Start van hoofdcontent

Cultuur

nl

Van verzetsgroep naar studentenbioscoop: Kriterion bestaat 75 jaar

7 november 2020, 18.17 uur · Aangepast 8 november 2020, 08.00 uur · Door Redactie

Filmtheater Kriterion aan de Roetersstraat viert zijn 75-jarig bestaan. De studentenbioscoop is op 6 november 1945 opgericht door leden van een verzetsgroep. Autonomie en gelijkheid werden de kernwaarden. Nu, 75 jaar later, is die gedachte nog altijd hetzelfde. 

'Het oorspronkelijke idee was om 75 uur lang open te blijven en eigenlijk het weekend te vullen met films en feest', vertelt medewerker Esca van Blarikom. Het uitgebreid vieren van het jubileum is dit jaar door corona helaas niet meer mogelijk. De festiviteiten worden uitgesteld naar een later moment. 

Amsterdamse Studenten Groep

Oprichters Piet Meerburg en Wouter van Zeytveld waren leiders van de Amsterdamse Studenten Groep. Zij hadden tijdens de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol in  het verzet. 'Die smokkelde de Joodse kinderen weg uit een crèche tegenover de Hollandsche Schouwburg. Zij brachten hen dan naar Limburg of Friesland om ze te laten onderduiken', vertelt medewerker Anna Boogaard.

Onafhankelijke inkomst

Veel leden van de verzetsgroep moesten stoppen met hun studie tijdens de oorlog, daar was geen tijd meer voor. Na de bevrijding wilden ze terug naar de universiteit, maar niet met de hulp van buitenstaanders. 'Ze waren heel zelfstandig geworden door het verzet en wilden vrij zijn van de staat en hun ouders', zegt Boogaard. 

Quote

'Iedereen die hier werkte na de oorlog was ook lid van het verzet geweest, in verschillende groepen'

anna boogaard

In 1982 bezette de studenten het gebouw. 'Er was conflict tussen de studenten en de stichting Kriterion', vertelt Van Blarikom. 'De studenten wilden meer inspraak over de filmprogrammering en hebben stiekem films gedraaid toen de filmprogrammeur in Cannes was en dat heeft tot flinke ruzies geleid.'

Bezetting

Want de films die werden gedraaid waren controversieel, zoals Lolita van Stanley Kubrick, maar bleken wel erg populair. 'De studenten hebben zes weken lang in dit pand gewoond. Ze sliepen op de grond, op de gang. Uiteindelijk werd het pand gehuurd door de stichting, maar kreeg de stichting geen inspraak meer in de bedrijfsvoering van de vereniging', zegt Van Blarikom. 

Ook nu doen de studenten nog alles zelf en krijgen ook gelijk stemrecht en loon. Maar films worden nu niet gedraaid, want sinds vorige week moesten ook de filmzalen van Kriterion dicht. 

Hoofd boven water

Volgens Van Blarikom betekent dit niet het einde van Kriterion. 'We houden voorlopig nog het hoofd boven water. We hebben een goede positie als culturele instelling omdat we vrij lage lasten hebben. Maar natuurlijk maken we ons zorgen over de toekomst, want als het zo doorgaat staat die wel op losse schroeven.'

💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938