Afghaanse Amsterdammers over de situatie in hun thuisland: "Ik voel me machteloos"

''Ik kan mij geen land bedenken wat zoveel ellende moet doorstaan als Afghanistan'', zegt Nilab Ahmadi. Haar ouders ontvluchtten Afghanistan tijdens de Sovjet-invasie in de jaren tachtig en zo kwam zij op vroege leeftijd naar Nederland. Ze volgt de huidige situatie op de voet. ''Het ene moment denk je dat er niet genoeg tranen zijn om het verdriet weg te krijgen, het andere moment voel ik mij hulpeloos.'' Ook Shekoefe Faieq gaat momenteel door een rollercoaster aan emoties. ''Ik ben moe, boos, verdrietig en voel me vooral machteloos.'' Faieq vluchtte in 1994 met haar ouders naar Nederland. 

Gisteravond laat kwamen er beelden naar buiten waarop strijders van de Taliban de overwinning uitroepen nadat de hoofdstad Kabul in hun handen is gevallen. Sindsdien is het vooral zeer onrustig op de luchthaven van de stad. Mensen buitelen over elkaar heen om in een van de laatst vertrekkende vliegtuigen te komen. Nog extremer zijn beelden van mensen die op de vleugels van een vertrekkend Amerikaans legervliegtuig meeliften. ''Dat je dan beelden ziet dat mensen uit de lucht vallen is echt verschrikkelijk. Die mensen maken een keuze. Of daar geëxecuteerd worden, of een kleine kans hebben om weg te komen'', zegt Ahmadi.

Beide dames hebben contact met familieleden via internet. Ahmadi met haar neef, en Faieq met haar nichtje. ''Zij beschrijft een vreselijk angstaanjagende situatie. Op iedere hoek van de straat treffen ze strijders van de Taliban aan.'' De neef van Ahmadi vertelde haar dat hij vooral heel verdrietig was toen hij de vlag van de Taliban gehesen zag worden. ''Hij is een jonge jongen. Ik denk niet dat hij heel veel gevaar zal lopen, eerder journalisten en activisten. Het is gewoon triest om te bedenken dat hij opgroeit met dit vooruitzicht."

Vrouwenrechten

Kabul in de handen van de Taliban betekent met name slecht nieuws voor vrouwen in het land. Het regime staat bekend als streng islamitisch. Vrouwen mochten onder het bewind tussen 1996 en 2001 alleen in een boerka over straat, niet werken of naar school.  Een woordvoerder van de groepering claimt vrouwenrechten vanaf nu te willen respecteren, maar Ahmadi gelooft daar niet in. ''Er is altijd een schaduwbewind gevoerd de afgelopen twintig jaar. Heel veel provincies zijn onder het leiderschap de Taliban gebleven en daar is niks veranderd. Meisjes zijn niet naar school gegaan. Er zijn aanslagen geweest, er zijn vrouwelijke rechters en journalisten vermoord.'' Ondanks het charmeoffensief van de Taliban durft het nichtje van Faieq niet om haar huis uit te komen en naar de universiteit te gaan. ''Mijn nichtje is student geneeskunde en ze is er helemaal kapot van. Ik sprak haar vanochtend en ze vertelde dat alles voor niks is geweest.''

Er loopt een petitie ''Red onze Afghaanse collega's en partners'' die is inmiddels ruim 10 duizend keer ondertekend en wordt morgenmiddag overhandigt aan de Tweede Kamer. Op zaterdag 28 augustus vindt er in Den Haag een demonstratie plaats tegen de weer oplevende Taliban.