zelf'
Dettmeijer vindt dat, ondanks haar kritiek, de gemeente moet doorgaan met My Red Light. Daarom heeft ze haar rapport ook 'Wie A zegt moet ook B zeggen' genoemd, verwijzend naar de vervolgstappen die de betrokkenen zouden moeten zetten. 'Dit is het meest ingewikkelde scenario', schrijft de onderzoeker. 'Vooropgesteld, ik denk dat de gemeente hier nooit aan had moeten beginnen, maar dat is wel gebeurd en daarbij zijn ook andere stakeholders betrokken. Zij hebben commitment getoond, en mogen datzelfde commitment van de gemeente verwachten. Ook zijn verwachtingen gewekt bij sekswerkers.'
Doelen bijstellen
Allereerst zouden de doelen moeten worden bijgesteld en realistischer worden neergezet. De doelen die nu zijn gesteld zijn volgens de onderzoeker te ambitieus en niet realistisch. 'Door de doelen bij te stellen kan ruimte worden gegeven om die kleine stapjes groter te maken en uiteindelijk wel een impact te creëren op de seksbranche in Amsterdam en daarmee de positie van de sekswerker te versterken', valt te lezen. Daarnaast moet My Red Light de relatie met de stakeholders verbeteren.
Lees ook: 'Ongekend gênant dat er ook bij gemeentebordeel gedwongen prostitutie is'
Het belangrijkste advies van Dettmeijer is dat de gemeente een grotere rol moet gaan krijgen binnen My Red Light. Ondanks dat de onderzoeker verwacht dat de gemeente hierdoor kan worden gezien als bordeelhouder is dit het beste scenario. Andere opties zouden mogelijk kunnen betekenen dat My Red Light moet sluiten.
Halsema wil adviezen overnemen
In een eerste reactie laat Halsema weten dat 'Met de kennis van nu over de complexiteit hiervan, zouden sommige keuzes misschien niet of anders zijn gemaakt.' Wel stelt de burgemeester dat My Red Light niet voor niets een experiment is. De adviezen uit het onderzoek worden naar alle waarschijnlijkheid door het college opgevolgd. 'Het is echter niet alleen aan het college om hierover te beslissen, de andere partners spelen hierin ook een belangrijke rol.' Halsema doelt daarmee onder andere op het bestuur van My Red Light en de raad van toezicht.
Halsema gaat de komende maand gesprekken voeren met alle betrokkenen. Daarna wordt over de toekomst van My Red Light besloten.