Start van hoofdcontent

Achtergrond

nl

Straat vernoemen is hels karwei geworden: 'Publiek en politiek bemoeien zich ermee'

25 maart 2019, 21.00 uur · Aangepast 27 maart 2019, 09.01 uur

Het was zo eenvoudig: de straat gewoon vernoemen naar een zeeheld of een andere beroemdheid en vrijwel iedereen was tevreden. Maar anno 2019 ligt het helemaal anders: de keuze voor een straatnaam staat bijna garant voor onvrede of soms zelfs protestacties.

Zo is het vinden van een nieuwe straatnaam voor een nieuwe wijk in IJburg zelfs zo moeilijk, dat ze mogelijk simpele nummers krijgen. Aanvankelijk wilde de straatnamencommissie de straten juist naar hoofdrolspelers van de Slag om de Zuiderzee in 1573 vernoemen. Bewoners en ook burgemeester Femke Halsema zagen daar niks in. 

Lees ook: Nieuwe straatnamen IJburg: 'Dit is bijna onuitspreekbaar'

Zorgvuldiger
'Het wordt steeds lastiger omdat het zorgvuldiger moet', zegt Herman Vuijsje van de Cnor. 'Vroeger was het makkelijk. Een straat werd vernoemd naar een beroemd iemand, en dat waren meestal witte mannen die minstens vijf jaar dood waren.' 

Maar diversiteit is steeds belangrijker geworden, ook bij de benoeming van straten. Veel mensen zouden meer vrouwen of migranten willen terugzien. 'Een aantal thema's levert discussie op, zoals de zeehelden', zegt René Dings, straatnamenexpert. 'Het publiek en politiek bemoeien zich er steeds meer mee. Dat betekent ook dat de straatnamencommissie niet meer helemaal onafhankelijk kan werken.'

Lees ook: PvdA wil nieuwe straten naar migranten vernoemen

Spanningsveld
Ja, er is een spanningsveld, erkent Vuijsje. Aan de ene kant is diversiteit belangrijk. Aan de andere kant geldt ook het criterium dat iemand een bijzondere verdienste moet hebben verricht. 'Immigranten en vrouwen hadden vroeger maatschappelijk veel minder kansen dan gewenst is', zegt hij. 'Ze konden daardoor veel minder voor de stad betekenen en wonnen ook veel minder vaak de Nobelprijs.'

Maar in het veranderen van al benoemde straten - zoals de Witte de Withstraat waar discussie over is- ziet Vuijsje niks. 'Waarom zou je dat wel doen? Je gaat iets veranderen wat in het erfgoed is verankerd. Daar moet je heel selectief in zijn.'