Start van hoofdcontent

Stad

nl

Keti Koti vandaag in teken van Amsterdamse excuses voor slavernijverleden

1 juli 2021, 07.00 uur · Aangepast 1 juli 2021, 07.39 uur · Door Ronald Olsthoorn

Een historisch moment vanmiddag in het Oosterpark bij de viering van Keti Koti is aanstaande. Dan zal burgemeester Halsema excuses aanbieden voor de rol van Amsterdam in het slavernijverleden.

Keti Koti

Die rol is groot, bleek vorig jaar uit onderzoek. In het boek ‘De Slavernij in Oost en West, Het Amsterdam Onderzoek’ concludeerden ruim veertig onderzoekers dat het Amsterdamse stadsbestuur ‘grootschalig, mondiaal en langdurig’ betrokken was bij slavernij.

Sociëteit Suriname

Als een van de aandeelhouders van de Sociëteit Suriname bijvoorbeeld, het bedrijf dat de overzeese kolonie beheerde en duizenden Afrikanen naar het land verscheepte. Niet alleen in Suriname of op Curaçao roerde Amsterdam zich, ook in Indonesië, Taiwan, Zuid-Afrika, Noord-Amerika en Brazilië had de stad - vaak in het koloniale bestuur - een vinger in de pap en profiteerde het indirect van de slavernij. Individuele burgemeesters namen ook zelf deel aan de slavenhandel.

Burgemeester Halsema tijdens Keti Koti 2020

Excuses Amsterdam

Het onderzoek werd als opmaat gezien naar formele excuses waar een meerderheid in de gemeenteraad al langer om vroeg. Tijdens Keti Koti in 2019 kondigde ook burgemeester Halsema al aan die namens de stad te willen maken. Vorig jaar bleek uitstel nog nodig vanwege de coronacrisis, maar dit jaar zal Halsema in haar speech als eerste Nederlandse overheidsorgaan ooit, is de alom gedeelde verwachting, excuses aanbieden.

Ook in Rotterdam, Den Haag en Utrecht werden of worden vergelijkbare onderzoeken verricht naar het aandeel van die steden in het slavernijverleden. De vier grote steden hebben het kabinet opgeroepen om namens de Nederlandse Staat hetzelfde te doen en van Keti Koti, de dag waarop de afschaffing van de slavernij wordt gevierd, een nationale feestdag te maken.

Nog geen excuses kabinet

Ondanks dat twintig jaar geleden toenmalig minister Roger van Boxtel namens Nederland al zei “diepe spijt, neigend naar berouw” te hebben over deze zwarte bladzijdes uit de geschiedenis en Lodewijk Asscher in 2012 als vice-premier daar een schepje bovenop deed in het Oosterpark (“diepe spijt en berouw”), is volgens demissionair premier Mark Rutte de tijd nog niet rijp om excuses te maken. Volgens het kabinet zou een debat hierover de tegenstellingen juist kunnen aanjagen.

Veel gehoord is ook de vrees dat excuses de deur zouden openen voor schadeclaims. Al lijkt die vrees, afgaande op ervaringen van steden zoals Londen, Liverpool en Charleston die Amsterdam voorgingen, ongegrond.

AT5 zendt de herdenking van het slavernijverleden en de viering van Keti Koti donderdagmiddag live uit vanaf 13.00 uur.
Vanaf 18.06 uur zendt AT5 veschillende debatten uit vanuit  het KIT, De Balie en Paradiso. Een compleet overzicht vind je hier.