Stad
Joodse onderduiker en Syrische vluchteling schrijven elkaar
Al schelen ze ruim 65 jaar, de uit Syrië afkomstige Mustafa Najjat (18) en de Joodse oud-kinderrechter Anita Leeser-Gassan hebben wel veel gemeen. Allebei maakten ze de verschrikkingen mee van een oorlog. Beiden moesten vluchten en hebben het overleefd. Voor een project van Joods Maatschappelijk Werk in samenwerking met twaalf leerlingen van het Montessori College Oost, schreven ze elkaar brieven.
Na een aantal brieven over en weer, ontmoeten de twee elkaar vandaag voor het eerst in de Hollandsche Schouwburg aan de Plantage Middenlaan. Voor beiden een bijzondere ervaring met veel herkenning. Mustafa: 'Ik vind het precies hetzelfde wat er in onze oorlog is gebeurd.'
Vluchten voor geweld
Mustafa moest, net als Anita, vluchten voor het geweld. Via Turkije kwam hij twee jaar geleden in Nederland terecht. Nu zit hij in 3 mavo op het Montessori College Oost. Hij is blij dat hij weer op school zit, want dat moest hij lang missen. 'Toen ik de brieven van Anita Leeser aan het lezen was, herinner ik me gewoon mijn geschiedenis. Zonder school, zonder ouders', vertelt Mustafa.
Lees ook: Nooit gepubliceerde foto's Jodenvervolging in Nationaal Holocaust Museum
'Een overlever, geen slachtoffer'
Ook Anita, die jarenlang zat ondergedoken in Amsterdam kon een hele tijd niet naar school. Ze werd in juli 1944 verraden en op transport gezet naar concentratiekamp Bergen-Belsen. Samen met haar moeder overleefde ze de oorlog.
Mustafa vroeg haar in zijn brieven hoe hij moet omgaan met de nare herinneringen. Anita Leeser-Gassan vertelde hem hoe zij dat heeft gedaan en nog steeds doet. 'Vergeten kun je het nooit', zegt ze. 'Maar je kunt die negatieve ervaringen omzetten in positieve ervaringen, zodat je andere mensen ook kunt helpen. Door je levenservaring te gebruiken en je als een overlever te gedragen, en niet als een slachtoffer.'