Sinds 2018 heeft de stad 22 stadsdeelcommissies met gekozen politici, de zeven stadsdelen hebben een dagelijks bestuur met stadsdeelbestuurders die door het college van burgemeester en wethouders zijn aangewezen. Dat dagelijks bestuur houdt zich bezig met het bestuur van het stadsdeel en kan daarnaast adviezen geven aan het college en de gemeenteraad. In die adviezen kunnen standpunten van de stadsdeelcommissies opgenomen worden, maar dat hoeft niet. Het college van B&W is vervolgens niet verplicht om die adviezen op te volgen.

De invloed die de stadsdeelcommissies en stadsdeelbesturen hebben in de besluitvorming van het stadsbestuur is dus adviserend. Maar volgens de zeven stadsdeelbesturen worden de adviezen die zij uitbrengen niet altijd goed aangeleverd bij het college en de gemeenteraad. 'Zeker als adviseren je enige bevoegdheid is moet je erop kunnen rekenen dat je adviezen op de plek belanden waarvoor ze bestemd zijn', schrijft Fenna Ulichki, voorzitter van de stadsdeelvoorzitters in een brief aan verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks) en de gemeenteraadsleden die zich bezig houden met het bestuurlijk stelsel van de stad.

Evaluatie

Een evaluatie van dat bestuurlijk stelsel wees eerder uit dat er veel kritiek is op het huidige stelsel. Zo vinden ondervraagde Amsterdammers en medewerkers en bestuurders van de gemeente dat het college en de gemeenteraad te weinig luistert naar de stadsdelen. 'Amsterdammers hebben het idee dat het 'echte werk' wordt gedaan door de gemeenteraad en het college. En als je iets wilt veranderen via het bestuurlijk stelsel, moet je daar zijn', zo staat er in de evaluatie.

De brief van de stadsdeelvoorzitters is een reactie op die evaluatie. Naast de oproep aan de wethouder om ervoor te zorgen dat hun adviezen beter doorgegeven worden, hebben ze nog twee verzoeken. In de toekomst willen de stadsdeelbestuurders beter uitgewerkte bevoegdheden en mandaten en bijbehorende budgetten. Daarnaast willen de stadsdeelbetuurders net als het college van B&W gebruik kan maken van het ambtelijke apparaat van de gemeente.

Veel kritiek

Kortom de bestuurders willen meer dan alleen kunnen adviseren en vervolgens de besluiten van het college en de gemeenteraad uitvoeren. De kritiek op het huidige bestuurlijk stelsel is niet nieuw. Al bij de invoering ervan in 2018 bleek dat geen enkel burgerinitiatief een zetel had weten te veroveren in een van de 22 stadsdeelcommissies.