In de eerste acht maanden van dit jaar stond 48,4 procent geregistreerd als vreemdeling. Het ging om 1657 verdachten. Zij hadden onder meer de Marokkaanse, Algerijnse, Poolse en Roemeense nationaliteit. Iets minder dan de helft van hen had geen verblijfsrecht in Nederland. 

Veilig land

In een brief aan de gemeenteraad schrijft burgemeester Halsema dat het straatroventeam van de politie aangeeft dat een groot deel van verdachten van straatroven een vreemdeling uit een veilig land is. Ook agenten van het zogeheten doelgroepenteam zien de laatste maanden een toename van criminele vluchtelingen.

"De extra tijd en inspanning die de inzet op deze groep vergt, gaat ten koste van de inzet op andere prioriteiten in de binnenstad, zoals het tegengaan van straatdealen en high impact crimes", schrijft Halsema. "Ten slotte ondergraaft deze relatief kleine groep het draagvlak voor de opvang van asielzoekers en vluchtelingen die te goeder trouw zijn."

Halsema schrijft dat het voor de landelijke overheid 'zeer ingewikkeld' is om criminelen uit veilige landen uit te zetten. Wel wordt geprobeerd om zoveel mogelijk verdachten op heterdaad aan te houden, is er cameratoezicht en worden toeristen met tekstkarren gewaarschuwd voor zakkenrollers. 

Streetwise beveiligers

Ook wil Halsema, net als politie en justitie, dat de stad ook een gespecialiseerd team met 'streetwise' beveiligers en straatcoaches krijgt. Deze teams kennen achtergronden, taal en cultuur van vreemdelingen uit veilige landen en worden vanaf oktober onder meer ingezet in Ter Apel. "De Amsterdamse driehoek doet een dringend beroep op het Rijk om een dergelijk team ook in Amsterdam in te zetten", schrijft Halsema. 

Op het cruiseschip in het Westelijk Havengebied dat gebruikt wordt voor de opvang van asielzoekers is naar verwachting 5 procent afkomstig uit een veilig land. Vooraf is met het Rijk afgesproken dat asielzoekers die eerder voor overlast zorgden daar niet geplaatst worden. Halsema schrijft vandaag dat dit de komende tijd goed in de gaten gehouden wordt.

Debat

De cijfers zijn gestuurd na een debat dat ongeveer een maand geleden plaatsvond in de Stopera, nadat agenten in De Telegraaf aan de bel trokken over de situatie. Korpschef Frank Paauw liet later op de dag weten dat de hulp van Amsterdamse agenten aan Ter Apel ten koste gaat van de aanpak van de stad, waardoor 'overlastgevende en/of criminele vreemdelingen uit veilige landen meer vrij spel krijgen'.

Dat een groot deel van de aangehouden zakkenrollers als asielzoeker uit een veilig land is gekomen bleek in 2019 ook uit de televisieserie Bureau Burgwallen. "Aan deze gasten hebben we eerlijk gezegd wel een beetje onze handen vol", vertelde een agent in de serie. "Het komt heel regelmatig voor dat deze jongens worden aangehouden."

Cijfers in 2019

In de brief worden de cijfers ook vergeleken met de eerste acht maanden van 2019. Het percentage aangehouden vreemdelingen was toen 34,6 procent. Het ging toen in totaal, met de Nederlandse verdachten erbij, om 4937 aanhoudingen. Dit jaar gaat het in dezelfde periode om 3424 aanhoudingen. Dat het aantal aanhoudingen lager is komt vermoedelijk deels door de coronamaatregelen eerder dit jaar.