Start van hoofdcontent

Politiek

nl

Gelijke regels, taxizones en slimme handhaving: de Amsterdamse taximarkt gaat op de schop

28 oktober 2020, 07.00 uur
Door Redactie · Foto: AT5 / Luuk Koenen

Zware verkeersongevallen, overlast voor bewoners, ritweigering en het simpele feit dat het steeds moeilijker is om een goede boterham te verdienen voor taxichauffeurs in Amsterdam: al jaren wordt er door diverse partijen (de chauffeurs niet in de laatste plaats) geroepen dat de taximarkt in de stad moet veranderen. Nu lijkt dat eindelijk te gaan gebeuren. Maar de weg naar een nieuw taxistelsel is lang en zit vol valkuilen.

Begin deze maand werden de plannen van het stadsbestuur voor de taximarkt vastgesteld in de zogenoemde Agenda Taxi 2020 - 2025. In die plannen staat hoe de markt de komende jaren moet veranderen. Een van de belangrijkste aanpassingen is dat de regels voor alle taxi's in de stad hetzelfde worden: een Uber-chauffeur heeft straks dezelfde rechten en plichten als een taxichauffeur van een Toegelaten Taxiorganisatie (TTO). Aanstaande donderdag gaan raadsleden met vervoerwethouder Sharon Dijksma in debat over die nieuwe Agenda Taxi.

Bestel- en opstapmarkt

Nu nog is de straattaximarkt in Amsterdam verdeeld in de bestelmarkt (taxi's zoals die van Uber die je via een app of belletje bestelt) en de opstapmarkt (taxi's die je op straat aanhoudt of die staan bij een standplaats). Al deze chauffeurs moeten voldoen aan bepaalde regels. Zo moeten ze over een chauffeurskaart beschikken en moet er in hun auto een boordcomputer zitten. Maar chauffeurs die rijden op de opstapmarkt moeten daarnaast ook een Amsterdamse taxivergunning hebben of lid zijn van een TTO die een dergelijke vergunning heeft.

Uitdagingen voor de taximarkt, zoals beschreven in de Agenda Taxi 2020 - 2025

  • De leefbaarheid in de binnenstad staat onder druk door de toename van het aantal taxi's.
  • De luchtkwaliteit moet beter. Taxi's zijn zakelijke 'veelrijders' die – indien zij niet uitstootvrij zijn – meer dan gemiddeld aan de luchtvervuiling in de stad bijdragen.
  • De gevoeligheid van de taxibranche voor ondermijning, zoals vervoer van drugs, witwassen, faillissementsfraude en illegale handel in taxivergunningen en chauffeurskaarten.
  • De toenemende concurrentie tussen chauffeurs én bemiddelaars om de klant, die op straat en via online platforms veel keuzemogelijkheden heeft.

In de praktijk blijkt dat veel chauffeurs op beide markten actief zijn. Bovendien is de markt heel erg aan het verschuiven. Waar in 2013 nog 34 procent van de taxiritten in de stad werd uitgevoerd op de opstapmarkt, was dat vorig jaar nog maar 15 procent. Veel TTO's hebben inmiddels een eigen app waarmee taxi's besteld kunnen worden. In de pratijk is het verschil tussen de twee markten kleiner en kleiner aan het worden. Mede daarom heeft het stadsbestuur besloten dat er uniforme regels moeten komen.

Quote

'Er zijn nu te veel TTO-chauffeurs die zeggen dat ze harder aangepakt worden door handhavers dan bijvoorbeeld chauffeurs van Uber, simpelweg omdat ze zichtbaarder zijn'

Fouad Ben Ali, TTO Staxi

Maar hoe die regels eruit gaan zien, dat is nog geheel onduidelijk. 'Het staat allemaal nog in de kinderschoenen. Het is een visie van de gemeente en ik ben heel erg benieuwd hoe ze die in gaat vullen', zegt Fouad Ben Ali. Names TTO Staxi voert hij met de gemeente gesprekken over de taxiplannen. 'Ik ben positief, want er zijn nu te veel TTO-chauffeurs die zeggen dat ze harder aangepakt worden door handhavers dan bijvoorbeeld chauffeurs van Uber, simpelweg omdat ze zichtbaarder zijn.'

Vergunning voor taxizones

Hoewel hij blij is dat de agenda er eindelijk is, heeft hij ook zorgen over onderdelen van het plan. Zo wil de gemeente bepaalde taxizones inrichten. In drukke gebieden, zoals het centrum, zouden taxi's in de toekomst alleen nog maar naar binnen mogen als ze daarvoor een vergunning hebben, of als ze besteld zijn door een klant. Bewoners van die gebieden zouden daardoor minder overlast ondervinden van toeterende chauffeurs die in lege taxi's rondjes rijden, op zoek naar rit. De kans is groot dat alleen elektrische taxi's, of taxi's die op waterstof rijden zo'n vergunning krijgen, want in 2025 moeten alle taxi's binnen de ring uitstootvrij zijn.

