Start van hoofdcontent

Cultuur

nl

Hoe inclusief is het Amsterdamse nachtleven en wat kan er beter?

1 augustus 2020, 07.00 uur · Aangepast 1 augustus 2020, 07.13 uur · Door Redactie

Onlangs kreeg De School kritiek, omdat de club te weinig inclusief zou zijn volgens bezoekers én medewerkers. Maar hoe staan andere clubs er eigenlijk voor op dat gebied? AT5 legde deze vraag voor aan verschillende spelers uit het Amsterdamse nachtleven. 

Begin juni barstte er een discussie los over een vermeend gebrek aan diversiteit bij De School. De programmering zou te wit zijn, evenals het personeel. Bovendien werd er gediscrimineerd aan de deur, stelden critici.

Aanleiding discussie

Aanleiding van de discussie was dat de club een bericht postte over het heropenen van het restaurant, maar níet een steunbetuiging plaatste voor de Black Lives Matter-protesten. De School kreeg veel kritiek daarop.

Inmiddels is de club gesloten. In een statement schreef het management dat de financiële situatie het niet toelaat om door te gaan met de uitgaansgelegenheid in West. 

Veranderingen

De veranderingen die De School had aangekondigd, konden daardoor niet meer doorgevoerd worden. Maar de discussie over inclusiviteit blijft spelen, onder andere in het licht van de Black Lives Matter-protesten. 

We vroegen daarom meerdere mensen uit het Amsterdamse nachtleven, hoe zij hier tegen aankijken. Aan het woord komen Shamiro van der Geld (voormalig nachtburgemeester), Ramon de Lima (voorzitter Stichting Nachtburgemeester), Antal Heitlager (Rush Hour), Vanessa Otten Wattimena (Ballroom Radio Records) en Germaine (dj). 

De Marktkantine, Disco Dolly en RadioRadio wilden ingaan op de vraag hoe belangrijk dit thema voor hen is. 

Speelde dit probleem alleen bij De School? 

Shamiro van der Geld, voormalig nachtburgemeester: 'De School is nu de gebeten hond. Wat jammer is, omdat de intenties uiteindelijk goed leken te zijn. Met de huidige coronaregelingen voor clubs, is het extra zonde dat juist De School het onderspit moet delven. Hier heeft niemand baat bij.'

'If you want to change the industry, you have to be the industry. Maar helaas is er een voorsprong voor witte mensen, die vaker in de positie zijn om een club te openen. Het gebrek aan inclusiviteit speelt daardoor over de hele linie.'

'Terwijl er al een hele tijd een schreeuw is van black LGBTQ en BIPOC voor een eigen space of club. Als zij dat hadden gekregen, dan was er wellicht minder kritiek geweest omdat zij die plek dan als thuis konden ervaren.'

'Bij De School werd je dan nog wel redelijk gezien en gehoord, waar andere clubs ontoegankelijker zijn. Van De School hadden we vooral méér verwacht. Vrienden uit het buitenland dachten bijvoorbeeld dat dit juist de meest inclusieve club was.'

Ramon de Lima, voorzitter Stichting Nachtburgemeester: 'De sluiting van De School, vanwege financiële problemen, is enorm verdrietig. Het is klote voor de eigenaren én voor Amsterdam, want voor veel mensen was dit een belangrijke plek. De club zal dus gemist worden. Maar bij het terugblikken, kunnen we de door De School gemaakte fouten en de inspanningen van de zwarte bezoekers die dit hebben aangekaart, niet onbenoemd laten.'

'Het was misschien beter geweest om te kunnen zien wat De School had gedaan met de kritiek. Het management zei dat ze bezig waren om veranderingen door te voeren en daar zouden voor de hele nachtcultuur lessen uit te trekken te zijn. Want dit probleem speelt inderdaad niet alleen bij De School.'

