De belasting voor woningbezitters (ozb) stijgt met zo'n 27 procent, maar daar tegenover staan investeringen in de stad: extra geld voor het afvalprobleem en ook het financiële gat voor de jeugdzorg wordt gedicht. Of de rekening daarvoor bij de Amsterdammers komt te liggen? "Nee, dat ben ik niet met je eens. We hebben de rekening ook al bij de toerist gelegd", aldus wethouder Financiën Hester van Buren in een extra uitzending van AT5's Park Politiek over de Amsterdamse begroting voor volgend jaar.
Bent u blij dat het allemaal naar buiten is?
Ja, en ik vind ook dat we een mooie begroting hebben gepresenteerd.
De vraag die ik altijd stel: hoe is de retraite gegaan? Dan is het antwoord altijd: goed en in harmonie, maar ik begreep dat jullie dit keer naar een andere plek zijn gegaan: het Mandelahuisje in de stad. Waarom?
We wilden in de stad blijven, dat is wel zo efficiënt. Het Mandelahuisje is een mooie locatie bij het water. Ik weet niet wat we volgend jaar gaan doen. De ambtenaren bepalen dat altijd.
Ik begreep dat de wethouders het water in zijn gesprongen...
Goh, heb je dat begrepen? Haha. Ik kan één ding zeggen: ik was het niet.
U bent wethouder Financiën, het gaat veel over euro's, u moet een sluitende begroting presenteren. Uiteindelijk gaan die euro's ook over het leven van de mensen. Is het geen risico dat een wethouder financiën dat uit het oog verliest?
Fijn dat je die vraag aan mij stelt, want volgens mij ben ik juist een wethouder die veel oog heeft voor de mensen. Dat heeft ook het hele college. Om even terug te komen op de retraite: het was echt heel erg harmonieus. We hebben gekeken naar de noden van de stad. Daar hebben we helemaal geen discussie over gehad.
Het risico is toch wel zo dat er soms een plus of min bij moet bij bepaalde portefeuilles om de begroting te sluiten?
Ja, ook dat, maar dan kijken we wel: wat vinden wij belangrijk en wat zijn de belangrijkste punten. Juist als wethouder financiën kijk je heel erg breed. Dat nam ik mij ook voor toen ik het werd. Geld is een middel, daar stuur je mee. Zo vind ik ook dat de wethouder financiën moet kijken, maar ook de minister van financiën. Natuurlijk zorg je er ook voor dat de begroting op orde is. We moeten prudent beleid voeren en dat hebben we nu ook gedaan.
U heeft een sociaaldemocratisch hart als PvdA'er, waar bent u als sociaaldemocraat het meest trots op?
Ik ben er trots op dat we als gemeente Amsterdam de pleisters kunnen plakken en het tekort in de jeugdzorg voorlopig kunnen dichten. Ik ben trots op dat we de sociale basis, de welzijnsvoorzieningen, op niveau kunnen houden. En ik ben trots op dat we de bed-bad-brood-regeling in stand kunnen houden.
De afvalstoffenheffing blijft na jaren van stijgen gelijk. Blij mee?
Zeker. Je kijkt ook naar de lasten van de inwoners. Als we de kosten van afval en reiniging zouden doorberekenen, dan zouden we voor een eenpersoonshuishouden de afvalstofheffing moeten laten stijgen met veertig euro. Een meerpersoonshuishouden zou vijftig euro meer moeten betalen. Wij hebben gezegd: dat willen dempen.
"We moeten ook heel erg sturen op gedragsverandering"
U maakt extra geld vrij voor het afvalprobleem in de stad. U zei eerder al: dit is topprioriteit van het hele college. U maakt in totaal dertien miljoen euro extra vrij. Dit jaar al 1,5 miljoen extra voor de zomeraanpak. Eenzelfde bedrag voor deze aanpak volgend jaar. En dan nog volgend jaar nog eens 5 miljoen euro extra en in 2026 ook. Dat ongeveer 2 procent extra op de afvaluitgave van de stad, die in totaal 250 miljoen euro is.
Vergeet niet dat we bij het coalitieakkoord al extra geld hebben vrijgemaakt.
Dat heeft het niet opgelost.
Nee, dat heeft het niet opgelost. We hebben extra geld vrijgemaakt uit de toeristenbelasting voor de afval en reiniging.
