Transgender personen wachten steeds langer op behandeling: 'Alsof je leven stilstaat'

De wachtlijsten voor jongeren die behandeld willen worden binnen het traject van het VUmc zijn nu anderhalf jaar, volwassenen moeten ongeveer twee jaar wachten. Dit is nog langer dan in juni 2018, toen de situatie al zorgelijk was. Toen waren deze wachtlijsten respectievelijk één en twee jaar. De stijging kan grote gevolgen hebben voor mensen die graag behandeld willen worden. 

Bart Peters (29) is transgender-man en geeft als 'Transketeers' voorlichting en trainingen. Hij kon zelf in 2013 na een jaar wachten eindelijk beginnen met het tweejarige medisch traject. Peters: 'Voor mij was dat een van de zwaarste periodes uit mijn transitie.' 

Lees ook: Helft van alle transgenders krijgt te maken met geweld

Suïcide
Jeugdpsycholoog en specialist genderdysforie Thomas Wormgoor ziet ook dat deze wachttijd voor problemen kan zorgen. 'Langere wachtlijsten leiden ertoe dat mensen meer psychische problemen kunnen krijgen dan nodig. Bovendien kan je het gevoel krijgen dat je leven op een zijspoor is gezet. Het voelt alsof je leven stilstaat.'

Vooral voor jonge tieners in transitie kan dit grote gevolgen hebben: door de wachttijd maken zij vaak hun puberteit in het 'verkeerde' lichaam mee. Suïcidepogingen komen volgens Wormgoor, zelf ook transgender, zorgwekkend vaak voor. 'De gedachte aan zelfmoord en serieuze zelfmoordpogingen komt wel tien tot twintig keer vaker voor in deze groep.'

Lees ook: Transgender Netwerk wil verbod op discriminatie transgenders en 'transitieverlof' 

Social media
De psycholoog pleit naast goede medische begeleiding ook voor alternatieve hulpmiddelen, zoals voorlichting op sociale media. Hier zijn de zogenoemde Transketeers al jaren mee bezig. Op hun mediakanalen delen zij eigen ervaringen en geven ze antwoorden op veelvoorkomende vragen. Ook verzorgen ze verschillende online trainingen, bijvoorbeeld voor de jeugdzorg. 

Positieve oorzaak
Een van de oorzaken van de overbezetting van het gendertraject is de enorme stijging in aanmeldingen. 'Het VU heeft een enorm zware taak met het helpen van transgender personen', zegt Bart Peters. 'Zeker doordat het stigma nu langzaam minder wordt, komen er steeds meer aanmeldingen. Daar is het centrum nog helemaal niet klaar voor.'

Lees ook: Geweld tegen transgenders wordt te weinig gemeld

Ook het VUmc wijdt de lange lijsten aan de stijging in aanmeldingen. Het medisch centrum zegt de capaciteit de laatste jaren al flink te hebben uitgebreid. Maar het het kan door personeelstekorten en financiële beperkingen de vraag niet bijbenen.