Een TTO-chauffeur met voor hem een besteltaxi

Naast het verbeteren van de luchtkwaliteit moeten er door de maatregel straks ook minder taxi's in de stad rondrijden, want dat zijn er veel, tussen de vijf- en zevenduizend. Toch denkt Ben Ali niet dat dat zal gebeuren. Hij verwacht dat chauffeurs vlak buiten de taxizones gaan rondrijden. Ook stadsdeel Nieuw-West heeft zorgen over een waterbedeffect, omdat er in dat stadsdeel relatief veel taxichauffeurs wonen. Volgens de gemeente moeten speciale bufferzones, waar taxichauffeurs kunnen wachten op een rit, dat waterbedeffect voorkomen.

Corona gebruiken

Als de gemeente echt minder taxi's in de stad wil dan is er volgens Ben Ali maar één oplossing: minder taxivergunningen afgeven in Amsterdam. 'Eigenlijk is dit het uitgelezen moment voor de gemeente', zegt hij. Door de coronacrisis zijn veel taxichauffeurs gestopt. Bij Staxi gaat het om 20 procent van de chauffeurs, zo schat hij. 'Voor velen is corona de laatste zet geweest om te stoppen. Als je na corona als gemeente meteen zou inzetten op minder vergunningen, dan zou je een hele gezonde markt hebben'.

Quote

'We zijn een beetje de troep van het kabinet aan het opruimen, omdat we niet aan volumebeleid mogen doen'

Dennis boutkan, gemeenteraadslid pvda

Maar voor een dergelijk 'volumebeleid' ontbreekt de wettelijke basis, vertelt gemeenteraadslid Dennis Boutkan (PvdA). 'We zijn een beetje de troep van het kabinet aan het opruimen, omdat we niet aan volumebeleid mogen doen. We kunnen als stad niet bepalen hoeveel taxi's er in Amsterdam mogen rondrijden en daarom proberen we dat nu voor kleine gebieden wel te regelen.'

Verkeerscamera's voor handhaving

Via slimme handhaving wil de gemeente de toegang tot de nieuwe taxizones controleren. Zo kunnen de verkeerscamera's die nu ingezet worden voor het handhaven op de milieuzone, ook voor taxi's gebruikt worden. 'De stukjes techniek zijn er allemaal al. Maar het moet ook passen en kloppen qua privacy', vertelt Boutkan. 'En iedereen, dus bijvoorbeeld ook Uber, moet eraan mee willen werken.'

Quote

'Fysieke controle is en blijft absoluut noodzakelijk, welke regels je ook verzint'

Ton hokken, Koninklijk Nederlands Vervoer

Toch is die slimme handhaving niet voldoende, denkt Ton Hokken, beleidsadviseur bij Koninklijk Nederlands Vervoer (KNV). Net als Ben Ali doet hij mee aan de gesprekken met de gemeente. 'Fysieke controle is en blijft absoluut noodzakelijk, welke regels je ook verzint. Het gedrag van taxichauffeurs op straat, zit de juiste chauffeur wel achter het stuur, het weigeren van ritten aan mensen met een andere geaardheid, dat moet allemaal gecontroleerd worden.'

AT5 maakte eerder onderstaande reportage over de schimmige handel in Uber-accounts.

Daarnaast heeft hij vrees over het plan van de gemeente om het gebruik van de bus- en trambanen te herzien. Na de herinrichting van de Rozengracht worden taxi's daar van de trambaan geweerd, zelfs als ze een speciale lijnbusbaanontheffing hebben. 'Chauffeurs vrezen dat dat op veel meer plekken gaat gebeuren. Hetzelfde geldt voor de knip op de Weesperstraat. Taxi's moeten daardoor omrijden en dat komt de luchtkwaliteit niet ten goede. Bovendien moeten klanten meer gaan betalen.'

Plannen versus de praktijk

Wat Ben Ali en Hokken gemeen hebben is dat ze blij zijn dat het taxiplan er eindelijk is, maar van de invulling ervan hangt nog veel af. Boutkan geeft aan de wethouder donderdag te zullen bevragen op die inhoud. En dan nog is het afwachten hoe de maatregelen in de praktijk gaan uitpakken. Boutkan: 'Hoe zeg je dat ook al weer? The proof of the pudding is in the eating.'

In 2021 denkt de gemeente een nulmeting te kunnen doen naar de taximarkt in de stad, de huidge TTO-vergunningen lopen dan ook af. Een jaar later wil de gemeente in beeld hebben wat het effect van de nieuwe  plannen op de Amsterdamse taximarkt is. In de tussentijd gaan de gesprekken tussen de gemeente en belanghebbenden door.

Tien maatregelen in de Agenda Taxi 2020 - 2025

  • Nieuwe visie op taxivervoer in Amsterdam ontwikkelen.
  • Gebiedsgerichte aanpak realiseren.
  • Realiseren van één set regels voor alle chauffeurs en bemiddelaars in taxivervoer in Amsterdam.
  • Verbeteren van integrale handhaving en samenwerking met ketenpartners.
  • Werken aan slimmere handhaving: informatiegestuurd, data delen, en op afstand.
  • Optimaal benutten signalen van bewoners en klanten.
  • Taxiverkeer in beeld krijgen.
  • Ontwikkelen van intelligente toegang.
  • Realiseren (flexibele) standplaatsen en in- en uitstapplekken.
  • Realiseren bufferplekken.

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938