Van de 40.000 tot 70.000 woningen die in de nieuwe, enorme wijk Haven-Stad worden gebouwd, moeten er 10.000 vervroegd worden opgetrokken. Zo'n zeven jaar eerder wil de gemeente beginnen met de bouw. Een ambitieus plan. Maar hoe haalbaar is het?
Niet in 2029, maar al in 2022 wil de gemeente beginnen met de bouw van 10.000 huizen. Het gaat dan om het zuidelijke deel van de nieuwe wijk: de Minervahaven en Sportpark Transformatorweg. Maar met bedrijven in die gebieden is afgesproken dat er pas over tien jaar gebouwd gaat worden. Dus de stad zal moeten gaan onderhandelen.
Lees ook: Animatie: woon jij straks in de Amsterdamse haven?
Veel bedrijvigheid
Wie nu in de genoemde havens gaat kijken, ziet nog geen contouren van in aanbouw zijnde woningen. Wel is er veel bedrijvigheid. Grote vrachtschepen varen af en aan en de schoorstenen bij de bedrijven roken - letterlijk - nog volop. Toch is de vervroeging van de bouw volgens oud-directeur van vastgoedontwikkelaar Amvest, Wienke Bodewes, geen gek idee. 'Het is ontzettend lastig, maar wel heel erg de moeite waard voor de stad op de lange termijn.'
Onderhandelen met bedrijven
De bedrijven in de kern van wat Haven-Stad moet worden, de Coen- en de Vlothaven, kunnen blijven zitten tot 2040, belooft de gemeente. In het gebied rond de Minervahaven en het sportpark aan de Transformatorweg gelden nog afspraken met de bedrijven daar uit 2009 dat er dus tot 2029 geen woningen worden gebouwd. De gemeente onderzoekt nu of die afspraken toch wat opgerekt kunnen worden.
Of de bedrijven daar echt eerder weg moeten, is nog niet bekend. Maar als dat nodig zou zijn, zijn daar wel middelen voor, denkt Bodewes. 'Er zijn natuurlijk bedrijven die verplaatst moeten worden. Er zijn eigendommen. Op zichzelf is dat natuurlijk een onderhandeling die plaats moet vinden, want veel van die bedrijven zullen hun business op een andere plek door willen zetten en kunnen die stap zelf niet bekostigen en zullen daar hulp bij nodig hebben.'
AT5
Belangrijk is volgens de voormalig directeur van Amvest dat de gemeente in gesprek blijft met de havenbedrijven. 'Het is misschien niet onverstandig om met al die bedrijven om de tafel te gaan zitten en te kijken of je een stapje verder kan komen. Als je met respect voor de uitgangspunten van het bedrijf met ze in gesprek gaat, kun je uiteindelijk samen wel een oplossing verzinnen', zegt Bodewes. 'Waar een wil is, is een weg.'
Lees ook: Eerste woningen Havenstad in de verkoop: €314.000 voor 50m²
'Tekort aan bouwers'
Planoloog Mendel Giezen ziet meer obstakels als de gemeente de bouw van 10.000 woningen met zo'n zeven jaar wil vervroegen. 'De vertraging van de woningbouw gebeurt eigenlijk omdat er ook een tekort is in het aanbod van bouwers. Dus misschien ligt het niet per se aan het aanbod van locaties. Ten tweede zijn er natuurlijk afspraken tot 2029 dat er geen woningbouw zal plaatsvinden. Dus als je dat openbreekt, zul je allerlei individuele huurcontracten moeten openbreken. En dat zal waarschijnlijk extra geld kosten en extra procedures.'
AT5
'Metro bouwen gaat niet snel'
Ook het vervroegd goed bereikbaar maken van de nieuwe wijk gaat nog een hoop voeten in de aarde hebben, meent Giezen. Zo is de stad van plan het metronetwerk uit te breiden voor Haven-Stad. 'We weten allemaal dat een metro bouwen niet al te snel gaat. Dat kennen we nu wel in Amsterdam. Dus dat gaat echt nog wel een tijdje duren voordat je die metrolijn af hebt. Je moet ook afspraken maken met de NS. Bijvoorbeeld over wiens spoor de lijn gedeeltelijk zal gaan. Dus die metro zal er niet over een paar jaar al zijn.'
Lees ook: Wonen in Haven-Stad? Zeg dan maar dag tegen je eigen auto
Maar ook Giezen ziet het ambitieuze plan zeker niet somber in. 'Ik denk wel dat het goed is om alvast te starten en te kijken hoe en waar je sneller kan ontwikkelen. Het zal niet in één klap een heel groot gebied zijn. Dus misschien is 10.000 nieuwe woningen te veel. Maar het is wel goed om alvast te proberen om te beginnen met het versnellen op dit soort locaties', zegt de planoloog.
'Niet alleen maar voor lage inkomens'
Tot 2025 wil het stadsbestuur dat 80 procent van de nieuw te bouwen woningen voor lage- en middeninkomens worden gerealiseerd. Maar volgens Wienke Bodewes is het wel van groot belang dat de gemeente bij het begin van het bouwen van de nieuwe wijk niet blindstaart op woningen voor lagere inkomens.
Lees ook: Wonen in Haven-Stad: geen tuintjes, wel het IJ voor de deur
'Ik geloof er heilig in dat je gemengde milieus moet maken, waar van alles plaatsvindt', zegt Bodewes. 'Niet alleen wonen, maar bijvoorbeeld ook winkels. Maar ook de mix van mensen die er komen te wonen. Maak geen ghetto voor hele rijke mensen, maar ook geen ghetto voor alleen maar arme mensen.'