Dat heeft het ook niet opgelost. Dit extra geld gaat het toch ook niet oplossen?
We gaan het zeker niet alleen oplossen. We moeten ook heel erg sturen op gedragsverandering. We hebben ook statiegeldproblematiek. We kijken voor de oplossing ook naar het rijk. We nemen nu die dertien miljoen voor de korte termijn.
Het is inderdaad niet eens structureel geld...
We willen ook kijken naar andere steden om te kijken of het slimmer kunnen aanpakken. Met alleen maar meer geld gaat het niet lukken. We hebben de bezoekers en de Amsterdammers ook nodig.
Maar er zijn toch ook meer vuilnisophalers nodig?
Nou, nee zo zeer niet. We halen het vuil dus op. Wij moeten ervoor zorgen dat alles netjes wordt opgehaald. Als de mensen het in de stad ook nog netjes aanbieden, dat zou ook een stuk helpen. We gaan ook meer handhaven op verkeerd aanbieden van het afval, dat speelt erg in het centrum.
Het een topprioriteit noemen en maar 2 procent extra vrijmaken, dat rijmt toch niet met elkaar...
Ik begrijp het, maar het is niet alleen extra geld. Het moet ook slimmer, maar er moet ook een gedragsverandering bij Amsterdammers komen. Het is en en. Daarom verhogen we de afvalstoffenheffing niet, omdat we willen ook eerst laten zien dat de stad netjes is. Ik vind dertien miljoen best een aanzienlijk bedrag.
Verspreid over drie jaar, dat moet er dan wel bij gezegd worden.
Ja, maar met alleen extra geld los je het niet op.
U gaat 85 miljoen euro extra per jaar ophalen door de onroerendezaakbelasting (ozb) te laten stijgen. De belasting voor huizenbezitters. Voor het huishoudboekje van de Amsterdammer met een koophuis maakt het natuurlijk niet uit of de afvalstoffenheffing omhoog gaat of de onroerendezaakbelasting (ozb), ze voelen het in hun portemonnee. De onroerendezaakbelasting (ozb) stijgt met 27 procent: van gemiddeld 313 naar 399 euro.
Het is gemiddeld dus tachtig euro.
27 procent.
Ja, 27 procent, maar het gaat om het gemiddelde. Om echte euro's. Het is tachtig euro per jaar.
"Den Haag zegt: jullie hebben verdiencapaciteit op de ozb, die kan hoger"
Als alles 27 procent stijgt, dan is de Amsterdammer failliet..
Alles gaat niet 27 procent omhoog, maar die vergelijking gaat mank.
U grijpt terug naar dat nettobedrag, het gaat om de percentages, De gemeente besluit om de ozb met 27 procent te laten stijgen.
Nog even daarover. Den Haag gaat over het gemeentefonds. Wij worden gekort op onze middelen. Den Haag zegt: jullie hebben verdiencapaciteit op de ozb, die kan hoger.
U moest wel?
Het is ook een reactie. We verhogen de ozb ook omdat we de jeugdzorg niet in de kou willen laten staan en omdat we de afvalstoffenheffing niet willen laten stijgen.
Waarom kiest u ervoor de basisvoorziening van de burger, een woning, meer te belasten en niet de toerist, dat is plezier...
De toeristenbelasting hebben we vorig jaar verhoogd naar 12,5 procent.
Daar had toch nog wat bij gekund?
Dat hebben we vorig jaar al gedaan, dat was een hele grote stap. Ook Den Haag heeft de btw op hotels verhoogd. Wij moeten ook een betrouwbare overheid zijn en niet het jaar erop weer de toeristenbelasting verhogen.
Er is een motie aangenomen in de raad waarin staat dat het verder verhoogd mag worden. Dat is toch betrouwbaar? De sector weet toch wat eraan kan komen.
De sector weet wat eraan kan komen, de btw-verhoging komt er nu al. We hebben vorig jaar gekozen voor een aanzienlijke verhoging. We zijn een barmhartige en solidaire stad: we vinden dat de sterkste schouders de zwaarste lasten moeten dragen.
Verliest u dan niet uit het oog dat ook in een koopwoning een kwetsbare Amsterdammer kan wonen of iemand die geen gelijke kansen heeft?
