Bij Ambulance Amsterdam is de afgelopen jaren hard gewerkt aan de ontwikkeling van een team dat bij grote evenementen en zware incidenten het verschil moet gaan maken: het Special Operations Respons Team (S.O.R.T.). Veertig mannen en vrouwen die 24 uur per dag opgeroepen kunnen worden om in actie te komen.
Op woensdagmiddag 23 oktober was het team onderweg naar de binnenstad. Ajax voetbalde die avond tegen Chelsea, en het team wilde paraat gaan staan voor eventuele ongeregeldheden. Maar dan belt de meldkamer: er is geschoten op het Hugo de Grootplein en het team moet daarheen. Het team moet voordat ze op locatie aankomen een speciale uitrusting aan: een kogelwerend vest, een helm, een veiligheidsbril en gehoorbescherming. De politie heeft op dat moment nog niet het sein 'veilig' gegeven voor het plaats delict.
AT5
'Een voorwaarde om in dit team te werken is dat je bereid bent om onder een bepaald risico te werken', zegt Ruud van Bodegraven. Hij is lid van het S.O.R.T en teammanager. Astrid Brugman, Hoofd Operatie, licht toe: 'De dader was nog op de vlucht. De politie kon daarom niet zeggen dat het veilig was voor hulpverleners. Dit team kan dan wel ter plaatse gaan. Als iemand ernstig gewond is en erg bloedt, is tijd heel belangrijk.'
Bij de schietpartij komt een man om het leven, een ander raakt zwaargewond.
'Een voorwaarde om in dit team te werken is dat je bereid bent om onder een bepaald risico te werken'
Het S.O.R.T. is met name getraind om in te grijpen in situaties waarbij veel gewonden zijn gevallen, zoals een aanslag. 'Wat we geleerd hebben van aanslagen in landen om ons heen, is dat er tekort was aan spullen om bijvoorbeeld bloedingen te stelpen', zegt Van Bodegraven. Onder andere in Parijs bij de aanslag in de Bataclan was dat het geval.
Verschil
Het grootste verschil met een reguliere ambulance is daarom vooral de hoeveelheid spullen. 'Onze ambulance is niet ingericht om mensen mee te nemen. We hebben vooral heel veel spullen mee, om meer mensen tegelijk te kunnen helpen.' In een speciale tas, die een S.O.R.T.-lid mee kan nemen, zitten benodigdheden voor minstens tien patiënten. 'Het zijn dingen die we direct nodig hebben ten tijde van een ramp of een incident', zegt Van Bodegraven.
'Wat we geleerd hebben van aanslagen in landen om ons heen, is dat er tekort was aan spullen om bijvoorbeeld een bloeding te stelpen'
Training
De veertig leden van het team kunnen ieder moment van de dag worden opgepiept. 'Ze hebben een driedaagse training gevolgd in Engeland. Daarnaast worden ze maandelijks getraind om hun skills te behouden', zegt Brugman.
'Tijdens die training leer je hoe je een situatie onder controle kan krijgen. Stel dat je ineens veertig slachtoffers hebt. Hoe ga je daar dan mee om? Je hebt niet ineens veertig ambulances. Je leert hoe je van chaos, controle maakt', zegt Van Bodegraven.
Niet iedereen is geschikt om onderdeel uit te maken van het team. Ambulancemedewerkers moeten solliciteren naar een plek. Een gebied betreden dat nog niet is vrijgegeven door de politie, is nou eenmaal een risico. Van Bodegraven: 'Als je hiervoor kiest en je wil mensen kunnen helpen, dan ga je met alle hulpmiddelen die we hebben, dat risico aan.'