Start van hoofdcontent

Stad

nl

Van Java-eiland tot de bioscoop: zo staat de stad stil bij 4 mei

4 mei 2018, 11.21 uur · Aangepast 4 mei 2018, 12.08 uur · Foto: Flickr/Franklin Heijnen

Op de Dam is vanavond om 20.00 uur de Nationale Dodenherdenking. Heel Nederland is twee minuten stil om de Nederlandse slachtoffers van oorlogen over de wereld te herdenken. Maar de Dam is niet de enige plek in de stad waar wordt stilgestaan bij oorlogsslachtoffers.

Stille tocht
Voorafgaand aan de herdenking op de Dam is de jaarlijkse stille tocht naar de Nationale Herdenking. Waarnemend burgemeester Jozias van Aartsen loopt samen met honderden mensen naar de Dam. De tocht begint voor het Stadhuis. Om 18.00 uur is daar eerst muziek te horen met aansluitend een toespraak. Een halfuur later vertrekt de stille tocht naar de Dam.

Herdenking zeelieden
Eerder op de dag wordt er ook op verschillende plekken al herdacht. Zo worden bij het oorlogsmonument 'Zeeman op de uitkijk' op de kop van het Java-eiland de omgekomen zeelieden van de koopvaardij herdacht die tijdens de herdenking van de voormalige Stoomvaart Maatschappij 'Nederland'. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gingen er 412 koopvaardijschepen verloren en kwamen er 3600 zeelieden om. De herdenking begint om 10.30 uur.

Lees ook: Lotty overleefde als enige van haar familie de oorlog: 'Ik moest op een bankje slapen'

Omgekomen sporters
Ook de tijdens de Tweede Wereldoorlog omgekomen sporters worden speciaal herdacht vanochtend. De Sportherdenking wordt sinds 2005 georganiseerd door Comité Nationale Sportherdenking. Vanaf 11.00 uur worden er bij het beeld van Promotheus bij het Olympisch Stadion bijzondere filmbeelden en foto's vertoond. Om 12.30 uur is de herdenking zelf. 

Herdenkingsconcert
Op dezelfde tijd als de Nationale Dodenherdenking is er in de Jordaan ook een herdenking. Om 19.30 uur start er een stille tocht vanaf het Marnixbad richting de Noordermarkt. Om 20.00 uur wordt daar stilgestaan bij de oorlogslachtoffers en worden er kransen gelegd. Daarna volgt er een gratis herdenkingsconcert in de Noorderkerk. Het concert wordt uitgevoerd door het Vivezza Trio, bestaande uit violiste Inger van Vliet, klarinettiste Nicole van Jaarsveld en pianiste Angélique Heembergen. 

Anne Frank
Voordat Anne Frank onderdook woonde ze aan het Merwedeplein in de Rivierenbuurt. Er staat daar een monument van Anne Frank, dat symbool staat voor de 14.000 buurtgenoten die zijn omgebracht tijdens WOII. Bij dat monument wordt ook een herdenking gehouden. Na het stiltemoment om 20.00 uur is er een programma in boekhandel Jimmink aan de Waalstraat.

Films en tentoonstellingen
Naast herdenkingen worden er door de hele stad films vertoond, zijn er tentoonstellingen en worden er verhalen verteld die te maken hebben met de oorlog of de jodenvervolging. Zo zijn er de Open Joodse Huizen: op 36 locaties in de stad worden er kleinschalige bijeenkomsten gehouden met betrokkenen van de oorlog. Zo wordt aan de Stadionweg 126 het verhaal verteld van de familie De Vries en hoe joodse medewerkers van de Hema konden overleven dankzij de hulp van medewerkers van die winkel.

Lees ook: Tinie verloor haar vader in de oorlog: 'Wees lief voor mama, die moet nu ook mijn plaats innemen'

In Hotel Arena is er de gratis tentoonstelling Stad in Oorlog. Te zien zijn foto's van het dagelijks leven in Amsterdam tijdens de oorlogsjaren. In het Zonnehuis in Noord is de tentoonstelling Tweede Wereldoorlog in Tuindorp Oostzaan te bezoeken. Daar hangen onder meer foto's van de bombardementen op de scheepswerven van NSM en de NDM. Films die te bezichten zijn, zijn onder meer Der Hauptmann (Ketelhuis) en de documentaire De reis van Eijsden in Sociëteit De Tweede Uitleg. 

Natuurlijk zijn er veel meer herdenkingen, tentoonstellingen en verhalen die de moeite waard zijn in de stad. Een volledig overzicht is te vinden op de site van 4 en 5 mei Amsterdam.