Stad
Historisch ritje met de Verzetstram: "De oorlog is nog steeds een belangrijk element in de stad"
De Verzetstram rijdt binnenkort piepend en krakend door de stad. Door een renovatie gaat het Verzetsmuseum dicht. Het alternatief: een 90-jaar oude tram die je samen met een gids langs een aantal plekken brengt die belangrijk zijn geweest tijdens de oorlog. Job Cohen, voorzitter van het Amsterdamse 4 & 5 mei comité, mocht de tram officieel openen.
De rit start bij het museum en komt onder andere langs de Hollandsche Schouwburg, de Dam en het Muiderpoortstation. "De oorlog is nog steeds een belangrijk element in ons leven en het leven van de stad", zegt Cohen.
Gemeentetram
De trams van het GVB (dat eerst Gemeentetram heette) speelden ook een grote rol tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zo konden veel Joden ontsnappen door in de trams te springen bij de Hollandsche Schouwburg, waar ze moesten verzamelen om vervolgens naar concentratiekampen te gaan. De gids vertelt: "De medewerkers van de tram wisten dondersgoed wat er aan de hand was, dus vaak zetten ze de hekjes al open, zodat mensen makkelijker de tram in konden springen."
Ook Cohens moeder is zo aan de dood ontsnapt, vertelt hij. "Ze liep met twee agenten naast zich, toen ze wegrende en op een tram stapte."
"De Duitsers schoten op iedereen die houten tramblokjes stal, dus het was een beetje link"
Oorlogsoverlever Louis Biesbrouck kan zich nog maar al te goed herinneren wat de trams voor hem hebben betekend tijdens de oorlog. "De juffrouw op de Linaeusschool vroeg of wij iets konden meenemen om te stoken, omdat het zo koud was." Biesbrouck vertelt dat er vroeger houten blokjes tussen de tramrails lagen en dat die vaak gestolen werden. "Dat waren geteerde blokjes en die konden langdurig branden. Zodra ik zo'n blokje had, liet ik die in mijn pofbroek zakken. De Duitsers schoten op iedereen die dat deed, dus het was een beetje link. En zo ging ik dan naar school toe."
Deportatie
Maar de trams kennen ook een donkere geschiedenis. Zo hielp de Gemeentetram ook juist mee met het transport van Joden naar deportatieplaatsen. Vijftig- tot zestigduizend Joden werden zo door de Gemeentetram weggebracht. Liesbeth van der Horst, directeur van het Verzetsmuseum zegt daarover: "De deportatie was natuurlijk een pijnlijk iets. Dat vertellen we ook. De Verzetstram gaat niet alleen over het verzet, maar ook over de dingen waartegen het verzet gericht was."
15 mei vertrekt de eerste Verzetstram voor publiek. Vanaf dan rijdt de tram elke zondag, twee keer per dag, tot de renovatie klaar is.
💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938!