Start van hoofdcontent

Politiek

nl

Halsema: "Toenemend antisemitisme bedreigend voor onze vrede en beschaving"

27 januari 2023, 20.00 uur · Aangepast 27 januari 2023, 20.20 uur · Door Nicolai Brannan

Het toenemende antisemitisme in Nederland is bedreigend voor de Joodse gemeenschap, maar ook voor onze vrede en beschaving. Dat zegt Femke Halsema in AT5's het Gesprek met de Burgemeester. "De herinnering aan de Holocaust dreigt met name onder jongeren te verdwijnen. Wil je Amsterdam begrijpen en de toekomst van Amsterdam? Dan moet je de Holocaust kennen en begrijpen."

Deze week kwam er een onderzoek naar buiten waaruit blijkt dat bijna een kwart van de Nederlandse jongvolwassenen de Holocaust bagatelliseert of een 'mythe' noemt. Die uitkomst van een enquête zorgde voor veel ophef. Volgens de Vereniging voor Statistiek & Operations Research (VVSOR) zijn de conclusies van de enquête vanwege de methodologie weinig waard, toch overheerste alom ongeloof en afschuw over de uitkomsten. 

Tijd

Halsema reageert ook: "We hebben niet een slecht onderzoek nodig om te weten dat er echt iets aan de hand is. De herinnering aan de Holocaust dreigt met name onder jongeren te verdwijnen. Wil je Amsterdam begrijpen en de toekomst van Amsterdam? Dan moet je de Holocaust kennen en begrijpen. Wil je onze rechtstaat begrijpen en weten waarom die is zoals die is? Waarom we rechtsbescherming hebben? Waarom democratie zo belangrijk is? Dan moet je weten wat voor gruwelijkheid en misdaad tegen de menselijkheid er in de Tweede Wereldoorlog heeft plaatsgevonden."

De burgemeester heeft geen eenduidige verklaring over waarom de groep die twijfelt aan de Holocaust groeit, maar zegt ze: "De tijd speelt een rol, het is langer geleden. Maar ook de kwaliteit van ons geschiedenisonderwijs. Daar zijn in de debatten afgelopen week ook opmerkingen over gemaakt. Het is van groot belang dat het een centrale plek moet hebben in ons geschiedenisonderwijs. "

Quote

"Amsterdam gaat niet vooruit als onze Joodse gemeenschap niet in meer volle vrijheid kan meedoen in onze stedelijke leven"

Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam

Volgens Halsema is het toenemende antisemitisme bedreigend voor de Joodse gemeenschap. "Maar ook voor onze vrede en beschaving", zegt ze. "Dat je je niet meer realiseert wat er gebeurt als racisme zo'n vat krijgt op een samenleving en één groep, in dit geval de Joden, wordt uitgezonderd, gestigmatiseerd en vernederd."

De Amsterdamse Joodse gemeenschap is diep gekwetst door het antisemitisme, zegt de burgemeester. "Ze voelen zich onveilig en vragen zich af waar dit eindigt. Ik stel ze gerust, dat we er ver van verwijderd zijn. Dat we rechtswaarborgen hebben en wel degelijk ook een beschaafde samenleving kennen, maar ik zie ook het antisemitisme toenemen."

Ze vervolgt: "Spreekkoren in stadions met verwijzingen naar de Tweede Wereldoorlog, die veel te lichtzinnig worden gemaakt, met complottheorieën over Joodse weldoeners. Het is van een gruwelijkheid en van zo'n ongelofelijke onbeschaafdheid. Het is zorgelijk. Het is erg."

Beveiliging

In Amsterdam worden er nog steeds Joodse instellingen beveiligd. Halsema: "Er is wereldwijd nog steeds een dreiging voor de Joodse gemeenschap. Er blijken ook, uit bijvoorbeeld de aanslag op de synagoge in Pittsburgh, nog altijd extremisten zijn die het voorzien hebben op onze Joodse gemeenschap."

Zodra het conflict in de Midden-Oosten opspeelt, heeft het weerslag op de Amsterdamse Joodse gemeenschap. "Je ziet dat er onmiddellijk een verband wordt gelegd. Het is voor de Joodse gemeenschap hier afschuwelijkheid om altijd verbonden te worden met de politiek van de staat Israël. Dat is echt iets anders: het zijn internationale problemen die geen vat zouden mogen hebben op het welzijn en de veiligheid van onze Joodse gemeenschap in onze stad."

Onderwijs

Halsema stelt dat de sleutel in het onderwijs en opvoeding ligt. "Je moet voorkomen dat mensen dit doen. Als er antisemitisme plaatsvindt, is dat strafbaar. Er moet dan in de eerste plaats vervolgd en veroordeeld worden. Ik denk dat het belangrijker is dat er ook veroordelingen volgen dan dat je meteen naar de strafmaat kijkt. Het is soms lastig te bewijzen. Ik denk dat het van groot belang is dat ze zich schuldig maken er straf op volgt."

De burgemeester besluit: "Ik denk dat het van groot belang is dat mensen die in de politiek zitten, mensen die deel uitmaken van de bestuurlijke en culturele voorhoedes in dit land, dat die ten alle tijden het goede voorbeeld geven. We zien namelijk verruwing. Er worden suggesties toegelaten. Dat is buitengewoon kwalijk. Joodse Nederlanders moeten zich ten alle tijden veilig voelen. Amsterdam zou Amsterdam niet zijn zonder zijn Joodse gemeenschap. We zijn schatplichtig aan onze Joodse gemeenschap. Amsterdam gaat niet vooruit als onze Joodse gemeenschap niet in volle vrijheid meer kan meedoen in onze stedelijke leven."

Bekijk hieronder het hele Gesprek met de Burgemeester, waarin Halsema ook reageert op de vraag: waarom moeten vierduizend boeken vernietigd worden nu een oud-stadsarcheoloog zich schuldig heeft gemaakt aan grensoverschrijdend gedrag?

AT5

Heb je een (anonieme) tip, ervaring of informatie die je graag zou willen delen? Klik hier om rechtstreeks contact op te nemen met journalist Nicolaï Brannan of mail naar [email protected].