Quote

'Dit probleem speelt niet alleen in De School en ook niet alleen in het Amsterdamse nachtleven. Het is goed om daar een constructief gesprek over aan te gaan'

antal heitlager (Rush Hour)

Antal Heitlager, Rush Hour: 'Wat zijn we er nu eigenlijk mee opgeschoten dat De School gesloten is? Je hebt daardoor alleen verliezers. Ik vind ook dat iemand wel de kans moet krijgen om zichzelf te verbeteren, als er kritiek is gegeven. Dit probleem speelt niet alleen in De School, en ook niet alleen in het Amsterdamse nachtleven. Het is goed om daar een constructief gesprek over aan te gaan.'

Vanessa Otten Wattimena, Ballroom Radio Records: 'Ik kwam zelf eigenlijk nooit in De School, omdat ik het een te witte sound vond hebben. Dat speelt wel ook in de hele muziekscene. Ik zit daar, samen met mijn man, al jarenlang in. En ik heb een hoop zien veranderen.'

'Zo kwamen mensen in de jaren '90 puur voor de muziek,  het was toen ook veel kleurrijker. Maar de laatste jaren draait het veel meer om dj's, vaak zijn het vriendjes van elkaar. Als de sound dope is, dansen mensen wel. Maar dat zie ik de laatste jaren veel minder gebeuren. Ik zoek daarom liever mijn eigen niche op, vandaar ook mijn label.'

Germaine, dj: 'De sluiting van De School is denk ik een enorm verlies voor de stad. Door de coronacrisis is het nachtleven verlamd en meerdere clubs zullen volgen. Het is nog maar de vraag of de scene echt weer tot leven komt.

Quote

'Of je je favoriete dj mag zien, moet niet afhankelijk zijn van je huidskleur'

dj Germaine

'Ik heb zelf wel eens gedraaid bij De School en voor mij persoonlijk was dat een positieve ervaring. Maar vanuit het collectief gezien, begrijp ik de kritiek. Ik heb ook wel eens gezien dat mensen niet binnenkwamen, om een onduidelijke reden. En ik vind dat er nooit bepaald mag worden of je je favoriete dj kunt zien, op basis van je huidskleur.'

'Toen ik daar draaide, was dat tijdens een evenement waar alleen vrouwelijke dj's waren geboekt. Daarvoor had De School vooral mannelijke dj's op het programma en ze wilden dat veranderen. Op zich is dat een goede zaak: inclusiviteit gaat denk ik ook om sekse. Er zou in elk geval een betere balans moeten zijn.'

Flyer van evenement in De School waar Germaine draaide

Wat doen clubs op het gebied van inclusiviteit? 

Marktkantine: 'Inclusiviteit is bij ons een permanent thema. We willen niet bekendstaan als 'die exclusieve club met een strenge doorpolicy'. Dat past niet in onze visie op een inclusieve club en maatschappij. In principe is iedereen daarom welkom, of verdient het voordeel van de twijfel. Uitgangspunt is dat je anderen accepteert en je relaxt gedraagt.'

'De programmering is altijd onderwerp van discussie. Is het vernieuwend genoeg? Kietelt het? Zijn vrouwen niet ondervertegenwoordigd? Tegelijkertijd kijken we ook naar onszelf. Zijn wij als organisatie wel divers en inclusief genoeg? Ook dit is een regelmatig terugkerend gespreksonderwerp. En alhoewel we hier onmiskenbaar stappen in hebben gemaakt, valt daar nog veel te winnen.'

Radio Radio: 'Voor elke club zou inclusiviteit superbelangrijk moeten zijn. En elke club moet er (veel) meer aan doen dan ze nu doen.'

Quote

'We zijn ons ervan bewust geworden dat wij hier juist in deze tijd wél over na moeten denken'

disco dolly

Disco Dolly: 'Wij als club houden rekening met de diversiteit van ons personeelsbestand, dj's en organisaties. Bij Dolly is het heel belangrijk dat iedereen zich welkom voelt.'

'In het verleden hebben we nog wel eens verschuild achter het idee 'Wij zijn hier niet mee bezig, omdat niemand bij ons verschil maakt tussen rassen, geaardheid of afkomsten'. Maar we zijn ons ervan bewust geworden dat wij hier juist in deze tijd wél over na moeten denken, ondanks dat we louter goede bedoelingen hebben.'

