Huurwoning van 1500 euro per maand met een uitkering? 'Foute' woningbemiddelaars regelen het

De vrouw, die door instanties wordt gezien als een facilitator, bemiddelde volgens de recherche via internet in woningen voor belastingontduikers, illegalen of andere personen die om wat voor reden dan ook onder de radar willen blijven. Het gaat om woningen in de vrije sector in Amsterdam, Diemen en Almere met een maandelijkse huurprijs van zo'n 1500 euro.

In één van de binnengevallen woningen troffen rechercheurs diverse (soms nog verpakte) luxe-goederen aan. 'En dan hebben we het echt over dure merken als Louis Vuitton. Bij mensen die leven van een uitkering. Een aantal woningen was ook behoorlijk luxe ingericht en dat past niet bij het inkomensbeeld dat we van deze bewoners hebben', vertelt officier van justitie Ursula Weitzel. 

Naast de 27-jarige vrouw zijn dinsdag nog twee andere personen aangehouden. Twee andere personen zijn wel verdachte, maar zitten niet vast. De hoofdverdachte kwam in beeld bij een lopend onderzoek naar witwassen. Politie en justitie zijn vervolgens samen met de gemeente, de Fiscale Inlichtingen en Opsporingsdienst (FIOD) en de Belastingdienst onderzoek gaan doen naar het woningaanbod van deze 27-jarige Amsterdamse.

'Nadat wij onderling informatie hebben uitgewisseld, is een breder beeld ontstaan van deze woningbemiddelaarster. Deze vrouw heeft in woningen bemiddeld voor mensen die dat eigenlijk niet kunnen betalen, mogelijk criminele activiteiten willen verrichten of onder de radar willen blijven van de gemeente, politie en justitie.'

Zodoende werd deze woningbemiddelaarster onderwerp van onderzoek van het Regionaal Informatie en Expertisecentrum (RIEC), een verzamelnaam van instanties die hun krachten bundelen (lees: informatie uitwisselen en niet langs elkaar heen proberen te werken) om ondermijning tegen te gaan. In dit specifieke onderzoek werkten politie en justitie bijvoorbeeld intensief samen met de Belastingdienst. 

De hoofdverdachte zou in haar business zijn geholpen door een 34-jarige Amsterdammer. Deze compagnon zou via zijn bedrijf werkgeversverklaringen en loonstrookjes hebben vervalst voor de huurders van de panden. Bij negen panden die onder de loep werden genomen, bleken degenen die ingeschreven stonden niet over de juiste papieren te beschikken. Op die plekken trapten dinsdagochtend vroeg zeventig politiemensen en nog eens dertig rechercheurs van FIOD de voordeur in. 

Tijdens de doorzoekingen vonden agenten onder meer administratie waaruit volgens de instanties blijkt dat belasting wordt ontdoken. Ook werd enkele tienduizenden euro's aan cash, een omgebouwd alarmpistool en vermoedelijk verdovende middelen gevonden. In het huis van één van de verdachten werd daarnaast voor 1200 euro aan vals geld aangetroffen. 

Valse aanvragen voor corona-uitkeringen

In een andere woning stuitten rechercheurs op documenten waaruit blijkt dat er valse aanvragen zijn gedaan voor corona-uitkeringen. Het gaat dan om de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW) waarbij werkgevers een deel van hun loonkosten vergoed kunnen krijgen door de overheid. 

In één van de binnengevallen huizen troffen rechercheurs drie volwassenen en twee kinderen aan die illegaal in Nederland verblijven. Zij zijn overgedragen aan de Vreemdelingenpolitie. Ook zij verbleven volgens de instanties met vervalste papieren in een huurwoning. 'Dit zijn mensen die wel deel willen nemen aan onze maatschappij, maar onder de radar willen blijven. Ze willen dus niet opvallen, omdat ze illegaal in Nederland zijn of zich bezighouden met zaken die crimineel zijn', zegt officier van justitie Katelijne den Hartog. 

Volgens de aanklager is het strafrechtelijk onderzoek een schoolvoorbeeld van 'ondermijning', een begrip dat tegenwoordig op elke vorm van criminaliteit van toepassing lijkt te zien. 'Wij vinden het belangrijk dat de hoofdverdachte wordt aangepakt, omdat ze een faciliterende rol vervult voor mensen die eigenlijk helemaal niet voor deze woningen in aanmerking komen, terwijl anderen daar naar op zoek zijn.' 

En dat is een doorn in het oog van de instanties.  Juist ook omdat de woningen nu worden ontrokken aan hardwerkende Amsterdammers. 'Door onze informatie te bundelen, hopen we een dieper inzicht te krijgen in het handelen van deze verdachten op het snijvlak van de bovenwereld en de onderwereld, die de maatschappij ondermijnen. We proberen barrières op te werpen om dat te voorkomen', vertelt Jord Koppejan van het RIEC.

Den Hartog wijst erop dat er meer van dit soort foute 'dienstverleners' actief zijn in de stad. Volgens haar zal het RIEC zich daar de komende tijd op focussen. 'Dat is dus iets waar aandacht voor is. Dit onderzoek zal ook worden gebruikt om te kijken hoe het kan dat iemand dit zo makkelijk heeft kunnen doen.'