Nabestaanden van Joost Wolters, het slachtoffer van de metromoord uit juli 2017, vinden het goed dat het vandaag uitgekomen rapport alle fouten blootlegt die de betrokken instanties hebben gemaakt. Maar toch missen ze stevige aanbevelingen vanuit de Inspectie die het onderzoek deed. ‘Ik denk dat er scherpere uitspraken gedaan hadden kunnen worden, zeker omdat uit dit rapport duidelijk naar voren komt dat de moord op Joost plaats heeft kunnen vinden door de nodige fouten’, vertelt Saskia, de zus van Wolters, aan AT5.
Voor Saskia is het een dubbel gevoel. Ze is aan de ene kant blij dat er nu een officiële reconstructie is van wat er allemaal gebeurd is voorafgaand aan de moord op haar broer, maar er is ook een bittere nasmaak. ‘Het uitblijven van aanbevelingen richting de kwalijke instanties voelt heel slecht, zeker omdat er op veel plekken verbeteringen kunnen worden gemaakt.’
De fouten en de moord
Het rapport van de Inspectie Justitie en Veiligheid maakte het vandaag officieel: het Openbaar Ministerie, de reclassering, de gevangenis in Vught en de psychiatrische kliniek van het AMC maakten allemaal fouten gedurende de begeleiding van de psychiatrisch patiënt Philip O., die Joost Wolters op 27 juli 2017 doodstak. Er blijkt dat meerdere instanties jarenlang langs elkaar heen werkten. O. had voor een steekpartij op zijn zestiende al jeugd-tbs opgelegd gekregen, een zogeheten PIJ-maatregel. Maar hij ontsprong de dans door simpelweg naar het buitenland te verhuizen. Terug in Nederland pleegde hij nogmaals meerdere delicten, maar het OM liet keer op keer na hem te houden aan zijn eerder verzuimde jeugd-tbs.
‘De Inspectie heeft de bevoegdheid niet, maar wie pakt het OM dan aan?’
Ondanks dat de Inspectie zelf niet de conclusie trekt, kán uit het rapport herleid worden dat het OM, ondanks dat meerdere instellingen slordig te werk gingen, de meeste steken heeft laten vallen. De zus van Wolters vindt dat naast de ontbrekende aanbevelingen wat introspectie aan de kant van het OM ook op z'n plaats is. ‘Het OM komt er makkelijk vanaf. De Inspectie zegt dat zij geen bevoegdheid heeft over hen, maar wie pakt het OM dan aan?’ Op de vraag of ze excuses wil, is ze helder: ‘Ja, ik zou het wel op z’n plaats vinden als er iemand bij het OM opstaat en zegt '‘wij hebben dit rapport ook gelezen, en we zien dat we missers gemaakt hebben en we betreuren dat’'. Ik zou dat passend vinden.’
'Natuurlijk willen wij ook dat er dingen geleerd worden, maar voor ons is meer van belang of Joost nog geleefd had als...’
De vriendin van Wolters, Annemiek, heeft tot op de dag van vandaag een beetje moeite met de onderzoeksvraag van het rapport. ‘Die is ‘'zijn er lessen te leren?’', en niet '‘had dit voorkomen kunnen worden?’'. Ik snap het wel waarom dat zo is, maar voor een nabestaande blijft dat moeilijk. Natuurlijk willen wij ook dat er dingen geleerd worden, maar voor ons is meer van belang of Joost nog geleefd had als...’