Cultuur
Portrettengalerij uit 17e eeuw toont 'zwarte mensen die trots en volwaardig terugkijken'
In veel Nederlandse musea, waar ze kunstwerken tentoonstellen van de afgelopen eeuwen, zijn zwarte mensen vaak in een onderdanige rol afgebeeld. Opvallend aan de kunstwerken van Rembrandt en zijn tijdgenoten is dat dat stereotype beeld nog niet overheersend was. In de tentoonstelling HIER. Zwart in Rembrandts tijd zijn die kunstwerken nu te zien in het Rembrandthuis.
Het was mede-curator Stephanie Archangel die op het idee kwam nadat zij een schilderij zag van een zwarte jongen in het Mauritshuis in Den Haag, van de hand van Rembrandt. 'Zwarte mensen, geschilderd in de 17e eeuw, hoogtepunt van de kunst op dat moment, die trots en volwaardig naar mij terugkijken als bezoeker. Het is eigenlijk gek dat we dat niet zien, het is een blik die al 400 jaar bestaat.'
'Het is een eer om te voelen dat het relevant is wat je doet'
Kunstenaars Brian Elstak en Raul Balai bogen zich over de vormgeving en invulling van de tentoonstelling en vonden het belangrijke dat zwarte kunstenaars van nu ook een plek krijgen in de tentoonstelling. 'Je zit eigenlijk nog steeds te kijken naar witte mensen die zwarte mensen schilderden, waardoor er een niveau van exotisering is. (...) We hebben nu heel veel zwarte kunstenaars die zwart afbeelden.'
Alledaagse situatie
'Het is een eer om te voelen dat het relevant is wat je doet', zegt kunstenaar Iriée Zamble. Ze is een van de hedendaagse kunstenaars die Balai heeft toegevoegd aan de tentoonstelling. 'Ik wilde gewoon een alledaags situatie laten zien, van iemand op de bank met chips. Een hele normale voorstelling.'
Curator Archangel beseft steeds meer hoe belangrijk het is om jezelf te herkennen in kunst, dan het alleen maar te zien als entertainment. 'Ik heb heel veel foto's ontvangen van zwarte mannen naast dit werk, met "kijk, hij lijkt op mij" en voor mij is het eigenlijk pijnlijk, als ik eerlijk ben, dat dat niet eerder is gebeurd.'