Start van hoofdcontent

Cultuur

nl

Stadsarchief gebruikt computer om eeuwenoude handschriften te lezen

19 maart 2019, 17.18 uur · Aangepast 19 maart 2019, 17.45 uur · Foto: Stadsarchief Amsterdam

Het Stadsarchief wil een slimme computer inzetten samen met vrijwilligers om oude handgeschreven documenten te lezen en begrijpen. Nu is het zo dat een groot deel van het handgeschreven archief in een onleesbaar handschrift is geschreven.

In een nieuw project wil het Stadsarchief ervoor zorgen dat een groot deel van de handgeschreven teksten uit zeventiende- en achttiende-eeuws Amsterdam beschikbaar wordt voor onderzoek. Het is een uniek project, want nergens ter wereld worden vergelijkbare projecten zo groots aangepakt.

Volgens het Stadsarchief zal de methode 'de geschiedenis van Amsterdam veranderen', omdat er gigantisch veel nieuwe feiten en data beschikbaar komen. Vrijwilligers gaan helpen de historische teksten te herkennen. In het project 'Crowd Leert Computer Lezen', is de technologie van een systeem voor handschriftherkenning van historische documenten, Transkribus, gekoppeld aan het crowdsourcingplatform van het Stadsarchief, VeleHanden.

Lees ook: Nieuw kijkje in het leven van Rembrandt van Rijn: 'Hij was een echte lastpak'

Miljoenen scans
Bij het online platform VeleHanden zijn vrijwilligers actief die ingescande historische documenten kunnen lezen en indexeren. De computer zal de ingescande documenten eerst lezen en 'vertalen'. Daarna zal een persoon uit het netwerk van VeleHanden de teksten van de computer bekijken en eventueel corrigeren. Zo kunnen miljoenen scans potentieel leesbaar worden gemaakt. Tegelijkertijd leert de computer van de correcties. 

Lees ook: Eeuwenoud VOC-aandeel teruggevonden

Archief van Amsterdamse Notarissen
De computer gaat als eerst aan de slag met scans van documenten van Het Archief van Amsterdamse Notarissen. Dit archief zit vol met onbekende details over bekende of minder bekende Amsterdammers uit het verleden. Het gaat dan over informatie over het leven op straat, de scheepvaart, slavernij, persoonlijk bezit en erfenissen.

Onbekende geschiedenis
'Het Archief van de Amsterdamse Notarissen is een gigantische goudmijn vol prachtige, maar nog grotendeels onbekende, historische feiten', zegt Lex Heerma van Voss, directeur van het Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis.

Lees ook: Tolprivilege van zolder gehaald voor tentoonstelling

'Wij als wetenschappers staan te trappelen om gebruik te kunnen maken van deze schat aan Big Data die nu beschikbaar zal komen door een ingenieuze combinatie van de nieuwste technologie met de inzet van honderden vrijwilligers in het project Crowd Leert Computer Lezen.'