In de Stadsschouwburg is vanavond het jaarlijkse programma de Staat van de Stad gepresenteerd. Tijdens speeches van wethouder Touria Meliani en onderzoeker Jeroen Slot is bekendgemaakt hoe de stad er in cijfers voor staat.
Uit de cijfers blijkt dat het goed gaat met de werkgelegenheid in de stad. Sinds 2014 zijn er zo'n 75.000 banen bijgekomen. Daarnaast is het aandeel van Amsterdam in alle banen in Nederland gegroeid van 5,8 procent in 1996 naar 7,7 procent in 2019. De banengroei is in de stad zelfs groter dan de bevolkingstoename.
Ook is het beter gesteld met het welzijn van de Amsterdammers, al komt de meeste winst op dat terrein door het groeiende aandeel hoogopgeleiden in de stad. De positie van Amsterdammers met een niet-westerse migratieachtergrond verbetert ook, maar minder dan verwacht.
Verschillen
Uit de nieuwe cijfers komt vooral een beeld naar voren dat de verschillen in de stad groter worden. Niet iedereen profiteert namelijk van de economische voorspoed. 'Het aantal mensen in de bijstand neemt niet echt af. Op het gebied van arbeidsparticipatie valt nog veel te winnen', licht Jeroen Slot van het gemeentelijk onderzoeksbureau Onderzoek, Informatie en Statistiek (OIS) toe.
En die verschillen gaan niet alleen over arm en rijk; het Sociaal Cultureel Planbureau schat dat zo'n 30 procent van de gehele bevolking onzeker is over hun baan.
Bij die groepen is de maatschappelijke onvrede ook groter. 'Bijna de helft van de Amsterdammers zegt onvoldoende invloed te hebben op het beleid', zegt Slot. 'De vraag is wat dat precies betekent en of dat percentage omlaag kan.'
Bevolkingssamenstelling
De Amsterdammers zijn tegenwoordig hoger opgeleid dan in 2004, wat voor een groot deel te danken is aan migranten. De hoogopgeleide immigrant is meer en meer vertegenwoordigd in de Amsterdamse bevolkingssamenstelling. Behalve werkmigratie spelen ook gezinshereniging, wegvallende Europese grenzen en globalisering mee, waardoor de druk op de stad toeneemt.
'Je kunt ook zeggen dat het verschillende bubbels zijn', zegt onderzoeker Jeroen Slot. 'Aan de ene kant zijn het vaak jonge hoogopgeleiden die de plaats innemen van middengroepen, waardoor de stad ook ruimtelijk polariseert.'
Selectief toegankelijk
'Wat vaststaat', argumenteert Slot, 'is dat de stad selectiever toegankelijk is, namelijk voor hogeropgeleiden en kortblijvers. Dit is ook terug te zien op de woningmarkt; veel van de nieuwe woningen zijn heel kleine woningen. Ook nemen buy-to-let, verkamering en verhuur via Airbnb vaker toe dan af.'
Lees ook: Opmars van expats zet door: Amsterdam in 2018 nog internationaler
Versplinterd
Wethouder Touria Meliani benoemt in haar speech dat cijfers over de stad niet de hele werkelijkheid van Amsterdam weergeven. 'Om de werelden achter de cijfers te begrijpen maakt het uit door wiens ogen je naar de stad kijkt.' Om die reden pleit de wethouder ervoor om naar alle verhalen van alle Amsterdammers te kijken.
Volgens de wethouder is de Staat van de Stad dat Amsterdam versplinterd is in wereldjes die zichzelf willen isoleren. 'Als je het aan mij vraagt is dat de echte bedreiging van de identiteit van Amsterdam.'
Daarom wil Meliani kunst en cultuur inzetten om verbindingen te maken. 'Kunst en cultuur bieden plek voor verbeelding. In die verbeelding komen we in contact met verhalen die we daarvoor nog nooit gehoord hadden, zien we mogelijkheden die we daarvoor nog niet kenden.'
Lees ook: Amsterdam wil komende jaren meer geld uitgeven aan kunst en cultuur
Kunstenplan
Het college heeft gisteren het Kunstenplan voor de komende vier jaar gepresenteerd. Daarin staat dat er 5 miljoen euro extra beschikbaar is ten opzichte van de vorige periode. Dat betekent dat er vanaf 2021 in totaal 96 miljoen euro kan worden besteed aan kunst en cultuur in Amsterdam.
Verder wil de gemeente de kunst en cultuur meer divers maken en roept culturele instellingen op om 'mee te bewegen en zo nodig te veranderen'. Zo kan volgens de wethouder 'de stad worden gemaakt waarin kunst en cultuur verschillende werelden bij elkaar brengen'.