Het stadsbestuur doet onderzoek naar alternatieve financiering voor het uitbreiden van het ov-net. Met investeringen van private partijen kan er sneller meer openbaar vervoer bij komen. Maar een private investering zorgt voor een hogere ritprijs op een aantal trajecten. Dit tot ongenoegen van de SP, maar volgens planoloog Ton Venhoeven is het essentieel dat er snel verbindingen bij komen.
Het doortrekken van de Noord/Zuidlijn naar Schiphol en Hoofddorp, een metroverbinding tussen Isolatorweg en Centraal Station, een complete metro-ring rond de binnenstad en de Zaan-IJ-lijn. Allemaal bestaande ideeën die een nieuwe boost zouden kunnen krijgen.
Wethouder Udo Kock (Financiën) vertelde vorige week over de plannen in het Financieele Dagblad. De mogelijke nieuwe ov-verbindingen moeten vooral het centrum, Schiphol, de Zuidas en Hoofddorp beter met elkaar verbinden. Investeren in het openbaar vervoer is volgens Kock noodzakelijk om de huidige economische groei in de stad vast te houden.
Lees ook: Wethouder Kock wil extra en duurder openbaar vervoer
Net als Wenen
Planoloog Ton Venhoeven legt uit waarom meer openbaar vervoer essentieel is. 'We lopen vast met het vervoer in de stad. Er gaan iedere dag 40.000 auto's de stad in en uit en dat wordt alleen maar meer. Die vervoersstromen zijn niet meer te beheersen. En dan is er nog de opgave voor het klimaat en de leefkwaliteit. Iedereen is het er over eens dat openbaar vervoer de oplossing is.'
Het plan waar nu onderzoek naar wordt gedaan is dan ook niet uniek. Venhoeven: 'In Wenen is bijvoorbeeld ook een nieuwe lijn aangelegd, met private financiering en met een hoger prijskaartje. Dat ding wordt enorm veel gebruikt. Dat is voor zover ik weet het voorbeeld waar in Amsterdam naar gekeken wordt.'
Den Haag
Het stadsbestuur wil, net als Wenen, het plan realiseren met investeringen van private partijen, zoals banken en pensioenfondsen. De investeringen van deze bedrijven zijn daarbij volgens de wethouder noodzakelijk, omdat er vanuit Den Haag niet genoeg geld deze kant op komt.
Chris Vonk, van reizigersorganisatie Rover, begrijpt dat deze stappen nodig zijn maar vindt dat het gebruik van de lijnen niet duurder mag zijn dan de huidige verbindingen: 'Ja er is te weinig geld vanuit het rijk, en als je bijvoorbeeld als bank daarin wil investeren is dat mooi. Maar openbaar vervoer is openbaar vervoer en dat moet allemaal tegen één prijs.'
'Waar bemoeit hij zich mee?'
De voorman van De Maatschappij Voor Beter OV, Rikus Spithorst, is minder genuanceerd: 'Het is natuurlijk onzin. Wat Kock wil is beleggers lokken en belooft ze dan hoge rendementen. Die kosten komen bij de reiziger. Daar is het OV niet voor. Het is geen verdienmodel voor investeerders maar is er om mensen te vervoeren.'
'De overheid is aan zet,' vervolgt Spithorst. 'Kock moet gaat lobbyen in Den Haag bij zijn partijgenoten en vertellen dat het zo niet kan met die Haagse gierigheid. Waar bemoeit hij zich mee? Sharon Dijksma is wethouder Vervoer. Geraaskal is het, van iemand die mateloos de plank mis slaat.'
'Elite-ov'
Waar Kock in het FD spreekt van 'gedifferentieerd openbaar vervoer met verschillende tarieven', heeft de SP een andere term bedacht. 'Er moet voor iedereen ov zijn. Dit ruikt naar elite-ov. Speciaal voor consultants en zakenlieden', zegt raadslid Tiers Bakker.
'Het totaalplaatje is ook heel cynisch. Je hebt lijnen weggeknipt vanwege de Noord/Zuidlijn, dat je dan een hele dure lijn gaat aanleggen speciaal voor bepaalde types slaat nergens op. Een klap in het gezicht van de gewone man,' aldus Bakker.
Tweede kamer
Venhoeven vindt de kritiek van de reizigersorganisaties op dit moment niet relevant: 'De puzzel is uiteindelijk wel hoe we dat gaan betalen. Maar om gelijk te beginnen met dat de kaartjes te duur worden, dat vind ik te makkelijk. We moeten het eerst eens zijn dat het keihard nodig is.'
Daarnaast begrijpt Venhoeven dat de gemeente alternatieve financieringsplannen onderzoekt: 'De investeringen in infrastructuur vanuit het Rijk liggen bij de Tweede Kamer, en dat zijn niet alleen mensen uit de randstad. Mensen daarbuiten kunnen zich niet voorstellen dat je miljarden moet gaan uitgeven aan openbaar vervoer voor de metropoolregio. Daar zit de bottleneck. Je moet dus komen met een financieringsplan zonder dat de Tweede Kamer daar iets over te melden heeft.'