Het project bevond zich ruim een jaar geleden in een impasse, nadat aannemer bouwcombinatie Zuidplus aangaf dat het de werkzaamheden niet voor het oorspronkelijke bedrag van ruim 1 miljard euro kon uitvoeren.

Wat volgde was een maandenlang onafhankelijk onderzoek naar de nut en noodzaak van het project, in opdracht van het Rijk, de gemeente Amsterdam, de Vervoerregio en de provincie Noord-Holland. Conclusie: het project kan niet worden versoberd en moet in zijn geheel worden uitgevoerd.

Werkpakketten

Verantwoordelijk minister Cora van Nieuwenhuizen heeft daarop de plannen doorgezet. Om het project beheersbaar te houden wordt het in vijf 'werkpakketten' opgeknipt die allen apart worden aanbesteed. Gevolg is dat het project waarschijnlijk pas in 2036 af is, acht jaar later dan eerder gepland. Ook bedragen de kosten 700 tot 1000 miljoen euro meer.

Een half jaar sindsdien is nog altijd niet duidelijk wie die extra kosten moet betalen. De coronacrisis zal daar waarschijnlijk ook niet aan bijdragen. In 2012 is afgesproken dat het Rijk bij extra kosten 75 procent betaalt en de gemeente 25 procent, maar daar is aan toegevoegd dat Amsterdam niet meer dan ongeveer 60 miljoen euro zou betalen. Of die afspraak wordt nageleefd is nog de vraag.

Aanbesteding

Desondanks start op 27 oktober een nieuwe aanbesteding voor de eerste twee 'werkpakketten'. In het eerste pakket wordt de Brittenpassage, een nieuwe reizigerstunnel in het station, afgemaakt. Het tweede pakket behelst de verbreding en totale vernieuwing van de huidige hoofdentree en reizigerstunnel, de Minervapassage.

Ondanks de onzekerheid over de bekostiging van de extra honderden miljoenen, kan er volgens Zuidasdok-woordvoerder Miranda Post toch worden aanbesteed. 'Deze aanbesteding wordt gedaan met het oorspronkelijke budget. Er is wat dat betreft nog niet heel veel van uitgegeven.'

Doorrekenen

Het laatste half jaar is vooral besteed aan het doorrekenen van de extra kosten, maar dat blijkt uitermate lastig. 'Hoe verder je in de toekomst kijkt, hoe onzekerder het wordt. Het is lastig te voorspellen hoe de wereld er in 2036 uitziet, dus het vergt uiterste nauwkeurigheid', aldus Post.

Ook moet opnieuw een planning voor de werkzaamheden worden gemaakt. 'Omdat nu verschillende aannemers verschillende delen van het project gaan maken, moeten we goed weten wanneer een bepaald onderdeel klaar is. Zodat een volgende aannemer er mee verder kan. Ook moet bijvoorbeeld het stremmen van een metroverbinding anderhalf jaar vantevoren worden ingepland.'

Brittenpassage

Tot de zomer van 2022 werkt de huidige aannemer Zuidplus verder aan de toekomstige Brittenpassage. Deze week is begonnen met de voorbereidingen, zodat in augustus volgend jaar twee delen van het dak op hun plek kunnen worden geschoven. Daarna zal een nieuwe aannemer de werkzaamheden voortzetten.