Dat zegt een woordvoerder van Sharon Dijksma, wethouder Verkeer en Vervoer, in reactie op de verkeersenquête die AT5 hield onder ruim 1800 Amsterdammers.  

Uit dat onderzoek bleek dat van de fietsers en voetgangers 77 procent dit soort kruispunten onveilig vindt. Ook een meerderheid van de automobilisten (73 procent) en scooterrijders (66 procent) bestempelt  tegelijkertijd groen licht op een kruispunt als gevaarlijk. 

Nabestaanden trokken aan de bel

De 31-jarige Tessie Pessers kwam eind september om het leven bij zo'n kruispunt op de hoek van de Jan van Galenstraat met de Willem de Zwijgerlaan. 'Als je nu bij die kruising staat waar mijn nichtje is verongelukt, daar zie je het de hele dag door bijna fout gaan', waarschuwde Tessie's nicht Carlijn eind oktober bij AT5. 'Ik hoop dat we in de toekomst dit soort ongelukken kunnen voorkomen.' 

Ook de nabestaanden van de vorig jaar verongelukte Zahra Rajaei (32) trokken naar aanleiding van het verkeersonderzoek aan de bel: 'Ik snap dat als je dat niet doet het zorgt voor meer opstoppingen, maar ik denk dat de veiligheid van Amsterdammers belangrijker is', vertelde Zahra's echtgenoot Sobhan. 

'Uitgangspunten opnieuw beoordeeld' 

En die oproep lijkt nu dus gehoor te krijgen van de gemeente. 'We gaan naar aanleiding van de recente ongevallen en klachten opnieuw een onderzoek uitvoeren naar deze vorm van groen licht voor zowel automobilisten als fietsers. Hiermee worden de uitgangspunten voor het toepassen van deze vorm van groen licht opnieuw beoordeeld', aldus de woordvoerder. 

Veel Amsterdammers vinden dit soort kruisingen dus gevaarlijk en zouden graag aanpassingen zien. Maar volgens IVER, de vakvereniging van verkeersregeltechnici, is er wel sprake van een duivels dilemma tussen veiligheid en doorstroming van het vekeer. 

'Komt verkeersveiligheid niet ten goede, doorstroming wel' 

'Het komt de verkeersveiligheid niet altijd ten goede', beaamt Johan Groenewold, secretaris van de IVER. 'Maar de doorstroming wel. Zoals zo vaak is er een dilemma.' Want als de regeling niet meer toegepast wordt, ontstaan er veel langere wachtrijen voor verkeerslichten, benadrukt hij.

Naast betere doorstromig zijn er meer redenen te noemen om deze kruispunten níet af te schaffen, schrijft collega Eric Greweldinger in het handboek Verkeerslichten. Zo neemt dit type kruispunt minder ruimte in: er hoeft namelijk geen aparte rijstrook te komen voor afslaand verkeer. 

'Niet lukraak toepassen' 

Maar dat betekent niet dat dit soort kruisingen 'lukraak toegepast kan worden', vinden ze ook bij de IVER. Er moet wel aan enkele voorwaarden voldaan worden. Bovendien zijn sommige splitsingen daar nou eenmaal geschikter voor dan andere. Vaak gaat het dan om kruispunten waar linksafslaand gemotoriseerd verkeer gelijktijdig groen licht heeft met gemotoriseerd verkeer dat rechtdoor gaat. Of om kruispunten waar afslaand verkeer tegelijkertijd groen licht heeft met fietsers en voetgangers die rechtdoor gaan.

'Ik sla hier een kruisje'

Veel ondervraagde fietsers vinden die laatste variant gevaarlijk; zij zijn nou eenmaal kwetsbaar op zo'n kruispunt, maar ook de meeste automobilisten voelen zich er vaak niet veilig. 'Vooral met slecht weer en minder zicht sla ik hier een kruisje', vertelde één van hen. Toch vragen sommige respondenten zich af óf er wel een geschikter alternatief is. 'Ook als het anders ingericht is, rijden zo goed als alle fietsers door rood.'

Desondanks zou volgens vrachtwagenchauffeur Corina Hamer het plaatsen van aparte verkeerslichten 'wonderen doen'. Zij ziet geen heil in kruispunten waar weggebruikers tegelijkertijd groen licht krijgen. 

Op deze plekken hoeft niet automatisch een onveilige situatie te ontstaan, benadrukt verkeerskundig ontwerper Greweldinger. Het is volgens hem de taak van verkeerskundigen van de gemeente om dat te voorkomen door het kruispunt op een bepaalde manier in te richten.

Stoplichten lang genoeg op groen

Zo moeten de verkeersdeelnemers voldoende zicht hebben op elkaar. Daarnaast is het van belang dat het stoplicht lang genoeg op groen blijft staan en dat de weggebruikers niet te snel rijden of fietsen. Volgens Greweldinger moet de verkeerssituatie bovendien passen in hun 'verwachtingspatroon'. Daarom wordt bijvoorbeeld afgeraden om gemotoriseerd verkeer gelijktijdig groen te geven met een fietspad, dat in twee richtingen bereden wordt. 

Eerder waarschuwen

Als verkeersdeelnemers zich hier dan toch onveilig door blijven voelen, dan helpt het om hen er eerder op te attenderen dat zij zich op zo'n kruispunt bevinden, stelt Greweldinger. Bijvoorbeeld door een waarschuwingsbord te plaatsen. Ook kunnen verkeerslantaarns bijdragen aan een gevoel van veiligheid, denkt hij. Een knipperende lens kan er dan bijvoorbeeld op wijzen dat er voorrang verleend moet worden. 

Dat laatste lijkt overigens te gaan gebeuren. De gemeente gaat opnieuw kijken naar het plaatsen van waarschuwingslantaarns. 'Op het kruispunt Jan van Galenstraat - Willem de Zwijgerlaan zal in ieder geval zo'n lantaarn worden opgehangen', aldus de woordvoerder van Dijksma.