Waarom al die commotie over de vergunningen van rondvaartboten, vraag je je misschien af. Nou, een rondje varen in Amsterdam is op de Efteling na de populairste attractie van Nederland. De grachten zijn een goudmijn.
Holland Marketing maakte deze week de vijftig populairste attracties van 2016 bekend. Op plek 5 Lovers Canal Cruises met 1.800.000 bezoekers en op plek 7 Stromma (voorheen Canal Company) met 1.498.433 bezoekers.
Tel de klanten van die grote bedrijven bij elkaar op en doe er nog de bezoekers van alle andere rederijen bij en dan kom je naar schatting uit op ongeveer 4 miljoen bezoekers per jaar. Ter vergelijking: de Efteling, de populairste attractie van Nederland, trok in 2016 4.764.561 bezoekers. Op plek 2 staat het Rijksmuseum. Daar kwamen vorig jaar 2.259.987 mensen.
Lees ook: Wethouder weigert vergunningen rondvaartboten opnieuw te verdelen
Macht van grote rederijen breken
De laatste dagen zijn de rondvaartboten in het nieuws omdat het stadsbestuur opnieuw de vergunningen heeft verdeeld. Het plan was zo de macht van de grote rederijen te breken en ruimte te bieden aan meer kleine rederijen. Maar het resultaat is dat bijzondere historische schepen geen vergunning hebben gekregen en hun plaats wordt ingenomen door normale rondvaartboten, waarvan een groot deel van een grote rederij. Voor verschillende kleine en middelgrote rederijen zijn ontslagen onvermijdelijk, sommigen dreigen zelfs failliet te gaan.
Rondvaarten steeds populairder
De hoge bezoekerscijfers voor de rondvaarten in Amsterdam komen niet uit de lucht vallen. Amsterdam Marketing ziet in de cijfers dat de rondvaarten al jaren aan populairiteit winnen. Het marketingbureau van de stad voert één keer in de vier jaar een groot bezoekersonderzoek uit, voor het laatste in 2015. Toen viel het op dat 'significant meer mensen' een attractie bezochten dan in 2011 (49 procent ten opichte van 29 procent).
De populairste attracties van de stad - musea vallen onder een andere categorie - zijn de Heineken Experience en de rondvaarten, gevolgd door Artis, de I Amsterdam-letters en het Sexmuseum.
Lees ook: Fel debat over rondvaartboten: gemeenteraad eist onderzoeken
'Iedereen maakt een rondvaart'
'Je weet gewoon: de mensen die naar Amsterdam komen, maken bijna allemaal een rondvaart', zegt Ramon van der Storm, directeur van rondvaartaanbieder Blue Boat. Of je daarna nou naar de Heineken Experience gaat of naar het Van Gogh Museum. 'Rondvaarten horen bij Amsterdam.
Ga maar na: zelfs de meeste Nederlanders hebben vaak wel een rondvaart gemaakt, misschien als kind of bij een feest.' Van der Storm kan natuurlijk alleen voor zijn eigen bedrijf spreken, maar hij denkt dat ook de andere aanbieders een stijging zien in het aantal bezoekers. Hij verwacht dit jaar 2 tot 5 procent groei vergeleken met 2016.
'Politiek heeft het mis'
In zijn branche gaat jaarlijks 50 miljoen euro om, weet Van der Storm van cijfers uit 2013. 'Dat klinkt misschien hoog, maar de winst valt wel mee. Het gemiddelde rendement is 8 procent', zegt de directeur. 'Heel anders dan sommige politieke partijen in de stad denken. Die hebben het idee dat de grote rederijen in de stad heel veel geld verdienen en dat dat niet eerlijk is.'
Goed, hij wordt er ook niet arm van, bekent Van der Storm. 'Maar 8 procent is een vrij gezond redement, echt grote bedrijven als Shell halen daar hun neus voor op.'
Lees ook: Dossier: nieuwe regels rondvaartbranche
Slachtoffers van het proces
Een ander wijdverspreid misverstand is dat de rondvaartbranche alleen uit die grote glazen boten met toeristen bestaat. Er is meer dan dat, vertelt Frans Heijn van Verenigde Rederijen Amsterdam. De kleine rederijen die hij vertegenwoordigt, vervoeren ongeveer 150.000 mensen per jaar.
Ze doen geen rondvaarten, maar hebben grote en kleine 'hospitalityschepen', voor een verjaardag, een trouwerij, een bedrijfslunch. Of zoals Heijn het zegt - en nu raken we de kern van het probleem: 'Die aardige lieve mensen die historische en elektrische schepen behouden, maar nu het slachtoffer worden van het nieuwe vergunningenproces van de gemeente.'