De populariteit van e-bikes valt niet te negeren. Waar de elektrische fiets enkele jaren geleden nog een uitzondering op het fietspad was, zoeven de Fatbikes, Van Moofs, Cowboys en Velorettis nu massaal door de stad. Vijftig procent van de nieuw verkochte fietsen is een e-bike. 

En dat zorgt steeds vaker voor ongelukken. Zo waren er in 2022 vijftig procent meer ongevallen met elektrische fietsen ten opzichte van het jaar daarvoor. AT5 legde de kwestie vorig jaar voor aan het AT5-panel: driekwart van de 1900 panelleden zei dat de verkeersveiligheid op het fietspad is verslechterd sinds de komst van e-bikes. 

"Het gevoel van onveiligheid heeft mogelijk tot gevolg dat mensen minder durven te fietsen, wat uiteraard zeer onwenselijk is", schrijft wethouder Melanie van der Horst (Verkeer) vandaag in een brief aan de gemeenteraad.

'Juridisch nog niet haalbaar'

Om dat gevoel van onveiligheid tegen te gaan, beloofde het huidige college in het coalitieakkoord dat de mogelijkheden voor een maximumsnelheid op het fietspad onderzocht zouden worden. Het is een van de plannen voor betere verkeersveiligheid in de stad. Zo gaat in december de maximumsnelheid voor het verkeer, waaronder auto's, op bijna alle wegen en straten in de stad verlaagd worden naar 30 kilometer per uur.

Omdat een lagere snelheid voor verkeer voor álle weggebruikers geldt, dus ook fietsers, zal ook de maximumsnelheid voor e-bikes op die wegen naar dertig kilometer per uur gaan. Idee was dat de maximumsnelheid op het fietspad lager zou worden dan dat, maar dat is volgens het onderzoek juridisch niet haalbaar. 

"De huidige wetgeving geeft geen mogelijkheid om voor fietsers (elektrisch op of eigen kracht) een andere, lagere maximumsnelheid (zoals 20 km/uur) in te voeren op vrijliggende fietspaden naast wegen waar 30 km/uur geldt. Ook is het instellen van een maximumsnelheid op solitaire fietspaden (zoals in parken), niet mogelijk. Daarvoor is nieuwe landelijke regelgeving nodig", schrijft de wethouder. 

Handhaving

En ook de handhaving van zo'n maximumsnelheid blijkt een moeilijke opgave. De gemeente is ook hierover in gesprek met het Rijk. In 2022 heeft de Tweede Kamer een motie aangenomen om te onderzoeken hoe een maximumsnelheid van 25 km/u voor e-bikes te handhaven is. Volgens de wethouder heeft de politie te beperkte capaciteit om dit te doen. 

Deel van de motie is ook om het opvoeren van elektrische fietsen te verbieden. Nu is dat nog toegestaan, hoewel deze fietsen niet de openbare weg op mogen. Omdat er nog onvoldoende handhaving is, komt dit wel nog voor.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat werkt op dit moment aan nieuwe regelgeving voor Licht Elektrische Voertuigen (LEV's), waaronder e-bikes en e-steps vallen. Er moet meer duidelijkheid komen voor consumenten, fabrikanten en wegbeheerders. Denk aan technische eisen, maar bijvoorbeeld ook minimumleeftijden voor het gebruik van LEV's. 

Nieuwe pilots

De gemeente zelf gaat dit jaar beginnen met een pilot met de ambulance Amsterdam-Amstelland. Doel van de pilot is om meer inzage te krijgen in het aantal en de omvang van ongelukken met elektrische fietsen. Ook komen er vanaf morgen camera's op negen plekken in de stad om onderzoek te doen naar de drukte, snelheid en rijstijl op de fietspaden. 

Deze camera's komen op de Ceintuurbaan, de Jan Pieter Heijestraat, de Ooster Ringdijk, het Vondelpark, de Linneausstraat, Weteringsschans, Asterweg en de Eerste Constantijn Huygensstraat. 

"Parallel op de resultaten van de onderzoeken over fietssnelheden en gesprekken met het Rijk onderzoeken we dit jaar of de pilot 30-20 km op straat uitgevoerd kan worden. In deze pilot geldt een keuze voor fietsers door middel van een onverplicht fietspad om vrijwillig 20 km/u op fietspaden te fietsen, of maximaal 30 km/u op de rijbaan. Een snellere fietser wordt daarmee verleid op de weg te fietsen of zijn snelheid te verlagen op het fietspad, waarmee naar verwachting de verkeersveiligheid op fietspaden toeneemt", concludeert de wethouder.