Femke Halsema heeft verstandig gehandeld; niet zozeer als burgemeester, maar als moeder. Dat vindt docent Jeugdrecht Universiteit Leiden en onderzoeker Marije Jeltes. 'Je wil voorkomen dat kinderen van hun onbezonnen daden de rest van hun leven last hebben.'
Jeltes zegt het jammer te vinden dat het strafbare gedrag van de zoon van Halsema in het nieuws is gekomen. 'We hebben in Nederland regelgeving en ook internationale verdragen, die zeggen dat wij de rechten van kinderen moeten waarborgen. Daar valt ook hun privacy onder. Ik vind het heel jammer dat de privacy van deze jongen nu onnodig geschonden wordt.'
'Hersenen nog niet uitgerijpt'
Jongeren tussen de 12 en 18 jaar die een strafbaar feit plegen, worden gestraft volgens het jeugdstrafrecht. 'Juist omdat het minderjarigen zijn. Die zijn kwetsbaarder en hebben nog hun hele leven voor zich. Het is een feit dat jongeren voor een groot deel onbezonnen daden verrichten. Hun hersenen zijn nog niet uitgerijpt; dat zegt de wetenschap ook. Hersenen zijn pas op je 25e uitgerijpt. Je moet als kind fouten maken, dat hoort erbij. Dat is normaal. Dat geldt voor alle jongeren. Je wil voorkomen dat ze van die onbezonnen daden de rest van hun leven last hebben', zegt Jeltes.
AT5
Als moeder gehandeld
De onderzoeker vindt niet dat Halsema eerder naar buiten had hoeven te treden over het handelen van haar zoon. 'Ik denk dat ze verstandig heeft gehandeld, niet zozeer als burgemeester, maar ook als moeder. Iedereen wil dat zijn kind beschermd wordt tegen dit soort informatie. Daar hoef je geen burgemeester voor te zijn. Ik heb begrepen dat ze het de volgende dag gelijk bij het integriteitsbureau van de gemeente heeft gemeld. Dat is denk ik precies wat ze had moeten doen.'
Jeltes noemt het 'extra kwalijk' nu naar alle waarschijnlijkheid een medewerker van de politie heeft gelekt. 'Dat is denk ik juist de reden geweest waarom ze zijn naam in eerste instantie hadden afgeschermd om dus te voorkomen dat het naar buitenkomt. En dat komt het nu dus alsnog.'
'Integriteit ver te zoeken'
Naast haar baan bij de Universiteit Leiden is Jeltes ook jeugdrechtadvocaat geweest. Ze komt dus vaak in aanraking met minderjarige verdachten. 'Het is niet gebruikelijk dat een naam wordt afgeschermd, maar ik kan me goed voorstellen dat ze dat nu hebben gedaan. Ik denk dat het ook zou gebeuren als de zoon van Linda de Mol verdachte zou zijn of een kind van Aboutaleb. Ik zou het ook gedaan hebben om te voorkomen dat mensen gaan neuzen. Helaas laat dit feit zien dat integriteit bij de politie soms ook ver te zoeken is.'
Lek politie
Ook Jasper van der Kemp, criminoloog aan de Vrije Universiteit (VU), vindt het opmerkelijk dat er vermoedelijk informatie uit politiebronnen is gelekt. 'Juist in een zaak rondom jeugdigen zou je zeggen dat we daar extra voorzichtig mee moeten zijn.'
AT5
Volgens Van der Kemp komt in zijn algemeenheid een zaak zoals deze in meerdere systemen terecht; in ieder geval bij de politie en het Openbaar Ministerie. 'Systemen moeten doorzoekbaar zijn voor politiemensen. Je moet rekenen op de integriteit van de politie. Het is zorgelijk dat dit naar buiten is gekomen.'
Politiek
Ook in de politiek wordt er gereageerd op de aanhouding van de zoon van de burgemeester. De meeste partijen in de gemeenteraad vinden het, net zoals Jeltes, een privézaak, zo schrijft NOS. 'Mijn kinderen haalden ook weleens rottigheid uit en dat loste ik aan de keukentafel stevig op. Laten we het daar vooral laten', zegt Wil van Soest van de Partij van de Ouderen.
De Amsterdamse fractie van Forum voor Democratie wil wel in debat met Halsema over de kwestie. 'Behalve moeder is mevrouw Halsema ook burgemeester, en in die hoedanigheid politiek aanspreekpunt voor het optreden van de Amsterdamse politie. Uit de berichtgeving blijkt duidelijk dat er vanuit politie en justitie klachten zijn over het ten onrechte anonimiseren van gegevens en ook het woord 'doofpot' valt. Ook als niet Halsema, maar de politie op eigen houtje hiertoe besloten heeft, is zij als burgemeester de raad uitleg verschuldigd. Wij moeten erover kunnen debatteren en vragen stellen. Zonder vooringenomenheid, zonder beschuldigende vingers te wijzen en zonder op de persoon van mevrouw Halsema of haar zoon te spelen.'
Kajsa Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en daarvoor wethouder en locoburgemeester in Amsterdam, schrijft in een reactie: 'Politici en bestuurders moeten altijd kritisch worden gevolgd door de pers, maar laten we daarbij wel de privésfeer van hun naasten en kinderen respecteren en beschermen. Dat maakt de democratie uiteindelijk sterker.'