Vorige maand deed het AT5-panel onderzoek naar de overlast van ratten in de stad. Meer dan de helft van de 1700 ondervraagden herkende het probleem en zei wel eens ratten in hun straat te hebben gehad.

''Het is de overlast waar we iets tegen moeten doen'',  aldus de wethouder in een reactie op het onderzoek. De rattenplaag is geen nieuw fenomeen. Door het vele thuiswerken het afgelopen jaar is het probleem wel zichtbaarder geworden. In 2020 alleen al zijn er 5400 meldingen van overlast bij de gemeente binnengekomen. De toename zit hem volgens de wethouder in de enorme voedingsbron die de ratten hebben om te kunnen leven:  ''Er ligt best veel troep op straat en er wordt best veel troep op straat achtergelaten.''

Voerverbod

Volgens de GGD is het actief voeren van vogels, eten neerleggen op straat en in tuinen of in het water gooien een van de oorzaken van de overlast. Om dit terug te dringen heeft de gemeente op diverse plekken in de stad inmiddels een voerverbod voor dieren ingesteld. Dit verbod geldt in Nieuw-West, Zuidoost, West en Zuid. Wie alsnog dieren daar voert riskeert een boete van 70 euro. Ook worden op sommige plekken rattenklemmen neergezet. 

Afval 

Met de deelnemers van het AT5-panel is de wethouder het eens dat de grootste oorzaak rondslingerend afval is. Sinds de coronatijd wordt er in totaal een kwart meer afval aangeboden door de Amsterdammers. Het huishoudelijke afval is 8 procent toegenomen. De hoeveelheid aangeboden grofvuil is zelfs met 20 procent gestegen en het glas met 17 procent. Ook wordt er 8 procent meer plastic weggegooid, en bijna 2 procent meer papier.

"Er moet meer gecontroleerd worden wie zijn of haar huisvuil naast de container dumpt!", reageert een van de deelnemers van het onderzoek. "Het is hier ook al aan de hand bij De Schinkel", zegt panellid Louise uit Zuid.  "Er wordt minder opgehaald, de zakken liggen ernaast. Mensen zijn toch te lui om eventjes wat verder te lopen. Als je dan 's nachts komt, is het natuurlijk een feest voor ongedierte."

Afvaloffensief

Om onder andere het 'feest' voor het ongedierte tegen te gaan, is de gemeente vorig jaar met een afvaloffensief begonnen. Zo rijden er sinds juli vorig jaar dagelijks 14 toezichthouders langs locaties waar veel afvaloverlast is. Die constateerden in die periode 1000 overtredingen per week. Ivens: "Wij moeten als gemeente de mensen goed informeren en motiveren om dat niet te doen, maar als mensen toch denken: ik moet mijn afval kwijt en schijt hebben aan alle regels, ja dan moeten we boetes uitschrijven."

Die boetes zijn nu 95 euro per overtreding. Een andere maatregel is het plaatsen van informatieborden en stickers op de afvalcontainers. Afvalophalers gebruiken daarnaast ook een app om te registeren of een container vol is en wat er verkeerd wordt aangeboden. 

Afvalbestrijding kan volgens wethouder Ivens alleen samen: de gemeente gaat er nog beter voor zorgen dat er plek is om afval kwijt te raken, maar aan de andere kant wordt Amsterdammers gevraagd hun afval netjes in de afvalbakken te gooien. ''Anders blijft het uiteindelijk dweilen met de kraan open.'' De resultaten van het afvaloffensief hoopt hij snel te zien.

Afschieten?

De Amsterdamse VVD-fractie stelde een paar weken geleden voor om ratten in het uiterste geval af te schieten. In de provincie Utrecht is het zelfs al toegestaan. De partij vindt de huidige aanpak van de gemeente namelijk te soft. Iets meer dan de helft van de deelnemers aan het AT5-onderzoek (51 procent) ziet dat plan wel zitten. Daarentegen vindt 34 procent het een slecht plan.

AT5 is recent met rattenjager Jos Kruis 's nachts mee op pad gegaan om te zien hoe hij de beesten afschiet. Volgens hem is deze methode humaner dan het gebruik van klemmen, dan hebben de dieren namelijk geen pijn. De wethouder is hier echter geen voorstander van: '''s Nachts allemaal mensen met geweren over de straten lopen, bijvoorbeeld in de drukke Pijp. Ik zie niet snel gebeuren dat het veiligheid creëert. Er is een breed draagvlak voor het plaatsen van klemmen, dat lijkt mij een betere methode.''

Toch wil de wethouder de klemmen zo min mogelijk inzetten, de ratten horen namelijk bij de stad. ''Zonder de ratten zouden we nog veel meer rioleringsproblemen hebben dan dat we hebben in de stad. Die zorgen ervoor dat onze riolering goed op orde is''. De oplossing is daarom om de voedingsbodem voor de beesten weg te nemen, ofwel het afval. Daarnaast is het van belang dat ze niet in huizen kunnen komen. Pas als deze maatregelen niet werken, kunnen klemmen worden geplaatst. 

GGD

Heb jij overlast van ratten? Meld het bij de GGD.