'Dit hebben we dan ook direct doorgevoerd in onze organisatie. Het gaat vooral om een check: zijn we nog wie wij willen zijn. Want als wij onze avonden en het personeelsbestand van de afgelopen jaren analyseren, luidt de conclusie dat we al langere tijd vrij divers zijn. En daar zijn we superblij mee.'
Liske Photography / Disco Dolly

Doen clubs voldoende op het gebied van inclusiviteit?

Van der Geld, voormalig nachtburgemeester: 'Er zijn wel initiatieven waar de deur openstaat, zoals Church, Sexyland en Radio Radio. Maar ik kan helaas geen clubs noemen waarbij het écht goed gaat, zolang deze voor meer dan 85 procent uit witte mensen bestaan. En zolang een homogene groep bepaalt wat inclusiviteit is, hebben we een institutioneel probleem.'

De Lima, voorzitter Stichting Nachtburgemeester: 'De intentie is er wel. Maar daadwerkelijk beleid waarin je terugziet dat er op het gebied van inclusiviteit serieuze stappen genomen worden, ontbreekt vaak.'

Quote

'De discussie over inclusiviteit speelt eigenlijk al jaren, ook in de dancescene'

Vanessa Otten WattimenA (ballroom radio records)

Otten Wattimena, Ballroom Radio Records: 'Iedereen moet ook gewoon de ballen omhoog houden. Maar ik vind het wel jammer dat het in clubs tegenwoordig minder lijkt te draaien om vakmanschap. Het probleem is dat tegenwoordig iedereen dj of producer is, maar dat er weinig authenticiteit meer is. Wat in de 90ies  wél standaard was.'

'De discussie over inclusiviteit speelt eigenlijk al jaren, ook in de dancescene. Als je een podium hebt, spreek je daar dan over uit, denk ik dan. Maar mensen zeggen er soms toch niet zoveel over. Misschien is dat ook vanuit angst. Toch kán het wel divers: Paradiso heeft bijvoorbeeld clubavonden waar je dat veel meer terugziet.'

Hoe kun je zorgen voor meer inclusiviteit in het Amsterdamse nachtleven?

Van der Geld, voormalig nachtburgemeester: 'Als nachtburgemeester wilde ik me op inclusiviteit en diversiteit richten. Maar dat bleek lastig te zijn: deze thema's hadden lang niet altijd prioriteit. Ik zag dat het gevoel van inclusiviteit vooral werd nagebootst bij clubs en festivals.

Quote

'Je kunt niet gebruikmaken van de spraakmaker 'inclusiviteit', als je op kantoor niet divers bent'

shamiro van der geld, voormalig nachtburgemeester

'Maar je kunt niet zomaar gebruikmaken van deze spraakmaker, als je op kantoor helemaal niet divers bent. We moeten zorgen voor échte inclusiviteit. Ik hoop dan ook dat nieuwe clubs met 24-uurs vergunningen getest worden op hun inclusiviteit en diversiteit. Waarbij degene die daar écht over heeft nagedacht, voorrang krijgt.'

Heitlager, Rush Hour: 'We moeten niet steeds naar de ander blijven wijzen, maar vooral ook kijken wat we zelf kunnen doen. Daarbij is soms in eerste instantie activisme nodig, om de aandacht te kunnen krijgen. Maar ga daarna ook vooral met elkaar in gesprek.'

Otten Wattimena, Ballroom Radio Records: 'Ik hoop dat de meeste clubs inmiddels doorhebben hoe ze dat moeten aanpakken, zeker in deze tijdgeest. Dat begint met de sound. Zelf zou ik aanraden om het minder in je vriendenkring te zoeken en bijvoorbeeld het deurbeleid aan te passen. Als je dan ook nog het management diverser maakt, dan krijg je vanzelf een andere programmering en een ander publiek.'

