'Ze blijven slaan. Ik probeer die gasten van Jan af te trekken. Maar dan pakken ze mij. Ik sta ineengedoken.' Agent Lieke werd een maand geleden ernstig mishandeld op de Bloemenmarkt. Het incident staat niet op zich, want agenten krijgen vaak te maken met agressie, zeker in het centrum.
In het Wallengebied liegen de cijfers er niet om. Hier werden politiemensen vorig jaar 60 keer geconfronteerd met geweld. Dit jaar staat de teller al op 39 keer. En hoewel dit de officiële cijfers zijn, ligt het daadwerkelijke aantal geweldsincidenten mogelijk nog hoger. Op Instagram schreef de politie Burgwallen begin april dat ze zeker één keer per dag te maken hebben met geweld.
Er vindt zoveel geweld plaats dat de minder heftige gevallen niet eens meer worden geregistreerd. In een interview met AT5 vertelt agent Lieke hoe het een maand terug helemaal mis ging.
'Ik moet mijn hoofd beschermen'
'Het lukt me niet om met mijn handen en mijn armen hun vuisten af te weren', vertelt Lieke die pas net weer aan het werk is. 'Ik weet: ik moet mijn hoofd beschermen. Ze slaan me waar ze me maar raken kunnen en stoppen pas als Jan er weer tussenkomt.'
De Amsterdamse politieagent Lieke huivert nog steeds als ze het verhaal vertelt over het incident op de Bloemenmarkt. Ook is ze boos. Een maand geleden dacht ze samen met collega Jan op de markt een dronken man aan te houden die zich provocerend en baldadig gedroeg. Drie andere mannen van zijn gezelschap bleven aanvankelijk op enige afstand staan en leken dus geen bedreiging te vormen. Jan en Lieke besluiten de man aan te spreken op zijn gedrag.
Lees ook: 'Geweld en agressie tegen hulpverleners zal niet afnemen'
Beelden van bodycam
Nadat Lieke en Jan uitstappen om met de man te praten, gaat het helemaal mis. Ze zien en ruiken dat hij hartstikke dronken is. Op de bodycam van Jan is te zien hoe alles in enkele seconden escaleert. De aangesproken man weigert alle medewerking en reageert meteen agressief.
Een omstander probeert nog te helpen: 'Joh, luister gewoon even naar de politie'. Maar tevergeefs. De man is zo dronken en vervelend dat de agenten besluiten om hem aan te houden.
Lieke haalt de naam van de man door de politiesystemen. Daar wordt meteen duidelijk dat het niet de eerste keer was dat hij met de politie te maken heeft gehad. Lieke leest dat hij bekend is bij de politie en dat hij eerder gevochten heeft met agenten.
Lees ook: Kapotte glazen gebruikt bij grote vechtpartij Wallen
Dat weerhoudt de agenten er niet van hem toch aan te willen houden: 'Hij is zo dronken en opgefokt dat we bang zijn dat het straks mis gaat als wij er niet zijn. We besluiten hem aan te houden voor openbare dronkenschap. Zijn roes uitslapen in een cel en dan weer vrij, dat lijkt ons nu het beste'. Als Lieke zegt dat hij is aangehouden slaat hij haar handen weg. Om een vechtpartij te voorkomen zetten de agenten een stap naar achteren.
'Opeens beuken ze met drie man op hem in'
Hij wordt steeds agressiever en dus besluiten Jan en Lieke dat ze pepperspray gaan gebruiken, ze waarschuwen hem vooraf. De man negeert de waarschuwingen en Jan sprayt hem vervolgens in zijn gezicht. Als de agenten hem willen boeien vallen de andere drie uit het niets hem aan. Vanaf achteren slaan ze Jan tegen zijn hoofd. 'Dit ging allemaal zo snel. Opeens wordt je collega aangevallen en staan ze met drie man op hem in te beuken'.
De situatie escaleert zo snel dat Lieke niet eens tijd heeft om de noodknop in te drukken. Ze probeert al schreeuwend de mannen van Jan af te trekken. Jan krijgt het voor elkaar om de grootste agressor van hem af te slaan maar in een beweging keren ze zich tegen Lieke.
Lees ook: Agent bekogeld met nitraten: 'We moesten een stap terug doen'
'Ik word zo hard op mijn hoofd geslagen. Ik heb het idee dat ze me met iets hards slaan. Ik sta met mijn armen mijn hoofd te beschermen. Het enige wat ik denk is "fuck fuck fuck", als het maar geen mes of een boksbeugel is. Ik ben bang om op de grond te vallen en knock-out te gaan, dan ben ik pas echt weerloos'.
Pepperspray in gezicht
Jan probeert op zijn beurt zijn collega te ontzetten waarna de agressie zich weer op Jan richt. Een korte vechtpartij later lijken mannen het voor gezien te houden. Drie rennen er weg, de vierde staat nog steeds voor Jan en doet voor het eerst een stap achteruit. 'Als deze man wegrent en ontkomt, hebben we niks. Maar ik zie en voel dat hij er ook vandoor wil. Vlak voordat hij wegrent lukt het om hem te pepperen'
Het wordt een rennende achtervolging. Lieke heeft door de klappen moeite met het rennen.'Maar ik moet blijven rennen, want als ik stop dan stopt Jan. Je laat je collega nooit alleen. Dan hoor ik sirenes van collega's. Je hebt geen idee wat er dan door je heen gaat. Zo'n opluchting.'
Lees ook: Agressieve man bespuugt agent met geïnfecteerd bloed
Een motoragent helpt bij de achtervolging, waardoor de man aangehouden kan worden. Hij is nog zo agressief dat er vier agenten nodig zijn om hem onder controle te krijgen. Een tweede man wordt later op het Koningsplein overmeesterd.
Hersenschudding en infuus
Er loopt bloed langs Jan's handen. Zijn eigen bloed. 'Gek genoeg twijfelen we zelf nog of er een ambulance moet komen, maar die was al onderweg. Waarschijnlijk is hij met iets scherps gestoken. Ik voel me gesloopt', vertelt Lieke. 'Ik ben boos, misselijk en heb steken in mijn hoofd. Ik heb het idee dat ze me ook met iets hards hebben geslagen.'
Na controle door de ambulance, belanden beide agenten in het ziekenhuis. Waar ze na onderzoek een nekkraag om moeten. Lieke krijgt zelfs een infuus met medicatie tegen de misselijkheid. Enkele uren later blijken nekwervels onbeschadigd en mag de kraag los. Wel blijkt het dat ze beide een hersenschudding hebben die ze ruim een maand thuis laat zitten.
Agent Jan ligt met een nekkraag om in het ziekenhuis
'Er zullen mensen kritisch zijn en zeggen dat dit het risico van het vak is, maar dat is onzin. Ja, je hebt een dikke huid nodig. Als je emotioneel wordt bij elke 'fuck you' of ingescheurde nagel, dan moet je je afvragen of je wel op je plek zit bij de politie. Maar bespuugd of in elkaar gebeukt worden, met een nekkraag in het ziekenhuis belanden of me überhaupt moeten afvragen of ik na mijn dienst wel thuis kom, daar ik kies ik niet voor. Dit soort incidenten gebeuren in meer en mindere mate zoveel vaker dan dat er via de media naar buiten komt.'
Lees ook: Agenten gewond door met sleutels stekende man
Het is nog onbekend wanneer beide verdachten voor de rechter moeten komen. Met Lieke en Jan gaat het inmiddels een stuk beter. Ze zijn beiden weer in het centrum aan het werk