Het gemeentelijke vervoersbedrijf had verwacht dat het ongewenst gedrag, dat in coronatijd begon toe te nemen, wel weer zou dalen na de pandemie. Dat is niet gebeurd. Er zijn nog steeds in toenemende mate incidenten waarbij personeel wordt uitgescholden, bespuugd of geprovoceerd.

Dronkaards en agressieve slapers

Aanleiding is vaak dat mensen geen kaartje hebben of willen kopen. Het GVB zegt een 'verharding en normvervaging in de maatschappij' te zien, wat 'uiteraard veel weerslag heeft op het ov', en noemt dit zorgelijk.

Ook zijn er meer dronken reizigers die overlast geven, of in slaap zijn gevallen en agressief worden als ze gewekt worden, vooral op het Centraal Station. Bij haltes in de buurt van scholen krijgt het GVB bovendien te maken met groepen baldadige jongeren die niet willen betalen voor hun reis.

Alle poortjes open

Wat ook steeds meer voorkomt, is het misbruik van de 'noodknop', waarmee alle metropoortjes tegelijk open gaan staan en reizigers dus zonder vervoerbewijs in en uit kunnen lopen, vertelt GVB-woordvoerder Edgar van de Pas. "Dat is ook nog eens een nadeel voor mensen die wél betalen, want die kunnen niet uitchecken."

Ook wordt de deur voor personeel, de zogeheten 'servicedeur', veel misbruikt. Die is voor noodsituaties of voor voertuigen die moeten schoonmaken op het perron, bijvoorbeeld. Deze deuren stonden van tijd tot tijd nog wel eens open, vertelt Van der Pas. "De precieze reden weet ik niet, maar mensen konden daardoor gewoon naar buiten lopen." 

Het GVB startte daarom een paar maanden geleden met het op slot zetten van deze servicedeuren door middel van een kettingslot. Dat had echter een vervelend neveneffect: sommige mensen zochten andere manieren om niet voor hun reis te hoeven betalen en trapten daarom de poortjes op de metrostations in. Hierdoor schoten alle andere poortjes ook open, zoals wanneer er op de noodknop gedrukt wordt.

Meer personeel

Het GVB heeft behoefte aan meer 'ogen en oren', bijvoorbeeld meer personeel op de stations of rond haltes. Volgens Van der Pas is het bedrijf goed op weg om nieuwe mensen te werven. "Er zijn gelukkig nog genoeg mensen die op de tram en in de bus willen zitten."