Start van hoofdcontent

Stad

nl

Is het openbaar vervoer in Amsterdam duurder dan in andere Europese steden?

29 februari 2020, 07.00 uur · Aangepast 29 februari 2020, 11.04 uur
Door Redactie · Foto: AT5 / Luuk Koenen

De gemeente zet de komende jaren in op het autoluw maken van de binnenstad. Wie zich door de stad wil bewegen is daardoor extra aangewezen op de fiets en het openbaar vervoer. Tegenstanders voeren nog wel eens op dat het openbaar vervoer in de stad veel duurder is dan in andere grote steden, maar is dat wel zo? AT5 zocht het uit. 

De verontwaardiging was afgelopen november groot, toen de Vervoerregio Amsterdam een prijsstijging van de ov-tarieven aankondigde. Gemiddeld steeg de prijs met 2,23 procent, maar het kilometertarief voor reizen op saldo steeg veel sterker (4,9 procent), dan de prijzen van losse kaartjes.  De prijsstijging slaat dus vooral neer op mensen die het ov dagelijks gebruiken, concludeerde de PvdA in de regioraad.

Dagkaarten

Wie de openbaar vervoer-prijzen van Europese hoofdsteden naast elkaar legt, ziet dat de prijs van een dagkaart varieert van 4 euro (Athene) tot 16 euro (Londen), waarbij de meeste prijzen tussen de 7 en 9 euro liggen.

In Amsterdam ben je 8 euro kwijt voor een GVB-dagkaart, waarmee je 24 uur gebruik kan maken van de bussen, metro's en trams van het GVB. Die prijs valt dus binnen het gros van de dagkaartprijzen die tussen de 7 en 9 euro zijn. Echter zullen Amsterdammers die door de autoluwplannen dagelijks meer zijn aangewezen op het openbaar vervoer, geen gebruikmaken van een dagkaart.

Maandelijkse kosten

Deutsche Bank analyseert jaarlijks de kosten van het openbaar vervoer in 55 grote wereldsteden. Hiervoor zet het de maandelijkse ov-kosten op een rij. Uit die gegevens van mei vorig jaar blijkt dat Amsterdam, na Londen en Dublin, de derde Europese hoofdstad is met gemiddeld de hoogste ov-tarieven. De prijsverhoging van afgelopen januari is daar dus niet in meegenomen.

Volgens de onderzoekers is een reiziger in Amsterdam maandelijks gemiddeld 100,2 dollar kwijt, ongeveer 92,50 euro. Londen staat met stip op één met een prijs van 179,40 dollar; zo'n 166 euro. Dublin volgt met 128,10 dollar, oftewel circa 118 euro per maand. Praag is de goedkoopste Europese stad is in de lijst met een prijs van 23,40 dollar, zo'n 21 euro per maand.

Nederland

Ook de cijfers van Eurostat van afgelopen december liegen er niet om: de kosten van het Nederlandse  openbaar vervoer zijn volgens het Europese cijferbureau het duurst van de Europese Unie. Binnen Europa staat Nederland op de derde plek na IJsland en Noorwegen.

De belangrijkste factor voor de hoge ov-kosten is volgens Bert van Wee, hoogleraar Transportbeleid aan de TU Delft, de mate van subsidiëring vanuit de overheid. 'Ook liggen de kosten hier hoger dan in een land als Bulgarije. De kosten van het openbaar vervoer bestaan voor een groot deel uit loonkosten. Niet alleen de uitvoering is daardoor duurder, maar ook de bouw van de infrastructuur. Een Noord/Zuidlijn bouwen kost hier automatisch meer', legt hij uit.

Daar komt nog een unieke factor bij. 'Doordat de fiets een uitstekende concurrentiepositie heeft in Amsterdam, kiest een deel van de reizigers ervoor om voor die optie te kiezen. Het aanbieden van vervoer op bijvoorbeeld een tramlijn heeft vaste kosten, dus als daar minder van gebruik wordt gemaakt, gaan de kosten per kilometer omhoog.'

In onderstaande tabel zie je hoe landelijk de streekvervoerders al werd geadviseerd de prijzen te verhogen. Overigens stegen de tarieven vorig jaar nog veel harder vanwege de btw-verhoging, die van 6 naar 9 procent ging. Daardoor gingen de tarieven vorig jaar met maar liefst 5,75 procent omhoog.

Landelijke Indexatie Tarieven Index

2020 2,23%
2019 2,84%
2018 1,13%
2017 0,38%
2016 1,20%
2015 1,14%
2014 1,28%
2013 3,83%

bron: gvb.nl