Quote

'Het is nu tijd voor reflectie: als de clubs weer open kunnen, hoe worden ze dan inclusiever?'

dj germaine

Germaine, dj: 'Het is nu tijd voor reflectie. Als de clubs weer open kunnen, hoe worden ze dan inclusiever? De reden dat ik zelf naar Amsterdam ben gekomen is Red Light Radio. Het is jammer dat ze nu stoppen, want daar kreeg iedereen een kans om te draaien. Streamen voor iedereen, in plaats van exclusieve feestjes.'

'In Londen zie je nu trouwens weer meer illegale raves, in bossen of op een parkeerterrein. Daarmee gaan we weer een beetje terug naar de rave cultuur uit de jaren '90. Daar was iedereen welkom en kon iedereen draaien, een beleid is er immers niet. Dat heeft wel iets moois. Ik hoop dat we in Amsterdam de scene ook weer een beetje vooruit kunnen helpen in deze coronatijd.'

Illegaal feest in Amsterdamse Bos in coronatijd

Wat doe je zelf op dat gebied?

Van der Geld, voormalig nachtburgemeester: 'De term 'inclusiviteit' zou je eigenlijk gezamenlijk in moeten vullen. Maar op dit moment bestaat de clubscene voornamelijk uit witte mensen, die bepalen wat inclusiviteit betekent. Dat is jammer voor zo'n diverse stad als Amsterdam.'

'Zelf ga ik daarom in gesprek met verschillende mensen uit de scene over dit onderwerp. Ook spreek ik regelmatig met mensen die advies geven aan instanties over inclusiviteit, om gezamenlijk te kijken hoe het kleurrijker kan. Uiteindelijk ga ik misschien ook wel om tafel met de gemeente, om te kijken of inclusiviteit een rol zou kunnen spelen bij het wel of niet afgeven van een vergunning.'

Quote

'Stel bijvoorbeeld een vertrouwenspersoon aan, waar bezoekers naartoe kunnen stappen. Want het is best een grote drempel om aan te geven dat er iets is gebeurd waarbij je je onveilig voelde'

ramon de lima, voorzitter Stichting Nachtburgemeester

De Lima, voorzitter Stichting Nachtburgemeester: 'Ook vanuit de Stichting Nachtburgemeester hebben we daar concrete plannen voor opgesteld. We zouden in april van start gaan, maar door de coronacrisis kon dat vooralsnog helaas niet. Het gaat om een meerjarig project, met als doel om samen met clubs beleid te maken op het gebied van inclusiviteit. Dit doen we onder meer aan de hand van workshops.'

'Het beleid moet je vervolgens kunnen toetsen, zodat dit niet vrijblijvend is. Dingen die een club kan ondernemen, en die deels ook onderdeel zijn van het project, zijn trainingen aan het personeel en beveiliging. Of doordat er een vertrouwenspersoon wordt aangesteld, of een commissie binnen de club, waar bezoekers naartoe kunnen stappen. Want het is best een grote drempel om aan te geven dat er iets is gebeurd waarbij je je onveilig voelde. En dat wil je wel weten dat er echt wat mee wordt gedaan.'

Wat doet het stadsbestuur om een inclusief nachtleven mogelijk te maken?

Wethouder Touria Meliani: 'De nachtcultuur is heel belangrijk voor Amsterdam en heeft daarom nu voor het eerst een plek gekregen in het cultuurbeleid. We werken daarom aan de Nachtvisie, waarin al het gemeentelijk beleid samenkomt dat de nachtcultuur raakt. Diversiteit en inclusie hebben daarbij een belangrijke plek.'

Quote

'Ik wil graag van mensen uit het nachtleven horen hoe divers en inclusief zij het Amsterdamse nachtleven vinden'

wethouder touria meliani

'Bij het bespreken van de Nachtvisie wil ik daarom graag van de mensen uit het nachtleven horen hoe divers en inclusief zij het nachtleven in Amsterdam vinden en wat we moeten doen om daar samen aan te werken.'

In het najaar moet de Nachtvisie klaarliggen.

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938