Het systeem dat door het ministerie van Onderwijs wordt gehanteerd om te bepalen hoeveel geld universiteiten krijgen moet op de schop. Dat vinden Tweede Kamerleden van zowel de coalitie als de oppositie.
Dit zeggen zij in reactie op de AT5-reportage over groeiende problemen waar de UvA en de VU mee kampen als gevolg van de explosieve toename in het aantal studenten. In de reportage noemen bestuursvoorzitters Geert ten Dam (UvA) en Mirjam van Praag (VU) het huidige bekostigingssysteem problematisch. Zij zeggen dat de universiteiten nu worden geprikkeld om te blijven groeien, omdat zij dan meer geld krijgen van het ministerie.
Lees ook: Universiteiten bezorgd over explosieve groei studenten: 'Kwaliteit onderwijs staat op het spel'
Uit onderzoek van AT5 blijkt dat er ten opzichte van vorig jaar 5 procent meer studenten rondlopen op de UvA (ruim 34.000) en zelfs 8 procent meer op de VU (24.432). Omdat het aantal studenten blijft toenemen, maar de zak geld vanuit de overheid niet hard genoeg meegroeit, is het budget per student gedaald van 19.900 euro, naar 15.000 euro.
'Zoveel groei is een probleem'
Onder meer Harry van der Molen, Kamerlid namens coalitiepartij CDA, onderkent dat hier iets aan moet worden gedaan. 'vijf procent groei, zoals dat nu is berekend, is wel heel groot. Dit gaat automatisch tot bezuinigingen leiden.' Oppositiepartij SP sluit zich daarbij aan. 'Zoveel meer toestroom, dat is wel echt een probleem', zegt Frank Futselaar die vindt dat er dan ook meer middelen moeten komen om de tekorten op te vangen.
Volgens D66-lid Paul van Meenen is meer budget vrijmaken geen oplossing. 'Het idee dat er meer bezuinigd wordt, is gewoon onjuist. Er gaan miljoenen extra naar het hoger onderwijs, dat lijkt nu te worden ontkend. Maar die groei is het natuurlijk gewoon, dat valt niet te ontkennen.'
Vernieuwen van bekostigingssysteem
Dat het huidige bekostigingssysteem toe is aan herziening, daar zijn Van de Molen, Futselaar en Van Meenen het over eens. Futselaar: 'Je ziet dat universiteiten nu heel hard hun best doen om internationale studenten binnen te halen om hun stuk van de taart groot te houden. Daar moeten we echt iets aan doen.'
Van der Molen denkt aan een financiering die meer gaat over 'studeerbaarheid': 'Financiering per studiepunt zou bijvoorbeeld een goede manier zijn. Dat kan invloed hebben op de werkdruk van docenten en de studiedruk van studenten, omdat je zelf meer invloed hebt op hoe je je studie inricht.'
Begrotingsdebat Onderwijs
De Tweede Kamer debatteert volgende week over de onderwijsbegroting. Volgens de leden zal het vernieuwen van het systeem dan zeker ter sprake komen. Van Meenen verwijst overigens wel nog naar de Commissie van Rijn die momenteel al onderzoek doet naar hoe de financiering van het hoger onderwijs beter kan worden ingericht. 'Die gaan in het voorjaar hier advies over geven.'
Maar volgens de SP duurt dit veel te lang. Frank Futselaar wil dan ook volgende week voorstellen af te zien van dit onderzoek. 'Nu moeten we dat gesprek voeren, we kunnen niet wachten tot april. De nood is zo hoog, ik snap niet dat we niet steviger met de vuist op tafel slaan.'