Eén op de vijf Amsterdammers is laaggeletterd. Amsterdammers die moeite hebben met lezen en schrijven lopen hierdoor in hun dagelijks leven tegen problemen aan die grote gevolgen kunnen hebben voor hun privéleven en hun gezondheid.
Laaggeletterden zijn mensen die moeite hebben met lezen, schrijven, rekenen en omgaan met computers. Amsterdam telt 150.000 laaggeletterden. Dit komt neer op één op de vijf Amsterdammers, in sommige stadsdelen (Zuidoost en Noord) is het zelfs één op de drie.
Cabaretier Jeffrey Spalburg gaat voor AT5 de komende weken op stap met verschillende Amsterdamse laaggeletterden. Hij ontdekt wat de invloed is van laaggeletterdheid op hun dagelijks leven. In de eerste aflevering richt Jeffrey zich op de problemen van laaggeletterden in de zorg en gaat hij naar het ziekenhuis met Dicky Gingnagel.
Overgewicht en laaggeletterdheid
Een slechte gezondheid is niet het eerste waar je aan denkt bij laaggeletterdheid. Toch komt het vaak voor dat mensen die laaggeletterd zijn een slechte gezondheid hebben. Dit komt omdat ze de artsen niet begrijpen of instructies en verpakkingen niet kunnen lezen. Dicky Gingnagel is ervaringsdeskundige. Hij heeft diabetes en omdat hij tot vier jaar geleden niet kon lezen en schrijven, vond hij het lastig om zich aan de instructies van zijn arts houden.
Toen Dicky 160 kilo woog en moeilijk mee kon komen op zijn werk besloot hij het roer om te gooien: 'Ik bleef tegen problemen aanlopen tot een collega op mijn werk een keer zag hoe moeilijk ik schrijven vond. Toen heb ik tegen mezelf gezegd dat ik er iets aan moest doen en ben ik terug naar school gegaan.' En dat was niet zo makkelijk voor Dicky. 'In het begin viel het me wel tegen want ik schaamde me er toch voor, maar je moet echt over je schaamte heen stappen.'
Schaamte en smoesjes
Schaamte is een groot probleem onder laaggeletterden. 'Ze gebruiken veel smoesjes om maar niet aan de wereld te laten zien dat ze laaggeletterd zijn,' vertelt Maurice de Greef, onderzoeker laaggeletterdheid bij volwassenen. 'Ik heb meegemaakt dat iemand vertelde: Ik heb altijd een mitella bij me. Die heb ik om zodat ik nooit ter plekke een formulier in hoefde te vullen.'
De gemeente Amsterdam zet zich in om laaggeletterden te helpen en biedt daarom gratis taalcursussen aan. Op www.amsterdam.nl/taal kunnen mensen die beter willen worden in lezen en schrijven zich aanmelden voor een inloopspreekuur of voor een taalcursus. Op deze site staat ook een telefoonnummer, 020 252 6008, waar mensen naar kunnen bellen om zich aan te melden.
Bekijk hieronder de afleveringen Amsterdam Informeert over laaggeletterdheid
APITEST