Alleen bewoners in Noord  kunnen nog aanspraak maken op een door Ymere genoemde 'coulanceregeling'. Zij krijgen 20 procent huurkorting in plaats van 60 procent. Buiten Noord hebben de huurders met loden leidingen geen recht op korting. Voor de Amsterdammers die nu al een huurkorting ontvangen verandert er niets.

Huurders Ymere Amsterdam (HYA) is het niet eens met de beleidswijziging van Ymere. 'Het is natuurlijk wel raar dat als je in Noord woont dat je wel een huurkorting krijgt. Maar in Zuid, waar hetzelfde probleem speelt, dat je dan geen korting krijgt', zegt HYA-voorzitter Peter Weppner.

Volgens de belangenorganisatie zou er geen geografische ongelijkheid moeten zijn. Zij zouden liever zien dat de huurkorting afhankelijk zou zijn van de snelheid van het handelen van Ymere en niet van de locatie waar de woning zich bevindt. 'Helaas vonden de woorden van HYA geen weerklank bij de corporatie Ymere.'

Ymere geeft aan alleen een huurkorting aan gedupeerden in Noord te geven omdat het vervangen van leidingen daar langer duurt. Ook Stichting !WOON, belangenbehartiger van bewoners, is kritisch. 'Dan is het wel vreemd dat de huurkorting maar 20 procent is als je bedenkt dat je misschien nog twee jaar met dat gebrek zit.'

Redenering Ymere

De wettelijke gezondheidsnorm voor lood in drinkwater is 10 microgram per liter. Als de loodwaarde boven die grens komt dan is er sprake van een gebrek. Dat betekent dat de eigenaar de loden leidingen zo snel mogelijk moet vervangen en een huurkorting moet geven totdat de leidingen zijn vervangen. Ymere geeft die korting niet meer omdat het volgens hen onmogelijk is om met de huidige meetmethode een gemiddelde loodwaarde te meten. 

'De meetmethoden die het RIVM adviseert zijn bedoeld om loden waterleiding op te sporen. Watertesten die in opdracht van Ymere worden uitgevoerd voldoen hieraan. Je kunt ze volgens het RIVM niet gebruiken om vast te stellen hoeveel looddeeltjes bewoners gemiddeld binnenkrijgen.'

En daar zit de crux. Een gemiddelde loodwaarde is namelijk belangrijk omdat pas boven de grens van 10 wordt gesproken van een gebrek met daarbij de mogelijke huurkorting. Ymere geeft dus aan die grens niet te kunnen bepalen en dus is er volgens hen geen sprake van een wettelijk gebrek.

'Meeting Ymere geeft laagst mogelijke loodwaarde'

Stichting !WOON is het niet eens met de redenering van Ymere. 'De meetmethode van Ymere kan wel degelijk iets zeggen over de loodwaarde in het drinkwater', vertelt Oscar Vrij van Stichting !WOON. Hij legt uit dat Ymere het drinkwater test als de kraan twee minuten heeft doorgespoeld. 'Daardoor krijg je de laagst mogelijke loodwaarde.'

Dat betekent volgens hem dat als Ymere een loodgehalte boven de 10 meet dat er zeker sprake is van een gebrek en een huurkorting dus op zijn plek zou zijn. 'Sterker nog, ook bij een bemonstering door Ymere van 5 is het goed denkbaar dat de gemiddelde inname boven de 10 uitkomt.'

De meetmethode van Ymere zorgt al tijden voor discussie. Daarom lieten sommige bewoners zelf metingen van hun kraanwater verrichten. Uit een aantal van die metingen kwam een hogere loodwaarde naar voren dan uit de metingen van Ymere. Ook Stichting !WOON is niet tevreden met de methode van Ymere. 'Als jij een glas water uit de kraan wil drinken, laat je hem niet eerst een paar minuten doorstromen', zegt Vrij. 

Maar stichting !WOON bevestigt ook dat een echt betrouwbare watertest nog niet bestaat. Samen met Ymere hebben ze de huurcommissie gevraagd om de regelgeving voor het aantonen van een gebrek aan te passen op het nieuwe meetprotocol van het RIVM. Daar is nog geen reactie op. Maar tot die tijd vindt Vrij het voor de hand liggen dat alle huurders van Ymere een huurkorting krijgen. 'Omdat zij allemaal voorzorgsmaatregelen moeten nemen om niet te veel lood binnen te krijgen.'

'Coulanceregeling'

Opvallend is dat de zogenoemde 'coulanceregeling' van Ymere voor gedupeerden in Noord wél uitgaat van een gemiddelde loodwaarde van 10 microgram per liter. Huurders met loden leidingen onder de 10 krijgen geen huurkorting. Op de vraag waarom Ymere hier wel met een gemiddelde loodwaarde kan werken is tot op heden geen duidelijk antwoord gekomen.  

Ook andere woningcorporaties hebben te maken met het vervangen van loden leidingen, maar op veel minder grote schaal dan Ymere. Zij vervangen volgens stichting !WOON de leidingen daardoor vaak sneller.