Opleidingen met baangarantie, hulp met problemen thuis en tien extra lesuren per week op basisscholen. Zo wordt in Rotterdam Zuid geprobeerd om jongeren een betere toekomst te geven. Burgemeester Halsema wil een vergelijkbare aanpak in Zuidoost, maar werkt dat daar ook?
Halsema noemde de Rotterdamse aanpak vorige week in het AT5-programma Het Gesprek met de Burgemeester. Alle geldstromen die naar stadsdeel Zuidoost gaan, zouden door de gemeente nu al bij elkaar gevoegd worden. 'Je wil echt heel erg zeker weten dat het geld dat er is, op de juiste plaatsen terechtkomt.'
Lees ook: Halsema denkt aan 'superprogramma' voor Zuidoost zoals aanpak Rotterdam Zuid
Met opleiding stoppen
De zogenoemde AanDeBak-garantie is een belangrijk deel van de Rotterdamse aanpak. De 21-jarige Rotterdamse Samra, die de opleiding Verpleegkunde doet, maakt daar gebruik van. 'Ik wilde vier jaar geleden met de opleiding stoppen en eigenlijk ook helemaal met school stoppen. Degene die aan mij gelinkt was, heeft een gesprek met mij gehad en mij overgehaald om de opleiding te blijven doen. Ik ben gewoon trots en zeker blij dat ik hier sta.'
De begeleidster sprak over de toekomst van Samra. 'Ze heeft over de voordelen en nadelen van de opleiding verteld. En ook, als je nu gaat stoppen, wat dan? Hoe verder? Het wordt financieel niet makkelijker.'
Lastig
Marco Pastors is directeur van het Nationaal Programma Rotterdam Zuid, het samenwerkingsverband tussen gemeente, Rijk, woningcorporaties, politie, OM, onderwijssector en werkgevers dat de inwoners op Rotterdam Zuid moet helpen. Volgens hem zit de problematiek in dit deel van de stad diep en is het lastig aan te pakken.
'Nadenken over wat je wilt worden is natuurlijk niet iets wat je even doet in de derde klas van het voortgezet onderwijs', zegt Pastors. 'Dat is iets waar je eigenlijk je hele jeugd mee bezig bent. In het algemeen zijn er heel veel ouders hier die niet werken. Er zitten weinig werkgevers in dit gebied. Dus waar haal je dan je kennis vandaan?'
Pakjes wegbrengen
Dat kan volgens Pastors snel leiden tot crimineel gedrag. 'Als je al denkt dat het weinig zin heeft om je huiswerk te maken, omdat je op een weinig verstandige opleiding zit en er zijn makkelijkere manieren om geld te verdienen in de criminaliteit... Met even wat pakjes wegbrengen en dat soort dingen.'
Ook in het rapport De achterkant van Amsterdam van Pieter Tops en Jan Tromp wordt beschreven dat Amsterdamse jongeren vaker crimineel gedrag vertonen. 'In sommige gebieden worden jongeren de drugswereld ingezogen. Dat kan al op heel jonge leeftijd beginnen. Kinderen van negen à tien jaar worden op de uitkijk gezet. Als zij dat goed doen, krijgen ze grotere klussen.'
Pastors spreekt over een 'hele ongelijke strijd die de nette kant van de samenleving voert met de criminele kant van de samenleving'. 'Dat was hier de situatie en ik moet eerlijk zeggen, we zijn nu acht jaar bezig en op de goede weg, maar we hebben nog niet de helft van de oplossing te pakken.'
Lees ook: Zorgen om jongeren Zuidoost: 'Ik voel mij machteloos en heb een unheimisch gevoel'
Tijd en geld
Ook Samra ziet het in haar omgeving fout gaan. 'Ik ben zelf altijd aan het werk of op school bezig. Maar als ik naar mensen van mijn leeftijd kijk zie ik ze hele andere dingen doen. De eerste vraag die ik mezelf dan stel is, hoe komen ze aan tijd? Ze kunnen doen wat ze willen. Geld ook. Dan denk ik, hoe komen jullie aan geld en tijd?'
Ze vindt het een goed plan om dezelfde aanpak ook in Zuidoost toe te passen. 'Ik zou het zeker aanraden. En de mensen die niet verbonden zijn met de 'AanDeBak-garantie', zou ik het ook aanraden. Het heeft voor mij zeker een voordeel gehad.'
Lees ook: Halsema over preventief fouilleren Zuidoost: 'Effectiviteit gering, negatieve gevolgen groot'
In Amsterdam krijgen 600 personen die relatief veel zware delicten hebben gepleegd een regisseur die de juiste zorg en straf regelt. Daarvoor werkt de gemeente onder andere samen met de politie, het Openbaar Ministerie en de GGD.
Vier jaar is niks
Pastors vindt dat ook, maar hij zet er wel een kanttekening bij. 'Als het geen lange termijn-aanpak is, kun je het net zo goed niet doen. Dat zou ik heel duidelijk willen zeggen. Vier jaar is niks. Je moet een lange termijn commitment hebben. Ook van de gemeenteraad, ook van het hele college van burgemeester en wethouders. Van alle schoolbestuurders en ga zo maar door.'
Met de aanpak, die minstens twintig jaar zou moeten duren, kan volgens Pastors veel bereikt worden. 'Maar het zal ook nooit meer hetzelfde gaan als het ging. Dus dat is ook een waarschuwing voor iedereen die het een goed idee vindt. Het betekent ook wel iets.'