Met twee hartverscheurende verklaringen hebben de twee dochters van Toni Heeremans-de Jong, beter bekend als oma Toni, hun hart in het openbaar kunnen luchten. Hun 96-jarige moeder werd in maart vorig jaar vanuit het niets neergestoken door Vino H., ze overleed later in het ziekenhuis.
'We zijn blij dat we nu eindelijk iets mogen zeggen. Nooit zal ik die donderdag vergeten. Mijn moeder belde: "Je moet nu komen, ik ben straat aangevallen en geslagen." Er ging tijdens de fietstocht van alles door me heen, tot ik in de Govert Flinckstraat kwam. Politie, afzettingen, ik mocht niet naar binnen naar mijn moedertje. Maar de echte genadeklap kwam in de ambulance, ze zat van top tot teen onder het bloed.'
De weken na de steekpartij noemt de dochter een marteling. 'Haar toestand was levensbedreigend. Ik knapte van binnen, de grootste nachtmerrie begon. Ik was woest. Het was de hel voor me om haar zoveel pijn te zien lijden. Het was een werkelijke marteling, ik moest verschrikkelijk huilen.
'Durf niet door de Govert Flinck'
Na de crematie kwam de pure woede. 'Het was een weerloze oude vrouw. Niet alleen is onze moeder ons afgenomen, maar ook ons ouderlijk huis. Ons honk. Ze was echt een mater familias. Ik durf nu niet eens door de Govert Flinck te lopen. Dit had mijn moeder niet verdiend, zomaar zonder enige aanleiding neergestoken en op deze manier te moeten sterven. Ze zat nog vol plannen. Haar lichtpuntje is nu uitgegaan.'
De tweede dochter schetst het aandoenljike beeld van een oude vrouw die nog midden in het leven stond, een geliefde vrouw in de buurt. 'Mijn moeder had nog steeds interesse in de medemens. Elke dag ging ze naar buiten om boodschapjes te doen met haar rollator. Daar genoot ze van. Lekker in de buitenlucht, dan maakte ze een praatje met bekenden op de Albert Cuyp. Totdat ze ineens van achter werd aangevallen.'
'Tot het laatste moment gestreden'
'Ik kan het nog steeds niet begrijpen dat iemand zoiets doet. Ze heeft drie verschrikkelijke weken doorgemaakt, met helse pijnen. En toch streed ze tot het uiterste. Het laatste stukje levensgeluk dat ze nog met ons had mogen beleven, is volledig verwoest. Ik zal het nooit kunnen begrijpen, mijn moeder die zoveel wilskracht heeft getoond. Dit verlies, zo plotseling, zo zinloos, is enorm'. Om daar bijna schreeuwend aan te voegen: 'Door een zinloze, laffe daad.'
De verklaringen maakte veel los in de rechtszaal, behalve bij de verdachte zelf, Vino H. luisterde roerloos aan. Hij ging, in tegenstelling tot eerdere zittingen, nu wel uitgebreid in op vragen van de rechtbank. Uit zijn antwoorden komt duidelijk naar voren dat Vino H. vreselijk in de war was, onderzoekers hebben ook geconstateerd dat hij lijdt aan schizofrenie.
'Het moest een kwetsbaar iemand zijn'
'Ik ben heel erg mishandeld door mijn vader. Ik wilde die 19e maart iets doen, ik wilde een willekeurig persoon neersteken. Het moest een kwetsbaar persoon zijn, jonge kinderen of bejaarde mensen.'
Hij zegt zich weinig te herinneren van die dag. 'Ik denk dat ik heel erg in de war was. Zo heb ik mij zelf nooit gekend. Een mes en iemand neersteken, dat hoort niet bij mij. Maar toch moest ik doen.' Bij het zien van een foto van het mes zegt hij: 'Het kan misschien van mij zijn geweest. Misschien vind ik het niet belangrijk.'
Toni was een instrument, geen mens
De 96-jarige Toni Heeremans was voor H. 'een instrument om zijn vader te straffen, niet een mens.' H. volgde de bejaarde vrouw met haar rollator enkele minuten voordat hij haar neerstak. 'Ik was bang dat iemand mij iets zou aan doen. Het was puur de angst dat iemand op mij af zou rennen of uit de auto zou stappen. Het is in een flits gebeurd. Naar oma Toni toe heb ik er veel spijt van. Maar als ik zie wat mij is aangedaan en hoe ik ben gekwetst, is het het waard geweest.'
Mark Schrader volgt voor AT5 de zaak in de rechtszaal en doet op Twitter verslag: Tweets by @markschrader