Dat verliezen we natuurlijk niet uit het oog. Daarom hebben we de afvalstoffenheffing niet verhoogd. In een koopwoning kunnen ook mensen wonen die een lager inkomen hebben. Over het algemeen wonen de lagere middeninkomens hier in de stad in een huurwoning.
Maar het college kiest er wel voor om niet de rekening bij de toerist te leggen, maar bij de Amsterdammer.
Nee, dat ben ik niet met je eens. We hebben de rekening ook al bij de toerist gelegd.
"Je moet blijven investeren in de toekomst van de stad"
In deze begroting kiest u er wel voor de rekening bij de Amsterdammer te leggen.
De vorige begroting loopt door. We hebben vorig jaar al gekozen voor de 12,5 procent verhoging van de toeristenbelasting. Al die miljoenen die we ophalen bij de toerist blijven komen.
De stad investeert veel in de stad. Het gevolg is wel: de schuld van groeit 6,9 miljard eind dit jaar naar 8,9 miljard euro in 2028. U noemt het een verantwoorde schuldontwikkeling. Kan het zo zijn dat als die stijgende lijn doorzet het op een gegeven moment niet meer verantwoord is?
We hebben ook met de raad heel goed afgesproken wat de verantwoorde schuldontwikkeling is en die houden we goed in de gaten. De provincie heeft ook normen en die controleert ons.
De schuld stijgt nu wel hard toch?
We stijgen langzaam. We zitten nu op een schuldquote - als we op die 8,9 miljard zitten - van 83 procent. De grens is 110 procent.
U komt van 6,9 miljard, als je zo blijft doorstijgen, dan kom je op een gegeven moment toch in de knel?
Het is niet zo dat we door blijven stijgen. We hebben nu gezegd: tot 8,9 miljard.
Een volgend college wil ook investeren in de stad.
Het vorige college heeft dat ook gedaan. Je moet blijven investeren in de stad. Natuurlijk zit er een grens aan. Je moet kijken of je de kapitaallast aankan: kun je het aflossen? Dan kijk je naar de renteontwikkeling. We hebben risicoprofielen en stresstesten. Je moet blijven investeren in de toekomst van de stad.
Is de zorg niet: je legt de rekening bij de volgende generatie?
Nee, nee, omdat wij hier verantwoord mee omgaan. De stad bestaat al heel lang en op deze manier zorg je ook dat de stad nog veel langer blijft bestaan.
"We gaan ook op onze eigen organisatie bezuinigen"
De gemeente gaat vanaf 2028 23 miljoen euro bezuinigen. Waarom niet gelijk vanaf volgend jaar?
We beginnen al eerder: in 2026. Het stijgt, want je kunt het niet in één keer doen. Het is een ingroeimodel. Het is een structurele bezuiniging, dat betekent wel wat. Jaarlijks moet je dat bedrag dan bezuinigen. We gaan ook op onze eigen organisatie bezuinigen en ook kijken naar onze huisvesting en misschien panden afstoten.
Maakt u zich eigenlijk zorgen over de politieke ontwikkelingen in Den Haag en de mogelijke gevolgen voor de gemeentebegroting?
Jazeker, en niet alleen voor onze eigen begroting, maar voor de gemeentebegrotingen in het hele land. Ik werk veel samen met collega-wethouders van financiën. Wij konden de ozb nog verhogen, maar er zijn ook gemeenten die dat absoluut niet kunnen en ook geen parkeeropbrengsten hebben of een toerist. Dan betekent het daar wel: het enige zwembad of buurthuis moet sluiten.
Amsterdam zet 100 miljoen apart om meer pleisters te plakken. Op welke sectoren wilt u dat doen?
Dat weet ik nog niet. We nemen dat weer mee in de Voorjaarsnota en kijken naar het rijk wat daar nog meer gaat gebeuren. Er wordt ook ontzettend veel wordt bezuinigd op het openbaar vervoer. Ik kan wel zeggen: dat kunnen we niet oplossen met het incidentele geld van 100 miljoen. Wij willen onze inwoners niet in de steek laten.
Wanneer bezoekt u de minister van Financiën?
Zo snel mogelijk. Hij heeft het nu nog even druk. Ik probeer een afspraak te maken, dat komt wel goed denk ik.
💬 Whatsapp ons!
Heb jij tips? Of een interessante foto of video gemaakt? Stuur ons jouw nieuws op 0651190938!